| Den Duisteren Duikboot |
23 juli 2003 23:59 |
Anders gaan arbeiden
Luc De Vos, de geestigste en intelligentste rocker van het land, sprak zich in De Standaard uit tegen het belang van de werkgelegenheid: «Er wordt te veel gewerkt in Vlaanderen. De mensen zouden beter een voorbeeld nemen aan mij, ik doe bijna niets. Per jaar maak ik een plaatje of schrijf ik een boek. Dat volstaat voor mij. Een thema als belastingverlaging vind ik immoreel. De belastingen moeten verhoogd worden zodat we meer geld aan de derde wereld kunnen geven.» De Vos zou derhalve nooit voor de VLD stemmen: «De VLD, die blijft maar doordrammen over economische groei. Ik begrijp dat niet. Waarom moet de economie nog groeien? Ik heb vanmiddag drie biefstukken en twee stukken taart gegeten. Ik zit vol, begrijp je.»
Kijk, zo'n man druk ik met liefde aan mijn schrepele borst. Eindelijk iemand die in heldere bewoordingen zegt waar het op aankomt: we werken te veel. Bovendien staat onze arbeidsfilosofie in het teken van een inkomen: werken om geld te verdienen (niet omdat het nuttig is). Daarmee zijn we flink afgeweken van de oorspronkelijke bedoeling van het begrip 'arbeid'. De essentie is namelijk: werken om de samenleving draaiende te houden. Als we ons nu eens beperkten tot die essentie, tot alleen het werk dat nodig is om de maatschappij levensvatbaar te houden? Een eerste stap bijvoorbeeld zou de afschaffing van de luxe-industrie zijn. Al die mensen die nu werken voor de aanmaak en verkoop van waterbedden, parfums, barbiepoppen, juwelen, limousines, zonnebanken en dies meer moeten zich per direct inzetten voor het essentiële: zij moeten brood gaan bakken, treinen besturen, kleren verstellen, huizen bouwen, onderwijs geven, en ja, rocksongs schrijven, liefst van het kaliber Wacht niet te lang, De Redder en Soms vraagt een mens zich af. Als we ons beperken tot het allernoodzakelijkste, zal iedereen minder lang hoeven te werken. Maak nu de keuze: veel werken en materiële luxe, of weinig werken en immateriële luxe.
Die immateriële luxe zal ongekend heilzaam zijn. Er zal minder stress zijn, bijgevolg zal ook het grootste deel van onze psychiaters het wat rustiger aan kunnen doen. Mensen krijgen eindelijk de tijd om De gebroeders Karamazov, Het slot en De Avonden te lezen. Het intellectuele peil van onze bevolking zal derhalve razendsnel toenemen. Er rest eindelijk tijd om nieuwe talen te leren, zodat vertalers overbodig worden en ik eindelijk ook eens wat anders kan gaan doen. Ik heb me laten vertellen dat er mensen zijn die zich vervelen als ze geen werk hebben of met pensioen zijn. Dat zijn domme mensen, waar je maar beter in een wijde bocht omheen gaat. In het ergste geval laat je hen invallen voor zwangere vrouwen en tijdelijk buiten werking gestelde mannen. Maar ze mogen daar niet voor betaald worden, want te veel werken moet ontraden worden.
Het onderwijs speelt een cruciale rol in de realisatie van dit meesterplan. Scholieren moeten basisvaardigheden worden aangeleerd die hen in staat stellen nuttige radertjes te worden in het systeem. In plaats van in het ASO nutteloze kennis over te brengen over de Middeleeuwen, over bron en monding van de Zenne, over de massa van een volwassen man van 70 kg in het luchtledige, moeten onderwijzers hun pupillen leren hoe ze een brood bakken, hoe een boek wordt gebonden, hoe een bevalling wordt geleid.
Waarom moet ik, een eenvoudige schrijnwerkerszoon en marginaal, dit heerlijke voorstel eigenlijk in mijn uppie uitwerken en doet Agalev, de zogenaamde pleitbezorger van een Anders-Gaan-Arbeiden-filosofie, niets? Neem nu Mieke Vogels: zij werkt veel te veel, bijgevolg eet ze méér dan drie biefstukken en twee stukken taart per dag. Zij is een toonbeeld van hoe het niét moet. In haar eentje beeldt ze de verloedering uit, de kapitalistische, Bourgondische méér-mentaliteit waar geen dieet tegen gewassen is.
Ach ja, om dit alles te verwezenlijken hebben we geen politici nodig. Deze omwenteling moet uit de buik van de samenleving groeien, niet uit het hoofd van een politicus. Vergelijk dit met het fileprobleem: men zal het nooit oplossen door regeltjes van hogerhand. Alleen een strenge mentaliteitsverandering onder de bevolking kan een oplossing bieden. Die mentaliteitswijziging zal wellicht eerst plaatsvinden onder onze zogeheten 'geëngageerde medemensen'. Deze mensen, die wij later erg dankbaar zullen zijn, moeten het goede voorbeeld geven en de niet-geëngageerde mens met pook en priknaald uit zijn te dure divan porren: «Ziet hoe Gij het fileprobleem eigenhandig veroorzaakt door dagelijks met uwen tuffer elkaar te belemmeren tot stilstaans toe, hoe Gij vervolgens de overheid met het probleem opzadelt waarvan Gij zelve de hoofdschuldige zijt!» Het mag ook in moderner Nederlands, al weet ik uit ervaring dat geëngageerde mensen niet meer van de jongsten zijn: het is een uitstervend ras, ziet u.
Wat het arbeidsvraagstuk betreft: begin bij uzelf. Als u een beroep uitoefent dat volstrekt onnodig is om de samenleving draaiende te houden: ga iets nuttigs doen! En de eerste die het begrip "jobs creëren" nog in de mond neemt, moet diezelfde mond worden gesnoerd, want dat is niets anders dan de bevolking een bezigheidstherapie opleggen. Er is welvaart genoeg, ze is alleen slecht verdeeld. Ik zal mijn voorstel zo snel mogelijk op tien miljoen exemplaren laten drukken, in alle landstalen plus het Engels, het Arabisch, het Berbers, het Turks en het Herman De Croos.
Pyramus, mei 2003
|
