Politics.be - Minder armoede is geen utopie

Armoede.

Wat betekent dit? Bestaat er een definitie van armoede? Wordt armoede gemeten aan het inkomen? Aan de eigendom die men bezit? Aan het al dan niet werklooos zijn?

Voor mij betekent armoede een geheel van beperkingen of één beperking die maken dat men zich als mens niet meer aanvaard voelt in de maatschappij, ook al denkt deze maatschappij van wel.Eenzaamheid met alle geld van de wereld is armoede,geen luisterend oor hebben is armoede,geen sociaal contact is armoede,...

Armoede kent zovele definities die door onze huidige maatschappij niet meer wordt herkend. Door de globalisering en modernisering van arbeid, door de steeds hogere technologische kennis die van mensen wordt geëist, kweekt men naar mijn bescheiden mening armoede die niet als dusdanig wordt herkend. Men spreekt dan eerder van laaggeschooldheid en werkonwilligen. Maar is dit wel zo?

De mondialisering van de arbeid, de "honger" van de grote aandeelhouders, die steeds méér winst willen met steeds minder investeringen, de verkapte 'slavenarbeid' in de derdewereldlanden, en nog zoveel meer, maken dat steeds meer mensen terechtkomen in een situatie waar ze amper hun hoofd boven water kunnen houden. Men komt dan terecht in iets dat omschreven wordt als een soort bestaanszekerheid. Maar wat betekent dit? Betekent dit dat men op het einde van de maand nog een beetje geld overheeft, of dat er op het einde van het geld nog een beetje maand overblijft?

Bestaanszekerheid is voor mij een bestaan zonder financiële zorgen, een bestaan waarin men ook eens een keer wat meer kan geven aan zijn eigen kinderen en niet telkens nee moet zeggen als die kleine mensjes iets vragen.Bestaanszekerheid is sociaal contact kunnen leggen zonder angst te hebben over het feit of men al dan niet de volgende dag nog kan eten. Bestaanszekerheid is iemand om je heen hebben waar je terecht kan voor een luisterend oor, een schouder, een hand, een vriendelijk gebaar! Bestaanszekerheid is zich aanvaard voelen in de maatschappij, los van religie, geslacht, origine, intelligentie en uiterlijk.

Ik kan hier nog honderden voorbeelden geven van wat bestaanszekerheid zou moeten zijn, maar eigenlijk zou bestaanszekerheid niet mogen bestaan. Het feit dat het bestaat, geeft al aan dat het goed fout loopt in onze maatschappij.De ongelofelijke arrogantie van sommigen onder ons, die hoog en droog in hun ivoren toren vertoeven, maakt dat men heden ten dage nog steeds kan spreken, net zoals in het oude Rome, van proletariërs. De definitie van Marx over proletariërs: 'de klasse van mensen die niets bezitten dan hun arbeidskracht en daardoor steeds in afhankelijkheid en onzekerheid en vaak op de grens van het bestaansminimum leven' is ook nu nog van toepassing.

En dan nog maar te zwijgen van mensen die ter wereld komen met minder 'capaciteiten' of met een of andere handicap. Deze worden direct afgeschreven. Ze voldoen immers niet aan de norm. Ze kunnen niet genoeg produceren. Ze maken te weinig winst voor het bedrijf. We moeten er teveel in investeren. Ze zijn zoveel afwezig. Maar wie legt die normen? Het tegendeel wordt echter bewezen in de Beschermde Werkplaatsen en de Sociale Werkplaatsen. Zij zijn ook economisch rendabel en werken voor een overgroot deel met dergelijke mensen. Zeker, ze worden voor een groot stuk gesubsidieerd, maar het productiepeil die deze werkplaatsen halen,ondanks de problemen van die mensen, haalt een zeer respectabel niveau. En tenslotte worden toch ook de 'normale' bedrijven gesubsidieerd, of vergeet men de verschillende tewerkstellingsmaatregelen, de vermindering van de brutoloonlast, de bevriezing van de lonen enkele jaren geleden?

Over armoede durf ik te stellen dat het eigenlijk een verderfelijk iets is in de huidige maatschappij, die wel miljarden over heeft om raketten te bouwen, om de ruimte te verkennen, om nog meer technologie en kennis te verwerven, maar er maar niet in slaagt om armoede uit de wereld te verbannen. Zeker, er wordt zeer veel gedaan om armoede te beperken, maar dan wel daar waar men economisch belang bij heeft. Zo zal het Internationaal Muntfonds geld lenen aan derdewereldlanden, maar die moeten in ruil dan wel de vrije markteconomie toepassen. In Afrika is men al decennia lang aan het trachten de armoede in te dijken, maar tegelijkertijd worden de natuurlijke rijkdommen uitgeput om onze Westerse beschaving te bevoorraden.

Ja, er wordt veel gedaan om armoede, werkloosheid, analfabetisme, ziekte en dergelijke uit de wereld te bannen, maar tegelijkertijd worden er eens zoveel miljarden besteed aan producten en projecten die anderzijds dergelijke zaken net in stand houden en zelfs bevorderen.(denk maar aan de ontwikkeling van nieuwe wapens, het ontginnen van diamantmijnen, kinderarbeid, het instandhouden van de vele burgeroorlogen ter eer en glorie van de belangen van de verschillende grootmachten,...)

En wat dan te denken van de decennia-oude gedachte dat eenieder recht heeft op een menswaardig bestaan? Wat is trouwens een menswaardig bestaan? Wie beslist over een dergelijke ingrijpende definitie? Indien men zou beschikken over een inkomen, net genoeg om te overleven, kan men dan spreken over een menswaardig bestaan? Indien men een baan heeft, kan men er dan over spreken? Indien men een villa bezit, en een buitenverblijf, heeft men dan een menswaardig bestaan? Of kan men spreken over een menswaardig bestaan indien de persoon zelf stelt dat hij een menswaardig bestaan heeft?

Ik weet wel dat het utopie is te denken dat men ooit alle ellende en armoede uit de wereld zal kunnen bannen, maar indien eenieder is even stilstaat bij de gedachte dat elke mens een unieke mens is, met een eigen gedachte, een eigen ik, een eigen wereldbeeld, een eigen kijk op wat 'een menswaardig bestaan' is, dan kan er misschien eens echt werk gemaakt kunnen worden van een maatschappij waarin gelijkheid en rechtvaardigheid, vrede en vriendschap, liefde en menslievendheid, de echte waarden kunnen worden.

Het 'utopisch' gedachtegoed dat er ooit een maatschappij zou kunnen bestaan waar het voor iedereen goed is om leven, een maatschappij waar vrede en menslievendheid hoog in het vaandel staan, een maatschappij waar armoede, geweld, corruptie, macht, mishandeling, mensenhandel,enz. onbestaande is, is verder af dan ooit. The New Global Order die nog niet zolang geleden ter sprake kwam is afgegleden naar een New Global Chaos waarin drie vierde van de wereldbevolking zo goed mogelijk tracht te overleven.

België, het landje van belofte? Het is inderdaad zo slecht nog niet in ons landje, dankzij ons uitgebreid systeem van sociale zekerheid waardoor velen het hoofd boven water kunnen houden op het gebied van eten en rekeningen betalen. De vraag die men zich echter zou moeten stellen is of geld ter beschikking stellen van, wel de oplossing is. Zeker, geld is nodig om te voorzien in de basisbenodigdheden om te overleven, maar hiermee zijn de achterliggende problemen niet opgelost.De oplossing ken ik ook niet en weet zelfs niet of die bestaat, maar ik ben echter wel voorstander van een groot maatschappelijk debat, en niet enkel met geleerden en specialisten, maar vooral met ervaringsdeskundigen en mensen die in dergelijke situaties terechtgekomen zijn of door 'generatiearmoede' nooit iets anders gekend hebben. Op die manier kunnen we misschien een aantal verdoken problemen naar de oppervlakte brengen en samen zoeken naar een oplossing.

Het feit dat het kan, bewijzen vele vzw's, vrijwilligers en organisaties die zich, soms in zeer moeilijke omstandigheden, dag in, dag uit inzetten om deze randproblemen en verdoken problemen te verhelpen. Men moet er zich echter wel bewust van zijn dat dit een enorme investering van tijd en geld met zich mee brengt. Dergelijke problemen, die soms decennia lang aanwezig zijn, kan men niet verhelpen op drie of zes maanden tijd. Het vergt soms jaren om één gezin of persoon terug op de rails te krijgen van een 'menswaardig bestaan'. De grote vraag die onze maatschappij zich dus zal moeten stellen, is naar mijn gevoel: wat is de waarde van jaren investeren in geld en tijd om één persoon of één gezin terug een 'menswaardig bestaan' te kunnen bieden? Bedenk echter wel dat er niet veel moet gebeuren om zelf in dergelijke situatie terecht te komen.( terminale ziekte, ongeval, werkloosheid,...) Het antwoord laat ik aan u over.

met dank aan chris vermaeren :wink: