|
Ik zal eens een domme vraag stellen : is het mooie en kleurrijke Antwerpse dialect aan het verdwijnen ?
Uiteraard ken ik het antwoord: ja. Wie kent er nog uitdrukkingen zoals : -het is om ne floeren aap te schijten (uitdrukking van razernij) -ik heb nog ander vellekes op mijne zolder (ik heb nog iets achter de hand) -die is achter den ellenboog (iemand die men niet kan vertrouwen) -dien heb ik in mijne zak (die heb ik door, hij is niet te vertrouwen) -ik ben gene schetenvanger (dwz ik buig niet voor de machtigen) -talloren, en diepe ! (klets er maar op los, het is allemaal niet waar) Tegenwoordig spreekt men geen ABN in Vlaanderen, doch wel verkavelings-vlaams, in de stijl van : hoe noemde gij ? M.a.w. zowel ABN als dialect zijn verdwenen en er is iets in de plaats gekomen dat noch Vlaams, noch Nederlands is. Ik bedoel de SPREEKTAAL, niet zozeer de schrijftaal. Ik zie dat ook hier in Indonesie, waar de jongeren een geheel eigen spreektaal hebben ontwikkeld die in feite slecht Indonesisch is, dus grammaticaal fout. Waarschijnlijk is dit een evolutie die alle talen doormaken, zeker nu men via internet een eenvormigheid ziet optreden die vervlakkend is. Elke jongere aapt andere jongeren na om toch vooral maar in te zijn, en de politici teneinde jong over te komen nemen dat taalgebruik over om populair te blijven. Zelfs de dinosaurus Mitterand de overleden president van Frankrijk zei ooit op TV : Je suis chebran, wat in het jongerentaaltje dat gebruikt wordt in Frankrijk betekent : je suis branche. (sorry, ik kan geen accenten plaatsen met mijn computer - ben ik te dom voor accenten veranderen altijd in vraagtekens) Graag jullie mening over dit alles ! |
Taal leeft, leer er mee leven. 8)
"Is't nor auwan tand?" |
he moat ik spreek oek nog antwaarps zenne en plat as ge da wilt,he met hieeeeeel antwarpe moar ni met mij he na zedde in oe gat gebeten zeker.
|
Citaat:
Ik ben een man van 52 en ik betreur alleen maar het verlies van den ouwen tijd toen ik nog ongestraft Antwerps kon spreken. De laatste keer dat ik nog eens in Belgie was (Antwerpen) in het jaar 1998, bleek al duidelijk dat ik teveel vervreemd was van Antwerpen want ik hoorde geen zuiver Antwerps meer. Ik woon al twintig jaar in Indonesie, dus........nu ik een beetje ouder word denk ik soms nog eens aan de goeie ouwe tijd toen de Beatles net hun opwachting maakten, er nog overal mocht gerookt worden, er geen vuilnis diende gesorteerd te worden en Nonkel Bob nog de koning van de jeugdprogramma's was op de Vlaamse TV. Toen ik in 1998 met mijn kinderen een maand naar Belgie kwam, vroeg de taxichauffeur of ik Filippijnse kinderen had geadopteerd - met een knipoogje naar Dutroux. Ik schrok van zijn opmerking. Mijn kinderen (jonger dan tien jaar) zagen mijn razernij en vroegen mij in het Indonesisch wat die chauffeur wilde zeggen (mijn kinderen verstaan Vlaams maar zij weten niet wie Dutroux is) Overal waar wij gingen vroegen mensen wie die kinderen waren. Ik werd het beu om uit te leggen dat het MIJN KINDEREN zijn en dat ik gescheiden ben van mijn Indonesische echtgenote maar dat ik later terugkeer naar Indonesie waar de kinderen telkens 1 week bij mij verblijven en de volgende week bij mijn ex-vrouw. Antwerpen is inderdaad erg veranderd. |
ja joeng antwarpen is naar de kloete he wa kunde der aan doen ik em niks tegen a en oe vra en kinderen he moar tzijn die bruinsmoelen hier die alles naar de vaantjes doen he die bananeplukkers die denken da twarm water hemme uitgevonden.tis ni te doen ge zou der oe hare van uittrekken he.na wille ze nog da we da arabieren taaltje leren ja salu da ziedde van hier.
|
Ikke
|
K spreek ekik nog altaid aantwaarps zeuneu,alei k zen ekik van Maarksem zeuneu,en in t wiekend goan wai noar den antwaareup,allei t is te zeggeuh hei,als da zoe bleft voertgoan doar,dan zien zeu meu doar ni mier zeuneu,moar allé in t wiekend goan wai oek noar de metropolis zeuneu,en k moet ekik zeggeu,den lesten taid hem ekik al veil films geuzien zeuneu 8)
nb:Voar wie da t nog ni wet Maarksem da lei oan de raand van antwaarpe,neffe shoeteu 0X |
A - Astemblief
B - Bakkesvol C - Charelewieter D - Daszeker E - Efkesdenke F - Formidastisch G - Gijwelgij H - Heddewa I - Ikkeni J - Joengejoengejoenge K - Kustnamnoor L - Lotmor M - Meallechineze N - Niveraans O - Ochgodochgod P - Pertang Q - Quatch R - Rapzen S - Sjampan T - Tistezegge U - Umeugtgijzegge V - Vanneigens W - Wettewa X - Xouetniwete Y - Ygenlijkfeitelijk Z - Zwaanzer En nu nog een kleine bloemlezing zodat Indobelg ginder in Indonesie zijn geheugen op kan frissen: aais gôan kakke = hij is naar het toilet Achetmorwet = dat je het weet achoekis moet nadenke gaget oeknie = heeft er niet veel verstand van ajeeget teur = hij heeft het door ajeeget nogal is zitte zenne = hij doet weer moeilijk ajee ne peirdelul = veel geluk ajis ôant staawe = hij zoekt een lief Akosterniondoeng = hij kon er niets aan doen den allee = overloop van altereuze = opwinding amaai men sjokkedaaize = "..." nen anorak = een overjas artches en peekes = erwtjes en worteltjes astemblief = aub ast zoe zit ist in orde = als het zo is, is het in orde a werekt on den basseng = havenarbeider dokwerker a zeiget oemmes oek = hij zegt het ook azek zat zen = als ik dronken ben in Baarechoem = Berchem den basseng = de Haven, de dok een bavet = een slabbetje bè oewe schabbernak pakke = bij het nekvel nemen beuzelèr = leugenaar blaffetuur of blôakes = rolluiken bleft van ma laaif = raak me niet aan bloaskoak = dikke nek bokes = boterhammen een bougie = een kaars Brug van den azijn = verbindingsbrug tussen Merksem en Deurne nen buiteslôaper = slecht uitziend persoon 't Chingchangsplein = Sint Jansplein da blet, da schet, da fret en da zekt = hij deugd voor niets da kana niee = dat kan niet hé da kannekik ôana ni segge = dat kan ik aan u niet vertellen da moest eris van kome = dat moest er van komen das bekaanst verniet = dat is bijna gratis das spek veur den bek = daar zal over gesproken worden da ziede vanier = het zal niet waar zijn de fraaidagsmart = Vrijdag-markt den oerekottee = het Schipperskwartier Destergat = treuzelaar diejenee senaajge nie gemokt = die heeft zichzelf niet gemaakt die vanongs = echtgenote (partner) doe mor is choe zot = laat u maar eens goed gaan eddet in de mot = ziet ge het een mot oep a gezicht = een slag op uw gezicht ela lakkere = hé gij daar en ache da nie geloefd, moake wij oe wel iet anders wijs = als ge dan niet geloofd, maakt hij U wel iets anders wijs en gij geloefta = en gij gelooft dat e pakske frut = pakje frieten et a pataate me oe mes en verket = met mes en vork eten Fikfakken = speels vechten flauwe plezaante = "..." foefkes oât de zee = mosselen foerôap onnozelaar ga mankeerd iet zeker = u is niet goed bij het hoofd Gattelakker = staat steeds aan de kant van de sterksten geddet of geddet ni = ge hebt het of ge hebt het niet ge moestet begot is weete = ge moest het eens weten gêve trut = mooie vrouw ge ze ne koerskemel = een rare vogel ge ze nen abzjaar = een rare vogel ge zieget er begot on = je ziet het er aan ge zou zoe weurre = je zou ook zo worden goddis oep enaander = ga weg Handwaske = beperkte hoeveelheid kleding wassen met de hand hoeg van den tore bloaze = opscheppen Iekenisse = de liesstreek int staasekwartier = in de stationsbuurt Jaawadde = amaai Jannestreken = nogal een "air" hebben Joeksel = jeuk ne kakkedoren = nacht- of toiletstoel kanner ni oândoeng = kan het niet helpen (stoof)karmenijen stoofvlees kemmet oe nog gezee = ik heb het U nog gezegd Kiekezonderkop = hij weet niet wat hij doet de koer = binnenplaats of het toilet kinderkoppen, kasseien = straatstenen klassen = morsen (vloeistoffen) koâp dageriet mè kundoanvange = ik hoop dat ge het kunt gebruiken koffezjoo = iemand die veel koffie drinkt komisaf as ge daarft = komt eens hier als ge durft ne kommenisôan = onderjurk komterdanôatee = kom ermee te voorschijn kop of let = kruis of munt kul in pakskes = flauwe praat kuttelakkerke = klein hondje kwist et ni = ik wist het niet kzen muug = ik ben moe kzen oep pensioeng = ik ben met pensioen kzou der iet van kroage = dat verdraag ik niet ne l�*�*mpadeir = een staande lamp De Leugenb�*�*�*reg = wijk Leugenberg (Ekeren) Limbabwe = "de" Limburg maai ni gezien zenne = ik wil er niets van weten ne m�*rrebol / ne ket = een knikker me de waaive niks dan last = met de vrouwen niets dan last memaure = geheugen moederkeszalf = speeksel mokt er keutte mette mee = snel afhandelen motocyclette = moto naft = benzine na weeteket oek = nu weet ik het ook nen apsjaar = rare kerel nen taantefeir = iemand die onophoudelijk aan alles is aan het prutsen. nen touwter = een schommel ne schammateur = iemand die iets laat verdwijnen, dief ne neurzel = een voddenkar ni me majee = niet met mij noegabolle = mij niet gezien nortstammeneegon = op café gaan oem oe bloete kloete te laote zing = "..." oep de lappe gôan = de bloemetjes buiten zetten, pintelieren oe stodder na te gape = hoe sta je daar nu te kijken onnoezel manneke = onnozelaar oud awe smoel toe = zwijg ne pagadder = klein kind ne palto = overjas parrei = prei e peirdenolleke = stekker (vr) pertang = nochthans pezewever = uitpluizer e pikuurke = inspuiting pissijn = urinoir ne plastron = een das platte meutte = slijk de plon general = centrale zekering een pries = een stopcontact de raaichel = vensterbank r�*�*mpet�*�*mpen = gemeenschap hebben ne rotz�*k = een vlaamse gaai sannestreken = een "air" hebben scheitbroek = bangerik ne schoefelèr = persoon wiens oog groter is dan zijn maag semmelen = treuzelen shallommekes = goede dag, tot ziens de sjof�*�*sj = verwarming ne smurf = hulp-agent zé soldateknoppe = vrouw met kleine borsten spitsvil = deugniet de stôase = het station ne stokintgat = een ekster straandzjannet = verwijfd persoon e supooke opsteke = een zetpil inbrengen talloere = borden jatten en talloere = koffieservies Tastritplaain = Astridplein tetterwaaf = vrouw die veel en lang babbelt tiekes = kleine borstjes tis in de zjakos = alles is in orde tis noar de koffe = het is mislukt tis tog woareij = het is toch waar zeker tis zoevar = het is zo ver Tjoek-Tjoek = tapijtenverkoper nen triporteur = bakfiets truttelakker = klein hondje dat vaak op schoot gehouden wordt 'tschoên verdiep = Kabinet v/d burgemeester nen tutterfrut = kauwgom tzen weral dezelefde = het zijn weer dezelfde een turnavies = schroevendraaier van krummenaas gebaren = doen alsof men niets weet verfroemeld = verkreukt ne voale jood = iemand die door redelijk veel te spreken iemand in de luren legt ne voezen'appel = een onnozel ventje wadis woar = wat is nu waar wadoede ganaa = wat doe jij nu wafferiet is danna = wat is dat nu wa riekekkik ier = wat ruik ik hier ne watman = trambestuurder wette nog wa = weet je nog iets anders wôar blefdena = komt ge nog ? zalt goan jaa = 't is nu wel genoeg zeepsmoel = "..." zeiget nogalissitte = ze is weer niet aanspreekbaar zeiget wer noedig zenne = ze heeft het weer nodig (vrijpartij) zemmen em achter de goemmer gedroage = hij is gestorven zenne frut weurd zuur = hij weet niet meer hoe het te zeggen zennen heiring bakt ni = hij wordt niet meer voor serieus genomen ze wieret beu = ze werd het beu ziever in pakskes = flauwe kul zis ribedebie = zij is weg zis van auver twoater = ze is van over 't water (linkeroever-kant van de Schelde) zjatten en talloere = kopjes en borden zukt ambras of wa = zoek je last / ambras zw�*�*nsde gij n�* een pak = ben je d'er nu mee aan 't "zwanzen" |
Ik ben zelf van antwerpen en het is mij ook al opgevallen dat de spreektaal van tegenwoordig een soort veralgemeend intervlaams dialect is geworden. Mede dankzij de televisie waarschijnlijk (soapseries, Big Brothers en Laatste Shows vooral denk ik). Vroeger waren alle dialecten heel sterk afgelijnd, wie van de westhoek tot limburg reisde kwam zo minstens tien verschillende taalgebieden tegen. Globalisatie is duidelijk ook op kleine schaal bezig, want al die dialecten zijn, samen met het ABN, aan het versmelten tot een transvlaams, met misschien de brabantse talen die iets zwaarder doorwegen.
Volgens mij gaan we over pakweg twintig jaar een soort veralgemeend Vlaams krijgen, dat in de plaats van al de dialecten komt. Ergens wel een verlies voor de rijke cultuur van dit land. Ik weet niet hoe de situatie in Nederland is, weet iemand daar meer over? |
Citaat:
Ik ben zelf opgevoed in een mengeling van Hemiksem's(moeder) en Wijnegem's (vader), maar toen ik op m'n veertiende naar 't Eilandje verhuisde in Antwerpen, evolueerde mijn taal, tot grote ergernis van m'n ouders, tot het platste antwerps dat je je maar kan voorstellen. Toen ik dan vanaf 1973 in de vreemdelingenwijken (jodenkwartier) werkzaam werd, verstond niemand nog mijn taal (Eilanderpraat) en schakelde ik meteen over naar het Algemeen Nederlands. Sinds de laatste zes jaar heb ik nagenoeg alleen maar met vreemdelingen te maken (via mijn vreemdelingenorganisatie) en ja, vreemdelingen leren ook Alg. Ned. en geen dialecten. Mijn verwachting is dan ook dat, mede door de toename van de vreemde inwijking, het gebruik van het Algemeen Nederlands de algemene standaardtaal zal worden, en het Antwerps dialect ten dode is opgeschreven. Een taal verdwijnt dus. :cry: Een taal betekent ook een stuk cultuur. Ik spreek bvb redelijk de taal van mijn allochtone echtgenote (Georgisch) maar om een andere taal goed te beheersen, moet je ook de cultuur begrijpen en je d'r een beetje in inleven, op het moment dat je in die andere taal spreekt. Dat is net zo met Engels, Duits of Italiaans. Maw, er verdwijnt niet alleen een taal, maar ook een stuk cultuur. Mettertijd zie ik wel een ander dialect opkomen, dat weer oorspronkelijk zal zijn voor de nieuwe generaties, n�* mij dus, maar wat mezelf betreft verlies ik wel wat. Daar tegenover staat wel, dat ik een nieuwe instroom krijg, en die valt toch ook niet te onderschatten. Je moet er wel voor open staan, anders kweek je bij jezelf xenofobie aan. Niet iedereen is daar aan toe, vandaar ook die toenemende vreemdeligenhaat, en de zucht naar zelfbehoud en consolideren van wat er vroeger was, ook al zaten daar onvolkomendheden en slechte dingen tussen. Mensen vallen liever terug op wat ze kenden van vroeger, met alle gebreken van dien, dan het experiment van de ontdekking aan te gaan. En dat vind ik ook jammer. Ps: ik ben falikant tegen dat verkavelingsvlaams waar je op doelt, dan verkies ik nog altijd het Algemeen Nederlands. |
Mijn moeder is van Mortsel-Ouwe-God en ze heeft veel van de woorden en uitdrukkingen die Circe heeft opgesomd aan mij en mijn broers doorgegeven. Aangezien mijn broers nu al 20 jaar in Nederland wonen zijn zij die woorden en uidrukkingen kwijtgeraakt maar ze verstaan mijn moeder en mij nog prima, hun kinderen en echtgenotes natuurlijk niet.
Ja bizar, ik "herken" heel veel van die woorden en uitdrukkingen, ondanks het feit dat ik maar 4 jaar op de Linkeroever gewoond heb en 6 jaar op internaat in Wijnegem heb gezeten, voor de rest in Etten-Leur (Nederland) en Vilvoorde. Onderschat dus de kracht van een "moedertaal" niet... Ik gebruik veel van die uitdrukkingen nog wel, nu ik erover nadenk. Maar je komt ze in de media gewoon niet tegen. En raad eens waar onze jeugd haar taalgebruik en woordkeuze vandaan haalt ? |
Citaat:
|
Jep ik spreek al zo'n beetje Pianees.
|
Citaat:
En dan schijnt de VRT nota bene iemand te hebben rondlopen die het taalgebruik controleert! Ik vraag me af wat die de hele dag zit te doen... genoeg werk! Citaat:
De vervlakking is wel te merken als ik mensen uit Vlaams Limburg hoor spreken. Zij hebben eenzelfde Vlaamse tongval als de rest van Vlaanderen en dat zangerige is vaak veel minder dan in Nederlands Limburg, waar men zich absoluut niet heeft aangepast aan Hollandse tongvallen. Een mogelijke oorzaak is het Limburgs dialectgebruik, dat aan Nederlandse kant veel intensiever schijnt te zijn dan aan Vlaamse kant. Citaat:
De bovenlaag van Holland heeft een heel eigen taaltje ontwikkeld, dat vooral gebaseerd is op het Goois (in het Gooi, het uiterste zuidoosten van Noord-Holland, zijn veel villawijken). Het heeft zich verspreid via de Nederlandse televisiezenders, die allemaal zijn gevestigd in Hilversum, de grootste stad in het Gooi. De belangrijkste kenmerken zijn het bekakte hete-aardappelgeluid wat lijkt op hoe Engelsen hun taal spreken, en de uitspraak van de letter R, die ook uit het Engels lijkt overgenomen (zoals in het Engelse woord 'are', met dat verschil dat Engelsen 'ar' zeggen en mensen in het Gooi en andere villawijken 'èr'). Die uitspraak van de R is trouwens ook populair onder de meeste vrouwen en homoseksuelen. Andere ontwikkelingen zijn: :arrow: de groei van het dialectloze gebied vanuit Holland (dat op uitzonderingen na te beschouwen is als dialectloos) naar het oosten (Gelderland: Veluwe, Betuwe, Rivierengebied), noordwesten (West-Friesland - dit is het noorden van Noord-Holland!) en zuidwesten (Zeeland). :arrow: het verdwijnen van plaatselijke dialecten t.g.v. slechts regionale tongvallen, voornl. in Noord-Brabant, het noorden van Limburg en de Saksische gebieden (Oost-Nederland). Dit verschilt echter wel per streek. In feite betekent het een teruggang van het dialectgebruik. :arrow: vervanging van plaatselijke dialecten door regionale dialecten, vooral door betere communicatie. Hier weet ik helaas te weinig vanaf. Tot slot nog wat enquêtecijfers over dialectgebruik (moedertaalsprekers) in Nederland: 50-65% van de bevolking: Groningen (enquêtes spreken elkaar tegen) 55%: Friesland (Friese taal) 50%: Drenthe 30-50%: Stellingwerven (Zuidoost-Friesland, Saksisch dialect) - regionale verschillen 65%: Salland (West-Overijssel) 60%: Twenthe (Oost-Overijssel) 60%: Achterhoek (Oost-Gelderland) 35%: Veluwe (Midden-Gelderland) - invloed van het oprukkende Nederlands 60%: Zeeland 75%: Limburg onbekend: West-Friesland (Noord-Holland) en andere Hollandse dialecten, Noord-Brabant |
Er zijn toch nog altijd herhalingen van Gaston en Leo waar ge uw Antwerps hart eens kunt ophalen?
|
Draai of keer het zoals je wil, enkel in Vlaams-Brabant spreken de mensen het mooist (dichtst bij het AN) en verstaanbaarst Nederlands! (in vergelijking met de andere Vlaamse provincies)
(Vergeten we niet dat bijvoorbeeld Martine Tange en Stef Wauters uit Vl-Brabant komen) 8) |
Citaat:
Er is mor ien echte stad en das 't stad :lol: |
joat joat zeuneu,ik zen een zoateurdag noar "bad boys twie" goan zien,bangeleukeuh goeieuh film joeng,vol mé axe,en goei grappeuh joeng,en omplofingen amia ni gewoen zeuneu joeng,doar moete zeiker is enne goan zien :drinking:
|
Citaat:
die bloskes, neejen, hé, me hiel Antwaarrepe mor ni me maai, me alle Chineze, mor ni me den deze!! Gaai zet de moagd van 't Kiel, zekers? Hedde liere lezen in de frut, in de nief bavet of in 't ganske? |
Vozen hongd!
|
| Alle tijden zijn GMT +1. Het is nu 05:45. |
Forumsoftware: vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
Content copyright ©2002 - 2020, Politics.be