MARE |
3 november 2006 15:42 |
China koopt Afrika
China heeft de laatste 10 jaren een ecnomische groei gekend van gemiddeld 10%. Om deze groei verder te kunnen volhouden is het land nu op zoek naar alle mogelijke grondstoffen hiertoe. China is aan snel tempo olie, metaal en landbouwproducten aan het opkopen uit Afrika. Maar hoe goed is dit voor Afrika? Breng China de handel en investeringen waar Afrika behoefte aan heeft, of is het enkel inmenging en expoitatie? Iets verdergaand: hoe goed is dit voor het Westen? China alleen was verantwoordelijk voor een globale toename van 40% in de vraag naar olie tussen 2000 en 2004. De Afrikaanse economie groeide met 5.5% in 2005 en er wordt verwacht dat ze het de volgende jaren nog beter zullen doen.
Voor koper en kobalt richt China zich tot Congo en Zambia (in 1991 llefden er ongeveer 300 Chinezen in Zambia, nu zijn dat er 3000), voor ijzer en platinum: Zuid-Afrika, voor hout: Gabon, Kameroen en Congo-Brazzaville, en voor katoen: verschillende landen in West en Centraal Afrika. Olie is uiteraard de grootste business: daarvoor richt China zich voornamelijk naar Nigeria en Angola. Ze investeren in olie-ondernemingen en ontginningsrechten. Als resultaat is de handel tussen China en Afrika gestegen van $ 3 miljard naar $32 miljard vorig jaar. Er wordt verwacht dat dit getal zich zal verdubbelen tegen 2010. Hoewel Europa de grootste handelspartner blijft van Afrika, is haar aandeel geslonken van 44% naar 32% tijdens de laatste tien jaar. Voor sommige landen heeft deze heroriëntering van de exports dramatische gevolgen. China neemt nu 70% af van de Soedanese (je weet wel, dat land waar de VN niet binnen mag om de regio Darfour te stabiliseren) export, vergeleken met 10% in 1995. Burkina Faso zendt een derde van al haar export naar China, voornamelijk katoen, vergeleken met niets in de midden jaren '90. Ook de investeringen van China in Afrika zijn snel gestegen, hoewel dit meestal in olie-producerende landen is. China investeerde vorig jaar bijna 1 miljard in het continent, op een totaal van 15 miljard aan investeringen. Dit heeft China een toegangsticket bezorgd over gans Afrika. China stelt niet veel vragen en voor veel Afrikaanse landen is dit een welkome afwisseling op de inmenging van Europa en de VS. Het vormt voor hen een alternatief op de eisen die steeds gesteld worden door organisaties zoals het IMF of de club van Parijs. De Chinezen maken geen eisen inzake corruptie, democratie, mensenrechten en verantwoording. Dankzij de investeringen van China, voelen steeds minder Afrikaanse landen de druk uit het Westen. China investeert ook massaal in infrastructuur (om de handel vlotter te laten verlopen uiteraard): zo worden mometeel bv. heel wat spoorwegen aangelegd. De Afrikanen rekenen daarbij op een overdracht van technologische kennis, maar zouden wel eens ontgoocheld kunnen zijn: China neemt voor ieder technologisch project meestal haar eigen werknemers mee. Niettemin, vinden vele Afrikaanse landen dat China hen eindelijk de kans geeft om hun eigen weg naar ontwikkeling te vinden. Nochthans, prijzen stijgen in de meeste Afrikaanse landen sneller in verhouding tot de lonen en de Chinese tarieven op Afrikaanse exports worden systematisch verhoogd. Daarenboven komen vele kleinhandelaren onder druk omdat Chinese zaken als paddestoelen uit de grond schieten met prijzen ver onder de lokale prijs. Consumenten hoor je hierover uiteraard dan weer niet klagen. Net zoals in Europa, krijgt de textiel-industrie in Afrika nu zware klappen. In het kleine Lesotho, waar kleren maken voor Europa en de VS nagenoeg de enige industrie is, heeft dit dramatische gevolgen. Voorts zijn de arbeidsomstandigheden waarin de Afrikanen voor de Chinezen moeten werken over het algemeen erbarmelijk. In Juli bv. ontstond er ongenoegen over de werkomstandigheden onder de arbeiders van een Chinese mijn in Zambia. Dit leidde tot protesten, waarbij verschillende arbeiders werden neergeschoten. Robert Mugabe van Zimbabwe, voor het Westen persona non grata, heeft zich tot China gericht voor de nodige politieke en economische ondersteuning, en heeft het gekregen. Indien dit onderwerp in de VN-Veiligheidsraad besproken wordt, dan houdt China simpelweg ieder voorstel tot ingrijpen tegen, net zoals de VS bv. ten aanzien van Israel doen. Vandaag zijn er 48 Afrikaanse landen die hun erkenning van Taiwan hebben opgezegd om de Chinezen gunstig te stemmen. Is China begonnen aan haar imperialistische veroveringstocht? Moet het Westen hier geen stokje voor de deur steken? Of zijn wij bereid om China de wereld te laten overnemen?
|