Politics.be - Mogelijke nieuwe staat

De staat is gedoemd af te sterven
(Vrij naar K. Marx)

Als er iets is dat zeer levendig aan bod komt op dit forum is het een drang om nieuwe grenzen op de landkaart te trekken, gekroonde hoofden te onttronen en een systeem van gekozen volksvertegenwoordigers af te schaffen. Ook "verplichte solidariteit" schijnt een maatschappelijke kwaal te zijn.

Nu heeft een maatschappij bepaalde functies : zorgen voor een territoriale samenhang, economische belangen, onderwijs, medische zorgen, zorgen voor ouderen enz.. Men kan dit herleiden tot "productie" van goederen, diensten, cultuur enz.. Klassiek worden vele van die functies door een staat uitgeoefend - met een bestuur. In onze contreien wordt dit bestuur in "machten" verdeeld en deels gekozen, deels door beroepsmensen uitgeoefend die door gekozenen aangesteld worden.

In ons land is er door historische omstandigheden een groot belang gehecht aan de taal waarin er bestuurd wordt. Niet dat dit in andere
europese gebieden zulke problemen onbestaande waren, maar elders is
het wel zo dat er zich een meerderheid wist door te zetten als "de voornaamste" & er van de diverse "talen" dikwijls een "algemene" overheersende versie kon verheven worden tot "de bestuurstaal".
(het verschil tussen taal en dialect is het feit dat een taal over een leger beschikt(e))

Het is een historische evolutie dat de mens in een steeds groter economische ruimte is gaan leven. Vanaf de 17de eeuw ontstond er in Europa een "consumptiemaatschappij" waarvan de grondstoffen vanuit de ganse wereld in de eerst rijke en daarna middle class gezinnen ingevoerd werden. Het kapitalisme en Imperialisme begon zijn maatschappelijke zegetocht, rijke burgers verdrongen de adel enz..

Machtige staten moesten via kolonisaties en "verdeel en heers" technieken
hun economische belangen veilig stellen - dit mondde uit in de bekende
rampen : wereldoorlogen, ontwikkeling van wereldvernietigingswapens.
De uiteindelijke logica van die evolutie leidde tot enerzijds een "wereldmacht" uitgeoefend door een superpolitiestaat anderzijds het oprichten van een wereldorganisatie die op multilaterale basis een vredespolitiek tracht af te dwingen via rationele en politionele middelen.

Het is duidelijk dat, waar dit nog niet overal het geval is, er een steeds grotere inperking komt van de staatsmacht van individuele staten & het verdwijnen van "de staat" imminent is.

De "nieuwe staten" die ontstonden naar aanleiding van de val van het "reële socialisme" haastten zich om deel te maken van de "nieuwe wereldorde" ttz. een globalizerende vrije marktgeoriënteerde EU of andere
regionale supra-nationale organisaties (die steeds meer op nieuwe staten gelijken). Zelfs de Bolivariaanse Revolutie heeft internationalistische trekjes.

Terug naar "het belgisch-communautaire vraagstuk". dit is uitsluitend een taalvraagstuk : er bestaat geen waalse of vlaamse etniciteit in de klassieke betekenis van "kleinere en donkerharige latijnse typen" vs
"grote blondharige germaanse typen". Na de "Spaanse Furie" heeft héél Antwerpen spaans bloed in de aderen (baskisch ?). Eén van de mirakels van het "belgisch model" is eigenlijk dat medio jaren '50 begin jaren '60 de franstalige vlaamse bourgeoisie grotendeels verdwenen is. "La belgique de papa" de klasse van mensen die om zich maatschappelijk van "het plebs" dat een vlaams dialect sprak is niet meer : in de plaats kwam er een minder klassegedifferentieerde bevolking die AN (voorheen ABN) spreekt.

Het is eigenlijk tekenend dat franstalige belgische kranten het nog steeds hebben over deze "minderheid van franstaligen in Vlaanderen" en op die manier een francophone taalstrijd in het verlengde van de revolutie van 1830 in stand zou willen houden. (La belgique sera francophone ou ne sera pas). Het is echter een mythe dat er een door taal gedefinieerde volkeren dit land zouden bewonen die het verdommen met elkaar te communiceren
en naargelang de plaats waar zij wonen te assimileren. Er loopt geen taalpolitie rond in België om toe te zien op het correcte taalgebruik. Er worden aan onze universiteiten intussen college's gegeven in het engels ;
de meest befaamde europese conferentie over Autisme wordt jaarlijks in Antwerpen gegeven in het Engels en Nederlands in de aanwezigheid van duizenden specialisten.

Als we eens begonnen met wars van alle taalperikelen te kijken hoe een staat op de beste manier bestuurd kan worden en waar men dan "grenzen" moet leggen ? De eerste vraag is vanzelfsprekend het hete hangijzer bij uitstek : de taalgrens & het verband met een federale structuur.

Hierover ben ik allicht te kort : maar inderdaad door de uitbreiding van de behoefte aan een groot territorium in verband met veiligheid en economische samenhang, lijkt een federalistische samenhang zeer verkieselijk boven een grote centralistisch geleide staat. Hier is een gelijkheidsprincipe van belang zoals dat onder burgers van een staat ook geldt : elke federale deelstaat is juridisch gelijk ten einde tot een transparante subsidiariteit te komen.

Terug naar de "taalgrens" : een taalgrens is nergens in Europa gelijk aan een staats- of deelstaatsgrens. Men heeft in België pogingen ondernomen om de provinciegrenzen aan de taalgrens aan te passen, maar ook dan stoottte men op "meertalige gebieden" waar men rechten van minderheden diende te waarborgen. Ook het federalizeren en losmaken van staatsgrenzen zal tot gevolg hebben dat deze gebieden rekening moeten houden met minderheden, in het bijzonder wegens europese regelgeving.

Een Vlaamse Federale Republiek ? Ten einde de democratie te verstevigen
zou men voorstander kunnen zijn van een federaal systeem op "Vlaams" niveau onderverdeeld in republieken van ca. o,5 tot 2 miljoen inwoners,
waarbinnen Bruxelles een soort enclave is naar Baarle Nassau/Hertog's model. Sommige van die republieken zullen ook franstalige minderheden tellen en waarschijnlijk ook nog anderstaligen in de toekomst..
De invloed van zulke staat in het eenmaal ontstaande grotere regionale geheel zou echter klein zijn. Wegens dichtbevolkt lijkt een eigen internationale luchthaven onwaarschijnlijk, aantrekken van nieuwe industrieën uiterst moeilijk, behouden als internationaal diensten/transportcentrum zeer twijfelachtig. Ook qua landbouwontwikkeling (Mestplannen) en zelfs gewoon watervoorziening voor de bevolking heeft dit gebied grote problemen.

Een meer uitgebreide staatkundige federaties van vele kleine republieken/deelstaatjes naar inspiratie van de zwitserse kantons lijkt me haalbaarder - waarom die dan niet uitbreiden over een groter gebied dan het huidige België, zelfs de huidige Benelux ?