liberale mythes
 

Draai het of keert het hoe je het ook wil, maar de afgelopen tijd zijn er twee liberale mythes echt wel definitief gesneuveld.

MYTHE 1; een (arbeids)contract wordt vrijelijk ondertekend

Eén van de lievelingsargumenten van onze neoliberale medemens is dat kapitalisme geen uitbuiting kan inhouden want een arbeider ondertekent zijn contract vrijelijk. Tot de VW-Vorst directie roet in het eten kwam gooien. Door twee zeer duidelijke alternatieven voor te stellen: inleveren of opstappen. Nooit zal er hierna nog sprake kunnen zijn van 'vrije wil'.

MYTHE 2. de vrije markt doet de prijzen dalen
Het genoot niet al te veel aandacht in de pers, maar er staat Colruyt en andere supermarkten een onderzoek te wachten voor prijsafspraken. Schuiven for the argument sake de schuldvraag even opzij, en gaan we naar de essentie: privé bezit van de supermakrten, die de belangen van de aandeelhouders eerst moeten bevredigen, doen de prijzen dus niet dalen. Dat er prijsafspraken bestaan toont die ruim aan.

MYTHE 3. de vrije markt doet de dienstverlening beter worden.
De ervaringen van de Nederlandse gebruikers van het openbaar vervoer tonen dat m.i. voldoende aan.
Niet dat het onlogisch is natuurlijk. Als je meer winsten kan genereren door minder onderhoud en/of dienstverlening is de keuze voor een kapitalistisch bestuurde privé-onderneming snel gemaakt.

gans de vrije markt is een mythe eh :idea:

Één van de problemen van de vrije markt is dat ze niet vrij is, er is controle op de vrije markt en die komt van de werkgevers, de mensen aan de top. En de enige manier om daar wat aan te doen is actieve regelgeving waarbij de vrijheid van de markt ten opzichtte van de overheid en de werknemers kleiner wordt. Hoewel de markt daar minder 'vrij' van wordt wordt ze wel eerlijker en gaat ze beter werken.

In het liberalisme heeft iedereen gelijke kansen. Maar degelijk onderwijs is er wel enkel voor diegene die het kunnen betalen.

In het liberalisme is er vrijheid van organisatie. Behalve van vakdonden dan...

En daar moet er dus bijgestuurd worden, niet alleen voor iedereen dezelfde regels, maar dezelfde kansen.

Het is eigenlijk nog erger in tijden van nood stijgen de prijzen op de meest levensnoodzakelijke producten. kijk maar naar landen die te maken hebben met natuurrampen , oorlog enz....

Over welk liberalisme hebben jullie het? Over mensen die zich vandaag de dag liberaal noemen of over de oorspronkelijke principes van het liberalisme?

Zo kan ik praten over het socialisme terwijl ik het heb over mensen die zich vandaag socialist noemen. Ik zou dan bijvoorbeeld de SP.A als referentie kunnen nemen. Beter nog, ik zou Tony Blair een socialistisch regeringsleider kunnen noemen en zijn beleid gaan gebruiken om het socialisme de mantel uit te vegen.

Dus over wat hebben we het?

Thomas Paine misschien eens lezen? Dan eens nagaan waar velen hun mosterd over sociale zekerheid (minimum-inkomen) en gratis onderwijs haalden.

je vergeet de belangrijkste oorzaak: de structurele aanpassingsprogramma's

de oorspronkelijke ideeën van het liberalisme zijn een utopie zolang ze gecombineerd worden met "economisch liberalisme". In het kapitalisme hangt uw vrijheidsgraad af van uw graad van bezit (en inkomen). Als ge superrijk zijt kunt ge u een porsch veroorloven, een luxe villa, alle snelheidsregels aan uw laars lappen (bv Gumball Race) etc. Als ge héél rijk zijt, kunt zelfs moorden (zie Lumbumbusha, zie inval Irak).

Als ge heel arm zijt, hebt ge keuze tussen een klotenjob aannemen en in een bouwvallige schuur wonen, of verhongeren en kou leiden.

De middenklasse heeft een 'vrijheid' die iets daartussenin geldt.


zo zie ik het toch ongeveer.

Ik daag je uit om aan te tonen dat de prijzen van consumptiegoederen zouden stijgen mocht de overheid een liberale economische politiek voeren (inclusief neutraliteit m.b.t. de geldhoeveelheid). Laat ik het in een 'operationaliseerbare' vorm zetten: ik daag je uit om aan te tonen dat de prijzen van consumptiegoederen stijgen ten opzichte van het inkomen. En niet de laatste twee maanden alstublieft, we hebben het over honderdvijftig tot tweehonderd jaar kapitalisme. Kartelafspraken en monpolies zijn niet meer dan een tijdelijke afwijking. Willen we eens de prijzen van levensnoodzakelijke producten (brood, melk, water, ...) vergelijken sinds de komst van hard-discounters zoals Lidl en Aldi, en Wal-Mart in de V.S.?

Wat die vrije contracten betreft; vrijheid betekent niet dat de arbeider geen arbeidscontract nodig heeft, wel dat er in een vrije markt meerdere potentiële werkgevers zijn. Dat werkgevers gierig zijn en werknemers een job nodig hebben, betekent niet dat werkgevers de prijs zetten (zoals in de monopsonistische modellen). Als ik mijn auto moet verkopen omdat ik geen garage heb in mijn nieuwe huis, dan ben ik bereid om eender welke prijs te aanvaarden; de potentiële kopers hebben er alle belang bij om zo weinig mogelijk te betalen voor die wagen. Daaruit volgt niet dat ik mijn auto gratis zal weggeven, want het is perfect mogelijk dat er meerdere kopers op mijn wagen bieden. Noodzaak en gierigheid zijn irrelevant voor de prijsvorming.

Kijk ook eens naar landen waar ze met prijscontroles die prijzen hebben vastgelegd. Daar was er schaarste en braken er soms rellen uit omdat de vraag veel groter was dan het aanbod. In die regio's duurde het bovendien langer vooraleer het aanbod weer voldoende groot was. Het is toch niet zó verwonderlijk dat prijzen stijgen in oorlogstijd, als de overheid alle productieve werknemers omvormt tot soldaten die enkel consumeren maar niets produceren. Hogere prijzen geven aan dat producten schaars zijn, zodat men er zuinig mee moet omspringen. Het prijssysteem heeft zo zijn maatschappelijke functie.

Dat is al bewezen door economen zoals Klein: sinds dergelijke ketens de boventoon van de consumptie voeren, is de koopkracht en de diversiteit van consumptie met grote stappen achteruit gegaan. Ik geloof dat je met een probleem zit, wat dan ook best logisch is. Wanneer de relatieve meerwaardeproductie wordt vervangen door een neerwaartse loonpolitiek (nadruk op absolute meerwaardeproductie) in die ketens, creëer je automatisch armoede, polarisatie van de loonkloof en onderconsumptie. De valorisatie moet zich altijd een weg vinden, anders verliest de kapitalist een stuk van zijn kapitaalaccumulatie. Dat jouw idealisme betreffende absolute vrijhandel als een zegen voor de gewone burger, een consument en een productieve arbeider, is dan wel een lachterje en eerlijk gezegd onmenselijk. Idem met jouw idealisme dat de koopkracht van de burger zal vergroten wanneer alle staatsvoorzieningen zouden worden geprivatiseerd. Natuurlijk zal die koopkracht in elkaar stuiken, opnieuw logisch wanneer je beseft dat juist die staat zorgt voor een herverdelingspolitiek wat juist de koopkracht van de burger op peil houdt. Dat is tevens de reden waarom de middenklasse het grootst is in sociaal-democratische samenlevingen.

Er braken maar rellen uit nadat de prijscontrole in de USSR werd afgeschaft. Prijzen kunnen op 101 manieren worden gemanipuleerd, zelfs door individuen. Prijzen zijn dan ook niet een objectieve afspiegeling van een marginalistisch economisch model, ik moet nog altijd wachten op de dag dat dat wordt bewezen; best wel hilarisch dat je altijd een microvoorbeeld moet geven om jouw stelling te ondersteunen. Zo werkt de economie nu eenmaal niet, en de homo economicus is al helemaal een neoplatoons ideaal.

Economie als beschrijvende wetenschap werkt niet met bewijzen maar met hypothesen. Empirische fenomenen kunt ge strikt genomen niet bewijzen, omdat het bewijs afhangt van uw begin-"assumpties"....(zie Hume). Je kan wel werken met bevestiging/falsificatie van theorieën. Maar daarover hebben we het vroeger al gehad (Popper enzo.);-)

Heb je me dat ergens zien verkondigen dan? De dag dat ik Walras knuffel, mag je me kietelen met een bajonet. Je kan er echter niet omheen dat prijzen een maatschappelijke functie hebben, en dat ondernemers er hun productie op afstemmen en consumenten hun koopgedrag; als een bepaalde prijsstijging niét de 'nodige' daling teweegbrengt, zal er eenvoudigweg een nog hogere stijging volgen. Dat wordt door m'n met wiskunde bezeten studiegenoten in elasticiteiten uitgedrukt en zo, dat verhaal ken je. In Zimbabwe was er laatst nog een leuk experiment met gereguleerde brandstofprijzen. Dat levert toffe foto's op, daar niet van; maar helpt het de samenleving vooruit? Ik durf het te betwijfelen. Een prijscontrole komt trouwens niet uit de lucht gevallen, er gaat meestal geknoei met de geldhoeveelheid aan vooraf. Overheden gebruiken die prijscontrole graag om de aandacht af te leiden van een eerdere blunder: bij schaarste steek je de schuld op de producenten, en als iemand het waagt om op de zwarte markt tóch meer te vragen, kan je hem een vrek noemen en ook aan de schandpaal nagelen. Een populaire maatregel, maar daarom niet noodzakelijk een lovenswaardige.

Dat een bepaald economisch model niet klopt of niet realistisch is, is an sich nog geen argument pro een bepaalde beleidsmaatregel, dat spreekt voor zich.

Hoe kunnen de reële lonen stijgen en de koopkracht tegelijkertijd dalen?
Percalion heeft hier ooit eens een mooi grafiekske gepost over de evolutie reële lonen in Belgie sinds 1960 arbeiders + bedienden.

Wat ik ook een liberale mythe vind is het volgende: dat de mens een rationeel handelend economisch wezen zou zijn, in staat om al zijn preferenties op volgorde te sorteren en om altijd een perfecte afweging te maken van alle pro's en contra's. Ik hou wel van een optimistisch mensbeeld, maar dit is gewoon naïef, of erger.