kennisverwerving in ons onderwijs ten grave gedragen
 

Vandaag een interessant opiniestuk van een leerkracht in 'De Morgen' gelezen: de (algemene) kennis van leerlingen, wat betreft basisvaardigheden, is op zijn zachtst uitgedrukt bedroevend te noemen. Daar ik er zelf een korte carrière als leerkracht secundair onderwijs op nahoudt en enigzins gedesillusioneerd het onderwijs verlaat (maar niet om die reden, kreeg ergens anders een betere tewerkstellingskans) heb ik het opiniestuk met meer dan gewone aandacht gelezen. En wat de betreffende leerkracht - voorzitter van OZON = Onderwijs zonder Ontscholing - wist te vertellen, noem ik nagels met koppen slaan. Hij trapt uiteraard een aantal open deuren in, maar het is een feit - en dit mag nog eens in de verf worden gezet - dat het kennisniveau van onze huidige leerlingenpopulatie bedroevend achteruitgaat ten voordele van zogenaamde verworven vaardigheden.

Leerlingen slagen er blijkbaar niet meer in om in een korte tekst minder dan een tiental DT-fouten te schrijven, hoofdrekenen is er niet meer bij en over algemene elementaire aardrijkskunde, geschiedenis of wetenschap in het algemeen moet je ze helemaal niets meer vragen. In het huidige onderwijssysteem worden leraars ook niet gestimuleerd deze kennis bij te schaven of te verbeteren. Sterker zelfs: wanneer je bijvoorbeeld als niet-taalleerkracht DT-fouten verbetert en quoteert, wordt je vaak door je directie op het matje geroepen. Het is immers niet relevant voor de vakinhoud en het werkt tegen het o zo belangrijke welbevinden van de leerlingen. Vakoverschrijdend werken, zei u: dream on. Het is de scholen tegenwoordig vooral te doen om de leerlingen te behagen (en vaak hun ouders), een goede basiskennis erin drillen past echter niet meer in dat plaatje, want dan zouden de leerlingen zich eens moeten inspannen. Ik zeg niet dat we terug moeten evolueren naar een systeem zoals vijftig jaar geleden, waarbij leerlingen klakkeloos kennis van de leerkracht moesten overnemen en nederig moesten buigen voor de leraar, maar het is volgens mij wel een feit dat we nu het kind met het badwater aan het weggooien zijn. Elementaire basiskennis lijkt niet meer (althans in het secundair onderwijs) niet meer aan de orde te zijn, vele pedagoochelaars bestempelen het als nutteloos en contraproductief.

Wat is er dan in de plaats gekomen? Een goede vraag, met een voor vele 'onderwijsverbeteraars' duidelijk antwoord: vaardigheidstraining. Het ideaal van de 'leerkracht als coach' wordt steeds vaker luidkeels van de daken geroepen. Een leraar die belerend zijn leerlingen het één en het ander (gezamenlijk) uitlegt, is uit den boze, de leerlingen moeten zelf via nieuwe verworven vaardigheden op 'ontdekkingstocht' gaan. Vele pedagogen, directies en nieuwsgezinde beleidsmensen vinden aangeboden of passief aangeleerde kennis immers overbodig, de leraar moet niet meer doen dan een kader aan te bieden waarbinnen de leerlingen tot kennisverwerving kunnen komen.

In theorie misschien allemaal goed en wel, maar in de praktijk werkt het langs geen kanten. Ik heb deze praktijk regelematig mogen ondervinden, met ASO-leerlingen van 16 jaar die geen regel zonder DT-fout kunnen neerschrijven, de tafels van 10 blijkbaar niet meer beheersen en Portugal op een blinde kaart op de plaats van Namibië aanduiden. Zelfs deze basisschoolvaardigheden lijken jongeren niet meer te beheersen. Wanneer men hierover opmerkingen maakt of kritische uitlatingen over doet als leraar, loop je nog 'het gevaar' dat dit niet door de directie in dank wordt afgenomen, want je moet de leerlingen toch niet op 'nuttloze kennisfeitjes' beoordelen en het behoort niet tot je vakgebied.

Naar mijn mening is de discussie tussen 'ofwel meer kennis ofwel meer vaardigheden' in het onderwijs een overbodige discussie. Beiden vallen immers niet van elkaar los te koppelen en ze hebben elkaar nodig. Uit het opiniestuk van vandaag blijkt ook dat jongeren met een betere kennisverwerving vrijwel automatisch ook beter nieuwe vaardigheden tot uiting kunnen laten komen. Ik stel daarom voor terug meer aandacht te schenken aan meer traditionele onderwijsvormen zoals het (gezamenlijk) verwerven en aanleren van kennis, zonder evenwel de door mij gewaardeeerde kritische zin van de leerlingen te onderdrukken. Pas nadien kunnen de toegepaste vaardigheden aan bod komen, na eerst een degelijke en gefundeerde kennisbasis te hebben bekomen. Het hoofdaccent leggen op de ontwikkeling van vaardigheden zonder bepaalde kennisverwerving (zoals nu nde trieste onderwijstendens is) is absurd en belachelijk. Je kan toch ook geen goede loodgieter zijn als je alle mogelijke kennis daaromtrent hebt aangeleerd, maar geen buizen ter beschikking hebt om deze vaardigheden toe te passen. Dit anekdotisch voorbeeld toont aan hoe absurd de huidge evolutie in het onderwijslandschap is.

In plaats van leerkrachten eindeloos te laten omscholen, met nieuwe pedagogische visies af te komen en de (uitbreidende) rechten van de leerlingen (en hun ouders) te laten gelden, zouden de pedagoochelaars, beleidsmensen en (sommige directies) beter eerst eens een cursus volgen om van hun wereldvreemdheid af te geraken. Dan komen we al veel verder en komen deze lieden misschien tot het besef dat het gebrek aan elementaire kennis onder de kinderen / jongeren stilaan onleefbaar wordt. Het onderwijs in België behoort of behoorde tot het meest kwalitatieve van Europa of zelfs de wereld. Als het zo verder gaat zal dit echter niet lang meer duren ...

P.S.: ik deed een poging om het opiniestuk online op te speuren (op de site van 'De Morgen') en hier te plaatsen, maar ik ben er helaas niet in geslaagd dit online terug te vinden. Het is elk geval interessant en voor sommigen verhelderend.

Mijn onderwijzende kinderen kunnen dit volledig onderschrijven, zelfs hij die aan autisten middelbaar onderwijs geeft streeft er compromisloos naar om deze vaardigheden via kennis bij te brengen (ik zie eigenlijk niet in hoe men vaardigheden zonder kennis kan verwerven).

Dat laatste zal waarschijnlijk een ambtelijke hersenkronkel zijn.

Vraag maar eens aan de eerste de beste waar België ligt op de weerkaart.
1 kans op 2 dat hij/zij het niet weten.
En er staat altijd wel ergens een onweerswolk nietwaar? Vandaar dat ze altijd denken dat het gaat regenen ook nog eens.

Freespirit, ik val je volledig bij.

Als ik zie wat er nu op mijn werk word binnengegooid als schoolverlater, dan word ik bijna depressief. Gelukkig dat de uitzonderingen mijn dag goed maken.

Om een voorbeeld te geven, ga eens een middag in de bibliotheek zitten, en kijk eens goed wie in welke afdeling ronddwaald.

Oh, en wees niet verbaasd dat de hoeveelheid allochtonen van noord afrikaanse strekking of zeer afwezig, of uitzonderlijk hinderlijk zijn in dit oord van geestelijke ontwikkeling.

Veel beschouwen dit als het "dommer" worden van jongeren. Maar dat is niet zo: vroeger waren de mensen bijvoorbeeld een stuk simpelder. Ze zijn nu gewoon beter in andere dingen, dingen die niets met school te maken hebben. Ze weten dus evenveel, maar gewoon andere dingen. Misschien, en waarschinlijk, zelfs meer.

Zou het niet kunnen,ipv een jongere generatie en hun "pedagogen" te bekritiseren (zoals men al een paar duizend jaar doet) eerst eens de vraag te stellen : Voor wat gaan we die jonge mensen basiskennis meegeven?


Voor het algemeen onderwijs (waar ik nooit mee te maken heb gehad) zal ik kort zijn,ik zou het niet weten :oops:

Voor de "vakscholen" (mijn natuurlijk milieu in mijn jonge jaren ;-) ) vraagt ondergetekende zich af...voor welk "vak"..voor welke "industrie"? Het verdwijnen van ganse industriele sectoren en de vervanging ervan door blabla-dienstbedrijven de laatste 25 jaar MOET wel gevolgen hebben:
-op de interesse en instroom van jonge mensen
-op de kontakten tussen scholen en industrie...

Mijn leraars labo,draaien,frezen,technisch tekenen waren ZONDER UITZONDERING mensen die tot,pakweg hun 35ste "in de nijverheid" gewerkt hadden en er toen voor kozen naar het onderwijs te stappen,met een mooi loon en een contract "onbepaalde duur" in het vooruitzicht.Bovendien was een VTI in die tijd een "fabriek",een leraar kon al zijn lesuren DAAR volmaken,net als in "het fabriek"..Die mensen waren somtijds ronduit fascinerend voor een leergierige kerel van een jaar of 16 a 18,je voelde aan dat dit eigenlijk geen "ambtenaren" waren!


Dat is allemaal "gemoderniseerd" nu,je moet echt wel supergemotiveerd zijn om heen en weer te flitsen tussen scholen om les te geven,niet eens zeker te zijn dat je ordentelijk veel uren hebt..en bovendien aan de jongeren niet kunnen aanwijzen waar het naar toe gaat....


....ze hebben de nood aan een "leraar als mentor" weggemoderniseerd .....de gevolgen laten zich nu al voelen!

De school vervult perfect haar maatschappelijke taak, en dat is (alle idealisme van bepaalde mensen ten spijt) NIET langer het vormen van jongeren tot zelfstandige, kritisch denkende mensen die hun weg zullen kunnen zoeken in de wereld -- het is in de eerste plaats het kweken van meer gediplomeerde apathische idioten als brandstof voor de wereldeconomie.

Deze kritiek zou rechtstreeks afkomstig kunnen zijn uit het Nederlandse debat over ons onderwijs. Zelf had ik het idee dat het Belgische onderwijs er een stuk beter voorstond.

-2

Think again.

[quote=kelt;2843272]Zou het niet kunnen,ipv een jongere generatie en hun "pedagogen" te bekritiseren (zoals men al een paar duizend jaar doet) eerst eens de vraag te stellen : Voor wat gaan we die jonge mensen basiskennis meegeven?


Voor het algemeen onderwijs (waar ik nooit mee te maken heb gehad) zal ik kort zijn,ik zou het niet weten :oops:

Voor de "vakscholen" (mijn natuurlijk milieu in mijn jonge jaren ;-) ) vraagt ondergetekende zich af...voor welk "vak"..voor welke "industrie"? Het verdwijnen van ganse industriele sectoren en de vervanging ervan door blabla-dienstbedrijven de laatste 25 jaar MOET wel gevolgen hebben:
-op de interesse en instroom van jonge mensen
-op de kontakten tussen scholen en industrie...





Ik wou met mijn post zeker niet de indruk wekken dat leerlingen de dag van vandaag dommer zouden zijn dan vroeger. Het probleem ligt hem erin dat bepaalde elementaire kennis niet meer wordt aangereikt, omdat men het niet zinvol acht. De hoofdredenen hiervoor zijn dat men op beleidsniveau teveel rekening houdt met de twee puntjes die 'Kelt' in zijn betoog aanhaalt:

- op de interesse en instroom van jonge mensen: op zich een nobel doel, ware het niet dat men dit criterium slaafs wil volgen. Het kan ook eens nuttig zijn bepaalde interesses bij kinderen / jongeren op te wekken en de vooroordelen van het jonge volkje t.o.v. bepaalde vakken of onderwerpen uit te wissen. Voorbeeld: het vak geschiedenis doet vele jongeren huiveren en ze vinden het saai, tot dat ze een boeiende leraar krijgen die de geschiedenis op attractieve wijze kan vertellen. Dan vinden ze die saaie stof ineens wel boeiend genoeg. Als we teveel rekening houden met het door jou aangehaalde puntje (wat boeit de leerlingen?) komt veel materie niet aan bod en dit zal leiden tot kennisverschraling. Dit proces is helaas nu al aan de gang. Het is misschien wat ridicuul gesteld, maar als we alleen nog maar rekening houden met de buitenschoolse interesse van de leerlingen dan waren er klasgroepen waar er alleen nog maar wordt gewerkt rond Playstation-spelletjes en voetbal.

- de contacten tussen scholen en industrie: ik ben het er volmondig mee eens dat leerlingen moeten worden voorbereid op de arbeidsmarkt. Dit mag er echter niet toe leiden dat de industrie volledig het leerprogramma van de scholen gaat beïnvloeden. Anders komen er thema's die geen nut zouden hebben voor de economie en de winst niet meer aan bod. Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar een schrijnwerker die uitstekend z'n job doet, maar Frankrijk niet op een blinde kaart van Europa kan aanduiden, komt bij mij over als een domme boer. Als de profit industrie volledig het onderwijs zou overheersen, zou er geen plaats meer zijn voor vakken als geschiedenis, PAV, levensbeschouwelijke vakken, LO, aardrijkskunde, bepaalde taalvakken, ... Dit zou ongetwijfeld tot een verschraling van onze algemene kennis leiden. Helaas is dit proces nu al aan de gang, hopelijk wordt het terug gestopt.

Uit welke studie blijkt dat?

Uiteraard mogen DT-fouten niet gequoteerd worden door niet-taalleerkrachten. Het spreekt voor zich dat als men wil toetsen of een kind bvb. de geschiedenis van ons land kent, men geen punten aftrekt voor schrijf- en spelfouten. Als men dat wel doet, zijn de resulaten van die toets niet valide.

Ik sta in het onderwijs en ik weet dat wat u hierboven schrijft, niet waar is. Het overbrengen van kennis blijft een belangrijk aspect van het onderwijs.

U gooit hier aan aantal zaken op een hoopje.

Klassikaal lesgeven is zeker niet uit den boze, men pleit wel voor meer gevarieerde en gedifferentieerde werkvormen.

Kinderen die zelf tot oplossingsstrategieën kunnen komen, behalen betere resultaten dan kinderen die dat niet kunnen. Dat neemt echter niet weg dat ook die kinderen een "standaard" krijgen aangeboden. Het is dus zeker niet zo dat kinderen vrij op 'ontdekkingstocht' gaan.

20 jaar geleden waren er ook 16-jarigen die niet zonder DT-fouten konden schrijven, die Portugal niet op een blinde kaart konden aanduiden, die niet wisten dat de Slag van Waterloo in 1815 plaatsvond, e.d.

Dat men kinderen niet moet beoordelen op zaken die niet tot het eigen vakgebied behoren, is niet meer dan normaal. Tijdens de les fysica moet men niet nagaan of een kind bvb. weet wat de hoofdstad van Spanje is.

Uit het bovenstaande blijkt dat u wel een heel verkeerd beeld hebt van het Vlaamse onderwijslandschap.

Zeer juist èn helder geformuleerd. Dank!

Als ik het hier goed lees dan trekt het Vlaamse onderwijs eigenlijk op niet veel. Aangezien het Vlaamse onderwijs zo ongeveer het beste ter wereld is, vraag ik mij af wat voor een soep dat moet zijn in andere landen.

Waarschijnlijk uit een thesis van een paar universitairen die interessant willen doen, of een komkommertijd journalist.
Alleen lijkt het erop dat de schrijver/s gelijk hebben.


Lever dan maar eens een in SMS taal geschreven toets aardrijkskunde in.
Schrijffouten mogen dan toch.
Of in het Fins, daar taalgebruik niet verbeterd mag worden. Veel plezier met Babelfish.
Of , veel plezier met pictogrammen of hierogliefen voor de toets fysica.
Ben ik blij dat U mijn kinderen niet onderwijst.
Het doorgeven van kennis, samen met het ontwikkelen van de vaardigheden om met die kennis om te gaan is de hoofdtaak van het onderwijs.
Daarnaast is maatschappelijke ontwikkeling een belangrijk punt.

Allemaal goed en wel. Maar liever niet ten koste van de kwaliteit.

Sommigen doen dat wel, zelfstandig dingen opzoeken. Vooral diegenen die graag lezen.


Die kregen dan 20 jaar geleden slechte punten.

Als men over fysica spreekt, dan kan het perfect zijn dat bijvoorbeeld Parijs ter sprake komt, of het Oude Griekenland. Het is een deel van de kennis die erbij hoort.


Uit Uw betoog blijkt duidelijk dat U enggeestig bent.
Ik ben maar een simpele A3 metaalbewerker, maar kan ik kan gerust meespreken over velerlei dingen buiten mijn vakgebied. Met Uw opvatting zou ik dus alleen maar mogen meepraten over metaal, en dan nog gelimiteerd op het onderwijsniveau volgens dat papiertje.

Waaruit blijkt dat dan?

Alsof kinderen hun toets in het Fins gaan maken of gebruik maken van pictogrammen en/of hiërogliefen. :roll:

Ik zal u een concreet voorbeeld geven: Een kind wordt op een geschiedenistoets gevraagd wanneer België onafhankelijk werd. Dat kind schrijft als antwoord: België wert onafhankelijk in 1830.

Dan moet dat antwoord goedgerkend worden, ook al staat er een flagrante schrijffout in. De vraag is immers juist beantwoord.



De zaken die u hierboven opsomt zijn een aantal van de hoofdtaken van het onderwijs. Naast kennisoverdracht en het aanbrengen van vaardigheden, dienen kinderen ook bepaalde attitudes te ontwikkelen. Kort samengevat kan men de taak van het onderwijs omschrijven als het kind bijstaan in zijn/haar totale persoonlijkheidsontwikkeling.


Die gedifferentiërde werkvormen komen de kwaliteit van het onderwijs juist ten goede.

Er is een verschil tussen vrij op 'ontdekkingstocht' gaan (zoals freespirit het formuleert) en zelfstandig dingen opzoeken. Ieder kind leert al in de lagere school zelfstandig informatie op te zoeken. Dat opzoekwerk wordt echter steeds gestuurd door de leerkracht.

Als een 16-jarige nu een dictee vol -DT fouten afgeeft dan zal die 16-jarige nu ook slechte punten krijgen.

Uiteraard kan Parijs of het Oude Griekenland ter sprake komen tijdens een les fysica. Maar een kind mag voor een toets fysica geen punten verliezen omdat het bvb. niet weet dat Madrid de hoofdstad is van Spanje.

In dat geval moet u mijn bericht wat beter lezen.

Waar schrijf ik dat? Lees mijn bericht nog eens wat aandachtiger.

Voor mij persoonlijk? Het dagelijkse leven.


je wil niet weten wat ik zou uitgevreten hebben als ik toch geen punten kwijt zou raken als ik "alternatieve schrijfwijzes" zou gebruikt hebben.

Het antwoord is niet echt accuraat. Als we gaan muggeziften. De revolutie was in 1830. De koning der Belgen werd gekroont in 1831, maar België werd pas internationaal erkend met het verdrag van Londen in 1839.
En met mij als leerkracht dat die flagrante schrijffout op zijn minst in het dik rood gemarkeerd geweest.


Volgens uw oorspronkelijke uitleg is dat nu net niet de taak van een leerkracht.

Citaat:

Dat men kinderen niet moet beoordelen op zaken die niet tot het eigen vakgebied behoren, is niet meer dan normaal. Tijdens de les fysica moet men niet nagaan of een kind bvb. weet wat de hoofdstad van Spanje is.

Dit is uw oorspronkelijke uitdrukking. Men moet niet veel verder denken, maar ik lees hier duidelijk in dat een leerkracht alleen de verplichte leerstof uit het onderwezen vak moet brengen ,en alles wat er buiten valt is overbodig en gewoon onnuttige ballast.

Dat zou in theorie wel kunnen.
Maar de leraars die ik ken zijn het grondig beu betutteld te worden, en geen steun te krijgen van hun directie.

Het niveau verlagen zodanig ongeïnteresseerde ,luie of domme leerlingen ook goeie punten halen, dat lijkt wel de huidige werkwijze van "hogerhand"

Gelukkig dat U dat ziet. Nu nog voor elkaar krijgen.
Als bijvoorbeeld alleen het vak Nederlands de taalvaardigheid in die taal mag beoordelen, dan is er maar weinig reden voor de leerlingen er veel moeite in te steken. Het is tenslotte maar 1 vak nietwaar.


Als een 16 jarige een verhandeling fysica inleverd in SMS taal, dan zou die bij mij ook een post pakken, die van rij 0. Volgens uw uitleg is dat wel perfect mogelijk, en mag de verhandeling niet beoordeeld worden op het gebruik van correcte taal.

Dit is semantiek uiteindelijk. Als de vraagstelling zodanig is , en de leerstof zodanig gebracht is dat het correct beantwoorden van een aarderijkskundig verwante vraag de punten opleverd, dan is die kennis nodig. En kunnen de punten dus verdwijnen als sneeuw voor de zon.


Misschien versta ik uw betoog beter in Hierogliefen?

Ik lees dat in deze zin.

U kunt, gebaseerd op uw ervaringen uit het dagelijks leven, best van mening zijn dat de algemene kennis van de jeugd er op achteruit is gegaan. Dat wil echter niet zeggen dat dat effectief zo is. Vandaar mijn vraag uit welke studie dat moet blijken.

Uiteraard stimuleren leerkrachten hun leerlingen om zoveel mogelijk zonder fouten te schrijven. Bovendien wordt er weldegelijk opgetreden tegen kinderen die zich niet inzetten om zonder fouten te schrijven.

Schrijffouten kunnen ook aangeduid worden zonder dat er punten voor worden afgetrokken.

U moet beter lezen want dat staat er helemaal niet. Men kan (ik zou zelfs bijna zeggen: men moet) tijdens een les extra informatie geven dan enkel datgene dat verplicht is. Dat is echter iets anders dan zaken toetsen die niets met het betreffende vak te maken hebben. Wanneer men bvb. tijdens een toets fysica de aardrijkskundige kennis van kinderen gaat testen dan is dat een niet-valide toets (d.w.z. een toets die niet toetst wat men eigenlijk wil toetsen).

Dat zou niet alleen in theorie kunnen, dat is ook het geval in de praktijk. Door gedifferentieerd te werken, krijgen kinderen meer kansen omdat de manier van werken meer is aangepast aan hun mogelijkheden en/of interesses.

Gedifferentieerd werken betekent niet dat het niveau verlaagd wordt. Het houdt juist rekening met het niveau van ieder kind.

U gaat er blijkbaar van uit dat kinderen enkel moeite doen als er punten te verdienen zijn. Dat is een verkeerd uitgangspunt, ook als het niet "om punten is" doen kinderen hun best.

Als een 16-jarige een verhandeling moet schrijven dan beoordeelt men, naast het inhoudelijke, wel het taalgebruik en de spelling. Bij een verhandeling wordt er immers meer getest dan enkel inhoudelijke kennis.

Een leerkracht die tijdens een toets fysica naar aardrijkskundige kennis vraagt, moet dringend leren om valide (correcte) toetsen op te stellen.

In die zin staat nergens dat u niet zou kunnen/mogen meepraten over zaken die buiten uw vakgebied liggen.

Dat ge-quote altijd...

Dictees zijn afgeschaft. En terecht.
Daar leer je niets mee.

Bij ons werden dt-fouten fout aangerekend, afhankelijk van de leerkracht.