Stalin
 

Stalin, een der meest omstreden figuren ter wereld.
Doorvoerder van de noodzakelijke industrialisatie en collectivisatie en vernietiger van de vijanden van het Volk; of verrader die onschuldige mensen afslachtte, onderhandelde met nazi's en Trotski vermoordde?

Een geslepen kerel. Dat moet wel, anders kun je onmogelijk leider van de Sovjetunie worden.

En daarom alleen al verdacht.

Optie 2

Dat hij de gevluchtte crimineel Trotski liet executeren was misschien één van zijn beste daden.

+ : hij had een coole snor.

"De Duivel"??? El Diablo, met de stank van sulfer?
Nee dank u. Dat is niet de manier waarop ik Stalin zou omschrijven. Maar de andere opties voldoen nog minder.

Een rotzak die veel heeft kapotgemaakt. Een paranoïde autocraat. Of gewoon: het product van de omstandigheden? Ik weet het niet.

een massamoordenaar.

De polls van Bolsjewiek zijn altijd wel cool opgesteld, met veel zin voor dramatiek 8-) Probleem is dat ik vaak wel het antwoord niet vind :)

Dr. Strangelove kwam volgens mij het dichtst bij de waarheid: een product van de omstandigheden met een pervers karakter (het boek "Stalin" van Trotski is wel interessant hiervoor en belicht beide aspecten van de persoon Stalin)

Dat klinkt al even objectief als een boek over Hitler geschreven door Otto Strasser.

Eén van de mannen die het socialisme de meest gruwelijke bijklank ooit meegaf. Een van de grootste fouten uit de socialitische geschiedenis waarover we enkel kunnen zeggen: zo mocht het nooit zijn, en zo mag het ook nooit meer worden.

Is "product van de omstandigheden" niet een beetje té "ach, hij kon er nu eenmaal niets aan doen"-erig?

En wanneer gaan wij nu eens samen iets drinken? :(

Zweer dan ineens Lenin, democratisch centralisme, Trotski (work, discipline and order), ... ook maar af

Dat doe ik.
Ik neem er enkel van over wat ik nuttig vind.
Ik noem mezelf dan ook geen trotskist,
ook al ligt het trotskisme veel dichter bij mijn gedachtegang dan veel andere stromingen.

De vraag stelt zich echter:
waarom dien je ook lenin en trotski slecht te vinden als je stalin slecht vindt...

Anytime, Percy.

Maar, nee, juist omdat "product van de omstandigheden" iets te veel het individu vrijpleit van persoonlijke verantwoordelijkheid, juist daarom heb ik er een vraagteken achtergezet.
Maar toch, soms vraag ik me af of Staling geen "accident waiting to happen" was, voortvloeiend uit het falen van de theorie van de zwakste schakel, en een rechtstreeks gevolg van zowel het democratisch centralisme en de oorlogsomstandigheden in de eerste jaren na de Oktoberrevolutie.

En daarom denk ik dus soms dat je inderdaad Lenin en Trotsky ook "slecht" hoort te vinden als je tegen Stalin bent, omdat ik bij momenten betwijfel of zij het zoveel anders zouden hebben gedaan. Maar zeker ben ik hier niet van.

Ik denk dat we niet de fout mogen maken om te vervallen in termen van goed of slecht, dan komen we er nooit uit. Feit is dat Stalin reeds lang op heel wat vlakken mensjevistische politiek voorstond (bv steun aan de Voorlopige Regering van Kerenski na de februari-revolutie), en dat door de isolatie van de Sovjet-Unie de ruimte voor dergelijke ideeen groter werd. Maar goed, je moet ook wel een gestoorde persoonlijkheid hebben om tot de gruweldaden a la Stalin over te gaan.

Ja, maar ik vraag me dus af: indien Lenin en Trotsky de macht van de Sovjets van Arbeiders, Boeren, Soldaten en Matrozen niet hadden gebroken, zou Stalin dan in staat zijn geweest om te doen wat hij deed?

Hmm, ik ben het al oneens met de assumptie die tot uw vraag leidt, dus lijkt het me ook niet zinvol om daar een antwoord op te geven.

Dat zijn de "systemen" die inderdaad gefaald hebben, ze waren niet in staat de mens waarlijk te "emanciperen", hebben alle ecologische kritiek
op een autoritaire besluitvorming versmacht zodat oa. een tsjernobilramp oa. mogelijk werd - in het "wilde kapitalisme" zie je door een doorslaan van oligarchieën en kartels, monopolievorming ed. precies dezelfde negatieve
effecten. Een wereldmonopolie, met als hoofd "een kapitalist" is precies hetzelfde als een communistische wereldstaat met aan het hoofd een
"opperste partijcommissaris" : bekijk de huidige toestand van China en je begrijpt waarschijnlijk wat ik bedoel.

Elk systeem dat niet vertrekt vande rechten van het individu en de bescherming ervan is gedoemd deze fouten te maken.

Ik moet zeggen dat ik persoonlijk ook in deze richting denk. Ik stel me de vraag of dat de stappen die de Bolsjevieken na en tijdens het oorlogscommunisme gezet hebben niet hebben bijgedragen aan het tot stand komen van het Stalinisme.

De Sovjets waren de uitdrukking van de macht van de arbeiders, boeren en soldaten. Het Sovjet-systeem was volgens mij het meest democratische systeem mogelijk. Een veel directere vorm van democratie, die een betrokkenheid en engagement vereiste.

Maar ik vrees, wanneer ik verschillende historische werken erop nalees, dat de Bolsjevieken stap voor stap deze Sovjets hebben omgevormd tot een aanhangels van het partijapparaat. Dat de slogan alle macht aan de Sovjets uiteindelijk de slogan alle macht aan de partij was geworden.

Ik kan nog enigsinds begrip opbrengen voor het centralisme van de jaren '18 tot '20, door de bijzondere situatie van burgeroorlog, maar kan me niet vinden in de lijn na de jaren 20. Zo wordt op 8 maart 1920 op het 10 partijcongres van de Bolsjevistische partij fractievorming verboden. Voor mij is dit een uitdrukking van de steeds verdere verstrakking van de democratie. De geschiedenis van de Russische Revolutie leert mij vooral dat het democratische centralisme gebruikt door de Bolsjevieken steeds centralistischer werd.

Ik sta achter de legitimiteit van de Russische Revolutie, maar stel wel het partijfetisjisme van de Bolsjevieken in vraag. Uiteindelijk zijn de Bolsjevieken in een voor de partij of tegen de partij redenering terechtgekomen. Je was voor de Bolsjevieken of ertegen. En als je niet de partijlijn van de Bolsjevieken volgde, dan was je een vijand van de revolutie. De logica die gevolgd werd leidde tot het verpletteren van de opstand van iedere beweging die na de burgeroorlog democratische rechten voor de Sovjets opeiste. Democratische rechten zoals deze door de oktoberrevolutie geëist werden.

Dit gezegd zijnde betekend niet dat er geen nuances aangebracht kunnen worden. Volgens mij spelen er ook andere factoren in het tot stand komen van het Stalinisme mee. De isolatie van Rusland na het semi-feodale economische systeem, de ongeletterdheid van de bevolking, het mislukken van de revoluties in Italië en Duitsland,...

Maar ondanks deze nuances vrees ik dat ook Lenin en Trotsky niet zaligmakend zijn. We moeten de verstrakking van het Russische systeem onder hun leiding onderzoeken en bekritiseren. Het Stalinisme werd volgens mij dan ook mee in de hand gewerkt door het beperken van de macht van de Sovjets.