[Knuppel]

Lachaert bedankt feestelijk voor het fractieleiderschap in Kamer, dat Open Vld-top hem aanbood: brokken niet gelijmd bij liberalen, voorzittersverkiezing leidt tot verdere onvrede

Neen, Egbert Lachaert (Open Vld) wordt niet de nieuwe fractieleider van de Vlaamse liberalen in de Kamer. Daar had de partijtop, met premier Alexander De Croo (Open Vld), Vincent Van Quickenborne (Open Vld) en interim-voorzitter Tom Ongena (Open Vld) al verschillende keren op aangedrongen, ook nog afgelopen weekend op de fractiedagen. Maar Lachaert laat zich niet ‘inkapselen’ in een rol die hem in dezelfde positie zou zetten als die van partijvoorzitter, maar een trapje lager: fundamenteel Vivaldi moeten verdedigen terwijl hij zelf grote twijfels heeft over heel het project. Het is een zoveelste barst aan de oppervlakte bij de Vlaamse liberalen, waar volgend weekend een nieuwe voorzitter wordt gekozen. Die verkiezing leidt tot grote irritaties en protest intern: het hele proces zou ‘unfair’ verlopen. De stoelendans aan de top heeft overigens ook consequenties voor de lijsten van Open Vld: alles wijst erop dat Tom Ongena straks de Antwerpse kopman is voor het Vlaams Parlement, en Bart Somers (Open Vld) de Kamerlijst trekt. Voor huidige fractieleider in het Vlaams Parlement Willem-Frederik Schiltz (Open Vld) is er dan geen verkiesbare plaats meer.

In het nieuws: Boze reacties van de ’tegenkandidaten’ Bert Schelfout (Open Vld) en Vincent Stuer (Open Vld) op de aanpak van de partij.

De details: De manier waarop Open Vld nu haar eigen voorzittersverkiezing organiseert is wat knullig. En het maskeert allerminst de tektonische breuklijnen die door de partij lopen.
•“Aan nepverkiezingen doe ik als democrate niet mee. Ik stap ook met onmiddellijke ingang uit het partijbestuur”. Even leek de immer ontvlambare Els Ampe bij Open Vld ontslag te nemen. Maar de goede verstaander zag het meteen: ze neemt enkel ontslag uit het partijbestuur, een orgaan waar ze hoe dan ook omringd was door grotendeels medestanders van premier Alexander De Croo en interim-voorzitter Ongena.
•Dat kamp worden smalend binnen de Open Vld tegenwoordig ‘de sekte-De Croo’ genoemd, nadat die voor de zomer een complete machtsovername realiseerden, toen Egbert Lachaert (Open Vld) opstapte als partijvoorzitter.
•Hoewel Lachaert zijn vertrek al enkele weken sudderde, en zowel de premier als vicepremier Vincent Van Quickenborne (Open Vld) op de hoogte waren, kwam de wissel van de wacht in de Melsensstraat 34, het partijhoofdkwartier, toch bruusk en fors over, voor een pak liberalen uit de rechtervleugel van de partij.
•Het was die vleugel die destijds nochtans de kandidatuur van Lachaert fel had gesteund, bij de voorzittersrace in 2020, tegen het ‘progressieve’ kamp van onder meer Gwendolyn Rutten (Open Vld) en Bart Tommelein (Open Vld) in. Lachaert won, maar het progressieve kamp bemande wel haast volledig het partijbestuur.
•Intussen is er een spectaculaire switch geweest binnen de partij: premier De Croo en Van Quickenborne, destijds de enige toppers die Lachaert steunden, hebben zich helemaal verzoend met Rutten en co, en zetten nu weer samen de lijnen uit.
•Daarbij is Lachaert voor hen een wat gevaarlijk element: het is een publiek geheim dat de oud-voorzitter ontslag nam omdat hij in grote regeringsdossiers zoals de pensioenen en de fiscale hervorming hoe langer hoe minder een blauwe draad kon opmerken. Die spanning op de lijn tussen een premier en de eigen partijvoorzitter is een klassieker, in elke partij die een eerste minister mag leveren. Zelden loopt het goed af voor de voorzitter.
•Maar het is duidelijk dat De Croo en co liever Lachaert in de tent houden, dan hem straks te zien plassen op de tent van buitenaf. En dus boden ze al vrij snel na diens ontslag hem het fractieleiderschap in de Kamer aan. Dat wordt nu loyaal ingevuld door oudgediende Maggie De Block (Open Vld), maar zonder veel panache.
•“Alleen, het was wel heel duidelijk dat men vooral Lachaert wilde inkapselen op die manier, hem in de pas laten lopen. Want een fractieleider moet wel loyaal zijn aan de meerderheid én de partijlijn”, zo zegt een blauwe insider.
•Lachaert zelf wilde niet reageren, maar volgens bronnen in de Kamerfractie wil hij vooral zelf weer in de diepte op dossiers in de Kamer gaan werken, en zijn eigen profiel wat losmaken van Vivaldi. “Als fractieleider zou hij dan hetzelfde moeten gaan doen dan wat hij moest doen als partijleider: de hele constructie, inclusief De Croo, telkens verdedigen. Maar dan wel deze keer vanop een lagere functie. En dus zei hij meermaals “neen'”, zo is te horen binnen de fractie.

De essentie: De hele verkiezing wordt toch een pijnlijk proces voor de liberalen.
•Lachaert lijkt zo in elk geval de stem te worden die straks een netwerk binnen Open Vld van misnoegde leden, blauwe burgemeesters en Parlementairen vertegenwoordigd. Want dat er bij een deel van de partij met grote ogen naar de machtsgreep van Ongena gekeken wordt, is wel een feit.
•De interim-voorzitter begreep zelf dat het goed zou zijn om wat legitimatie te krijgen, en dus organiseerde Open Vld alsnog een congres én voorzittersverkiezingen daarop. Maar die oplossing is niet ideaal, want er is kritiek op allerlei aspectenOm te beginnen moet dat congres met tweederde stemmen over het omzeilen van de eigen statuten, die een open en online verkiezing voorschrijven, met een gelijk proces.
?Maar die eerste stemming op het congres zal niet anoniem verlopen, tot woede van de critici. Want zij zien hier een kans om de hele zaak te torpederen. Maar dat is lastig, als iedereen bij handopsteking kan zien welke Open Vld’ers in de zaal dat doen.
?Daarnaast is er de timing: Ongena was al drie maanden kandidaat-voorzitter, voor de tegenkandidaten op drie weken tijd hun campagne moesten organiseren.
?Tegenkandidaten Bert Schelfhout en Vincent Stuer eisten ook voor de verkiezing een andere aanpak, Schelfhout stelde het volgende voor: “Een online stemming op zaterdag 23/09 tussen 10u en 12u. En voorafgaandelijk een debat dat gestreamd wordt aan alle leden zodat ze geïnformeerd een keuze kunnen maken.”
?“Praktisch onmogelijk”, was het antwoord van de Melsensstraat. Dat vanop het partijhoofdkwartier wél een campagne via brieven naar alle leden van Open Vld kwam, om Ongena te steunen, zette tegelijk extra kwaad bloed bij Stuer en Schelfhout.

•Achteraf gezien stelt zich de vraag waarom de top niet gewoon bij het ontslag van Lachaert de hele procedure voor normale verkiezingen volgde, zoals de statuten voorschrijven. Het had qua timing hetzelfde resultaat opgeleverd. Nu is het olie op het vuur van diegenen die er een “coup” op de partij in zien. En levert het straks mogelijk klachten op voor het statutair comité van de partij.
•Want dat het ongenoegen breder zit dan enkel bij Ampe, die hoe dan ook in een buitenbaan rond de partij zit, is wel duidelijk. Onder meer Bart Van Hulle (Open Vld), een Vlaams Parlementslid van Open Vld, had op X al felle kritiek. Maar ook een pak andere Parlementsleden roeren zich, alleen niet openlijk.

The Big Picture: De plekken worden duur bij Open Vld.
•Dat veel topmensen zich inhouden, heeft een logische reden: het is straks Ongena die als voorzitter meteen ook de lijsten moet maken en de kopmensen aanduiden, samen met de premier. Nu al te luid gaan protesteren is lastig, als je straks een plekje moet krijgen.
•Zeker omdat bij de huidige peilingen van Open Vld de plekken peperduur zijn: in een pak provincies is enkel de lijsttrekker nog zeker. En dat levert lastige keuzes op. Zo moet in Vlaams Brabant uitgemaakt worden of Eva De Bleeker (Open Vld), die na haar ontslag erg veel respons kreeg bij de achterban, de lijst mag trekken. Rutten zou naar de Kamer verkassen, als kopvrouw. En dan denkt men eerder aan Goedele Liekens, om Vlaams te trekken, zo is te horen.
•Exit De Bleeker dus, zonder mandaat. Want op de Europese lijst, die een optie zou zijn voor De Bleeker, verzetten Guy Verhofstadt (Open Vld) en Hilde Vautmans (Open Vld) zich met hand en tand: de Limburgse moet die lijst trekken, voor hen.
•Een zelfde lot lijkt Willem-Frederik Schiltz te wachten te staan. Die is nochtans fractieleider in het Vlaams Parlement. Maar Ongena is geen voorzitter geworden zonder wat garanties over zijn eigen lot: hij trekt straks de Vlaamse lijst in Antwerpen, Bart Somers zou dan de Kamerlijst aanvoeren. Voor Schiltz rest dan enkel nog een derde plek (het is immers man-vrouw, verplicht, op de lijsten), wat onverkiesbaar lijkt op dit moment.
•En zo wordt in elke provincie voor Open Vld de strijd bikkelhard. In Oost-Vlaanderen is er premier De Croo uiteraard, maar ook Lachaert kan men moeilijk niet uitspelen. Alleen, is er dan nog zekerheid voor Jean-Jacques De Gucht (Open Vld)? Het maakt de clan-De Croo heel zenuwachtig, zo is in de wandelgangen te horen.

Bron: Business AM

Vivaldi heeft nooit deftig gewerkt, en de VLD werkt ook niet meer.
De VLD is een intern verscheurde partij. De machtige clans (De Croo, De Gucht) verliezen hun greep op wat rest van de partij.

Maak de kat wijs dat de VLD er nog in zal slagen om iets goed te maken tegen de volgende verkiezingen. Het tegendeel is waar. Zoals voorspeld is er elke dag iets anders loos in wat overblijft van die partij. Daar stemt geen zinnig mens nog op. Het enige kiesvee dat die partij nog rest bestaat uit slaafse halve zolen.

De VLD haalt geen 8% meer de volgende verkiezingen. Ze mogen in hun handjes klappen als ze de kiesdrempel van Verhofstadt nog halen.