[ViveLaBelgique]

Waar Vlaanderen geld aan uitgeeft...

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/06...atie-sherpa-s/
Op de foto herken je onder meer formateur Matthias Diependaele (N-VA), Sammy Mahdi (CD&V) en Zuhal Demir (N-VA). Veel minder in de voorgrond, maar wel al op de afspraak vrijdag: de zogenoemde sherpa's. Dat zijn geen politici, maar de belangrijkste mensen achter de schermen van de partijen. Het kan bijvoorbeeld gaan om de kabinetschef van een minister of het hoofd van de studiedienst.

De term sherpa verwijst naar het gelijknamige volk dat bergbeklimmers ondersteunt in de Himalaya. Ze begeleiden, gidsen en organiseren. En dat is precies de taak van de politieke sherpa's.


Ze zijn nauw betrokken bij de regeringsonderhandelingen en zitten zo goed als altijd mee aan tafel om de politici van hun partij bij te staan. "Sherpa's schrijven eigenlijk 80 procent van het regeerakkoord", legt Johan Vande Lanotte uit. Als kopstuk van de socialisten was hij al bij verschillende regeringsvormingen betrokken. "Kort door de bocht gezegd doen zij het inhoudelijke werk en nemen de politici de beslissingen."


"Sherpa's zijn heel belangrijk. Ze hebben een heel brede dossierkennis, weten alles over de begroting en kennen de lijn van hun partij door en door", legt een voormalige Vlaams minister uit met veel onderhandelingskilometers op de teller. Ze kunnen daardoor vaak snel inschatten of een voorstel dat op tafel komt haalbaar is.

Voor grote delen van het regeerakkoord houden de sherpa’s de pen vast. Ze kennen de materie en de dossiers waarover weinig discussie is, vereisen niet veel input van de toppolitici. Mogelijke twistpunten worden dan opengelaten om later over te onderhandelen.


"Sherpa's voeren tijdens het onderhandelen wel nooit het hoge woord, ze blijven op de achtergrond", klinkt het. "Ze moeten vooral problemen oplossen achter de schermen om te vermijden dat het aan tafel escaleert."

Het is daarom ook van groot belang dat de sherpa’s van de verschillende partijen onderling goed samenwerken. Ze moeten van elkaar te weten komen wat moeilijk ligt bij de andere partijen." Zij moeten echt mee op zoek naar de compromissen", legt Vande Lanotte uit. "Het menselijke speelt ook een niet te onderschatten rol bij onderhandelingen. Als je goed met elkaar kan communiceren gaat het veel vlotter."


Hoe de regeringsonderhandelingen precies georganiseerd zijn ligt niet op voorhand vast. "Er zijn eigenlijk geen vaste regels" legt de voormalige CD&V-minister uit. De partijen hebben vorige week en dit weekend een structuur opgezet waarbinnen de gesprekken de komende weken zullen verlopen.

Het belangrijkste orgaan is de centrale werkgroep. Daar worden de knopen doorgehakt en de moeilijkste discussies gevoerd. De toppers van elke partij zetelen er de belangrijkst sherpa’s. Aan het hoofd staat formateur Matthias Diependaele.

De onderhandelingen zijn echter het werk van een veel grotere groep mensen. Naast de centrale zijn er namelijk kleinere werkgroepen, 19 om precies te zijn deze keer. Zij werken specifiek op één van de Vlaamse thema’s zoals onderwijs, cultuur, ruimtelijke ordening, landbouw et cetera.

Elke werkgroep bestaat uit 3 personen per partij. De partijen vaardigen dan hun specialisten op dat thema af, dat kunnen zowel politici – vaak parlementsleden - als sherpa's zijn. Mensen kunnen ook in meerdere werkgroepen zetelen en toppers van de centrale werkgroep sluiten ook aan bij verschillende kleinere werkgroepen.
Kleine werkgroepen leggen de basis

"In die kleinere werkgroepen zitten de specialisten samen. Vaak de parlementsleden die ook al in de commissie in het parlement over dat thema zetelden. Ze kennen de materie dus goed, weten waar de pijnpunten liggen en kennen elkaar en de verschillende standpunten. Dat kan soms een voordeel en soms een nadeel zijn", zegt Vande Lanotte.

Zij schrijven basis van het regeerakkoord op hun thema. De voorzitter van de werkgroep is een vertegenwoordiger van de N-VA, de grootste partij. Die komt ook met een eerste inhoudelijke tekst, waarop de werkgroep samen verder bouwt.

Het zijn de 3 belangrijkste sherpa's die de werking van de werkgroepen coördineren. Ze moeten het overzicht behouden en zorgen dat uiteindelijk alles weer samenkomt bij de centrale werkgroep. Zij voeren de zware politieke discussies over de meest heikele onderdelen van een thema. Die laten de kleinere werkgroepen nog open.
Regering tegen de Vlaamse feestdag?

"Over welk onderwerp het ook gaat en wie er ook aan tafel zit, voor goede onderhandelingen is er vertrouwen nodig tussen de partijen", aldus Vande Lanotte. "Dat gaat met ups en downs. En dat kost dus tijd."

Wanneer denkt hij dat er een nieuwe Vlaamse regering is? "11 juli, de Vlaamse feestdag gaat niet lukken. Maar tegen eind juli kan er wel een regering zijn denk ik."





... regeringsformatiewerkgroepen. 19 werkgroepen met elk 9 leden plus centrale met 14 leden is 185 man die door Vlaanderen van eten en drinken worden voorzien.

Hoeveel vrouwen deel uitmaken van de werkgroepen is Vlaanderens geheim.