Geweld op de IJzerwake: Blokwatch sprak met een slachtoffer
Actueel Geschreven door Marc Spruyt donderdag, 25 augustus 2005 Vuistslagen, een lichte hersenschudding, een gebarsten neus, een gescheurde lip, kneuzingen aan het achterhoofd en de rechterbil, half bewusteloos geslagen, met de dood bedreigd. Ziedaar het extreem-rechtse antwoord op een ludieke actie op de IJzerwake van 21 augustus 2005. Blokwatch sprak met een van de actievoerders. “Ze riepen: ‘sla hem dood’.”

Met een als Belgische vlag beschilderd bovenlijf sprongen Andy Vermaut en Philippe Leclercq net na de eucharistieviering op het podium van de IJzerwake. Kort daarna barste voor beide actievoerders de hel los (klik
hier voor het videoverslag van het VRT Journaal).
Blokwatch sprak met een van hen: de West-Vlaming
Philippe Leclercq (foto), die voorzitter is van de Belgische Unie (
BUB) West-Vlaanderen.
Hoe geraakten jullie binnen op de IJzerwake?
Binnen geraken was geen enkel probleem: gewoon drie euro aan de ingang betalen. We werden niet gecontroleerd of zo. Alleen keken de mensen nogal raar toen wij heel bewust en opvallend de Belgische vlag ontweken die als voetmat dienst deed.
Op een bepaald moment sprongen jullie op het podium, wat gebeurde er toen?
Alles ging heel snel. Ik hoorde de ordedienst van de IJzerwake “ja” roepen en toen stormden een vijftal man van achter het koor. Zij duwden ons van het podium af. Ik bleef staan tot ze mij kwamen wegleiden. Ik heb geen enkele weerstand geboden om de ordedienst van de IJzerwake niet te provoceren - het blijft ten slotte Voorpost hé.
Toen voelde ik hoe iemand mij in een neutraliserende houding bracht en mij wegleidde naar het jaagpad. Op dat moment kwamen enkele mensen uit het publiek op me toegelopen om me enkele rake ‘vrije menings’-klappen toe te dienen. Ik kreeg er allerlei verwensingen te horen zoals “sla hem dood, sla hem dood”, “vuile landverrader”, “crapuul”, “vuile franskiljon”, “laat hem maar eens zien wie dat wij zijn”. De ordedienst van de IJzerwake riep om mij niet aan te vallen en duwde zelfs de mensen weg.
Dus de hardliners van Voorpost, die de ordedienst uitmaakten, namen je eigenlijk in bescherming?
Ja, maar dat was vooral uit bezorgdheid voor hun eigen imago. Iemand van de organisatoren riep naar de geweldenaars: “Wacht tot hij buiten de weide is, daar doen jullie er mee wat jullie willen”.
Eenmaal op het jaagpad
(zie kaartje onderaan) lieten ze me over aan mijn lot. Toen ik mij omdraaide zag ik een tiental kerels achter mij aanlopen. Ik zette het op een lopen. Toen een ambulance van het Vlaamse Kruis kwam aanrijden en de volledige breedte van het jaagpad versperde, bleven de meesten staan. Maar één persoon achtervolgde me en kreeg me te pakken. Hij duwde me richting kanaal, maar ik liet me vallen in de grasberm. Ik kon me nog net oprollen toen ik zijn voet in mijn richting zag komen. Hij schopte mij verscheidene keren. Toen zei hij: “loop maar naar uw moeder, loop”.
Ik zette mijn weg voort op het jaagpad. Toen ik achterom keek, zag ik dat ik gevolgd werd door een Vlaamse Vlag gelaarsd met bottines tot aan de knieën. Ik belde de 101 centrale, maar die wisten noch waar Steenstrate lag, noch waar een IJzerwake plaatsvond. Ik begon voor mijn leven te vrezen.
Toen die kerel met zijn vlag zijn telefoon nam om een ander heethoofd te contacteren, zag ik dat hij gezelschap had gekregen van een tweede persoon. Ik kwam aan de brug en rende naar de politie. Toen bleek dat de persoon die onze telefonerende Vlaamse Vlag vergezelde een politieagent was. Die wist me te vertellen dat mijn achtervolger iemand aan de brug had getelefoneerd om mij in tegengestelde richting te komen opzoeken met als doel mij bewusteloos te slaan en in het kanaal te kieperen. De politie heeft dus een moordpoging verijdeld.
Heb je ernstige kwetsuren?
Door een gelukkige samenloop van omstandigheden heb ik dus de heethoofden kunnen vermijden. Gevolg is dat ik er enkel een lichte hersenschudding en een gescheurde lip aan overhoud.
Wie waren de geweldenaars?
Wie de geweldenaars waren weet ik niet. Ik ken niemand in dat milieu en heb er slechts ene kunnen beschrijven: degene die mij in de grasberm duwde.
Waren er aanwezigen die de geweldenaars wilden kalmeren?
Zoals ik al zei hield de ordedienst van de IJzerwake de mensen zoveel mogelijk van mij weg. Zoals uit de reactie van de organisatoren blijkt was de reden daarvoor niet in de eerste plaats mij te beschermen, maar wel slechte reclame te vermijden. Nu, de reden waarom is voor mij onbelangrijk. Voorpost wil waarschijnlijk toch geen compliment van de vijand, maar ik werd wel door hen beschermd op de weide.
Was er politie op de weide? Kwam die tussenbeide?
Er was heel zeker politie op de weide. De politie is in mijn geval niet tussenbeide gekomen op de weide, maar wel toen ik mij buiten de weide bevond. Deze mensen hebben prima werk geleverd.
Jullie dienden klacht in. Wat nu?
Ik diende klacht in omdat ik toen niet wist wat de gevolgen zouden zijn van mijn verwondingen. Vandaag (24.08.2005, ms) lijken de verwondingen niet blijvend, gelukkig maar. Mijn klacht over opzettelijke slagen en verwondingen zal waarschijnlijk dus geen gevolg kennen.
Wel overweeg ik nog een klacht in te dienen tegen het Vlaamse Kruis, omdat de ambulance op het jaagpad niet gestopt is, hoewel ik bloedde en met een handgebaar had duidelijk gemaakt dat ik hulp nodig had. Zelf hun raampje draaiden ze niet open. De drie inzittenden glimlachten en de chauffeur duwde gewoon het gaspedaal in.
BUB voerde vorig jaar ook actie op de IJzerbedevaart in Diksmuide. Jullie sprongen toen ook op het podium met een driekleur. Hoe was de reactie toen?
Heel anders: het publiek was wel verontwaardigd maar bleef waardig. Ze begonnen boe te roepen en de Vlaamse leeuw te zingen.
Wat was het verschil met de reactie op de IJzerwake dit jaar?
Dit jaar werd er vooral gereageerd met geweld. Wij hebben een bijeenkomst van extremisten verstoord en blijkbaar hebben die geen ander verweer dan naar het primitiefste oerinstinct terug te grijpen en te kloppen op alles wat hen ogenschijnlijk bedreigt. Dit toont eveneens aan hoe zwak extremisten in de maatschappij staan: zij kennen alleen het allerlaatste wapen van een zwak individu en dat is geweld.
Wat wilden jullie eigenlijk bereiken met jullie actie?
Onze actie, die op zich volkomen vreedzaam was, heeft heel wat meer aangetoond dan we zelf konden vermoeden. Allereerst wilden we de publieke opinie in België tonen dat niet elke Vlaming zomaar mee stapt in het verhaal van Vlaams-nationalistisch extremisme. Niet elke Vlaming is een separatist.
Waarom sprongen jullie net na de misviering op het podium?
De IJzerwake organiseert enkel een mis om de buitenwereld het beeld te geven van een vredevolle bijeenkomst gesteund op kerkelijke waarden. Door onze actie konden we aantonen dat zij in werkelijkheid geen waarde hechten aan de echte christelijke waarden en normen, zoals verdraagzaamheid en pacifisme.
We hebben er ook mee aangetoond dat het Vlaams Belang enkel voor de eigen vrije meningsuiting opkomt. Het VB – naar eigen zeggen toch de grootste verdediger van de vrije meningsuiting – steunt immers een initiatief als de IJzerwake dat hier rechtstreeks tegen indruist. Of wil het VB misschien duidelijk maken dat voor een onafhankelijk Vlaanderen alle rechten moeten wijken?
Epiloog
Stilte alom in het extreem-rechtse kamp: geen enkele veroordeling van het geweld tijdens de IJzerwake. Noch bij de organisatoren zelf, noch bij het sponsorende Vlaams Belang.
Waarom? Omdat ze van mening zijn dat de twee Belgische actievoerders hun verdiende loon hebben gekregen. Op de vraag of het normaal is dat er klappen vielen antwoordde
Johan Vanslambrouck, de voorzitter van de IJzerwake, in
De Morgen (23.08.2005): “Welja, als iemand niet goedschiks valt te verwijderen, dan zijn sommige scenario's niet uit te sluiten." Of zoals de commentator van
’t Pallieterke (24.08.2005) schreef: “Ze hebben het zelf gezocht.”
Zo bewijst extreem-rechts nog steeds extreem-rechts te zijn.