[size=6]Partijstandpunten over Directe democratie[/size]
(samenvatting in volgende bericht)
Politics.be bracht als eerste in het medialandschap een analyse van de standpunten van partijen over de directe democratie. Deze werden verzameld op de website
http://www.Verkiezingssite.be. U kan daar nog steeds alle standpunten van de partijen vinden (14 partijen over 20 onderwerpen). Hieronder alvast de standpunten over het thema directe democratie, alfabetisch geordend per partij.
Agalev over Directe democratie:
Agalev kiest voor meer democratie, dat wil zeggen de democratie verbeteren, verbreden en verfijnen.
Verbreding betekent het verlenen van stemrecht aan alle burgers op basis van verblijf, los van nationaliteit. Of ook jongeren vanaf 16 stemrecht geven. Verfijning kan door de representatieve democratie aan te passen aan de noden van vandaag. Mensen moeten zich betrokken weten. Dat kan gaan van een voorzichtig en passief consulteren op basis van enquêtes tot het actief toekennen van beslissingsmacht, bijvoorbeeld via referenda.
Of via het werken met burgerjury’s: een groep van een twintigtal vrijwilligers die een microkosmos vormen van hun gemeenschap. Zulke jury’s hebben een adviserende functie. Waarom geen burgerjury organiseren over het gebruik van Genetische Gemanipuleerde Organismen (ggo’s)?
BUB over Directe democratie:
Het bindend referendum staat niet in ons programma ingeschreven. Principieel echter zijn wij niet gekant tegen adviserende referenda. Mocht er vraag naar zijn kan er altijd een breed debat hieromtrent georganiseerd worden.
CD&V over Directe democratie:
CD&V wijst de directe democratie, bindende referenda en de directe verkiezing van de burgemeester af. Wij kiezen voor de representatieve democratie. De directe democratie is veel te veel een door een economische logica bepaald politiek systeem. De directe democratie werkt met behoeftes en preferenties in plaats van met waarden en normen. Zij creëert bovendien overspannen verwachtingen bij de burger ten aanzien van de politiek. Het democratisch deficit is volgens CD&V niet zozeer de afstand tussen burger en overheid. Integendeel, er dient een zekere afstand te zijn tussen overheid en ‘onderdaan’ als men een gezagsvolle overheid wil. Het democratisch deficit is vooral een gebrek aan controle door de wetgevende macht ten aanzien van de uitvoerende macht. Het middenveld of de civiele samenleving speelt in de politieke relatie tussen burger en overheid een cruciale rol. Het middenveld realiseert dwarsverbindingen tussen individu, overheid en markt. Het vormt een buffer tegen een kolonisering van de politiek en de microwereld door de economie en tegen een extreme politisering van de microwereld.
Liberaal Appel over Directe democratie:
Er zijn zowel goede argumenten voor als tegen om de stemplicht respectievelijk te behouden of af te schaffen. Het Liberaal Appel is echter voor de afschaffing van de stemplicht. Deze beslissing kan waarschijnlijk het best genomen worden door eerst een bindend referendum hieromtrend te organiseren. Een bindend referendum is een pijler om de directe democratie zo ver mogelijk door te voeren. Stemrecht is gekoppeld aan de nationaliteit.
LSP over Directe democratie:
LSP is er voorstander van dat de bevolking effectief iets zou te zeggen hebben over alles. Waarom hebben we vandaag geen inspraak over wat er geproduceerd wordt en hoe dit gebeurd? We willen geen kruimels waarbij de bevolking eens een mening mag geven over onbelangrijke thema's. We willen ook geen nep-referenda zoals er in Gent reeds één geweest is over het openbaar vervoer. Daar werden de beperkingen van een referendum duidelijk: het stadsbestuur veranderde de vraag naar iets nietszeggend.
N-VA over Directe democratie:
Niet de rechtstreekse verkiezing van de burgemeester of referenda, maar de versterking van de rol van de gemeenteraad en het parlement zorgen voor een betere democratie. Politici worden juist verkozen om verantwoordelijkheid te nemen en mogen de hete hangijzers dus niet opnieuw doorschuiven naar de burger. In een echte democratie krijgt men ook geen publieke functie of politieke macht door erfopvolging, dus streeft de N-VA naar een republikeinse staatsvorm.
PVDA over Directe democratie:
Ons districtsraadslid Mie Branders (Hoboken) houdt om de 6 maanden een volksvergadering over haar werk in de districtsraad. Zo organiseert zij zelf de controle van het volk over haar werk. Zij leert heel veel uit de voorstellen van het volk. Schepenen en topambtenaren moeten ook geschorst kunnen worden door de bevolking. Een vuilnisman die een pintje drinkt tijdens zijn werk, wordt twee maanden geschorst. Maar de grote profiteurs kunnen jarenlang hun gang gaan op onze kosten. Dat moet gedaan zijn. Een schepen moet ook niet meer betaald worden dan een gewone arbeider. Mie leeft als dokter van Geneeskunde voor het Volk aan een arbeidersloon. Zonder Visakaart!
SoLiDe over Directe democratie:
Burgers moeten tussentijds inspraak krijgen in het beleid en in belangrijke beslissingen. Daarom zijn bindende referenda een noodzaak als toetsing voor het gevoerde beleid. Referenda zijn versterken de democratische besluitvorming en leiden tot een meer betrokkenheid van de burger.
sp.a over Directe democratie:
sp.a wil dat zoveel mogelijk mensen meebeslissen over de organisatie van de samenleving. Dat is een fundamenteel, democratisch uitgangspunt. Iedereen, en niet uitsluitend een intellectuele of financiële elite, heeft het recht of de verantwoordelijkheid te bepalen hoe de samenleving er uit moet zien. Iedereen heeft dat recht en iedereen heeft die verantwoordelijkheid. Omdat alle mensen gelijkwaardig zijn. Algemeen enkelvoudig stemrecht betekent voor ons dat we de opkomstplicht behouden; dat we bindende referenda invoeren waarbij opkomstplicht geldt; dat al wie op duurzame wijze deel uitmaakt van onze samenleving - ook migranten - en er zijn verantwoordelijkheid in opneemt, stemrecht (gekoppeld aan opkomstplicht) op gemeentelijk niveau verwerft.
Spirit over Directe democratie:
Beleid geschiedt meer dan ooit ‘top-down’ in plaats van ‘bottom-up’. Politieke besluitvorming gebeurt binnenskamers. Zelden wordt vooraf actief gezocht naar een maatschappelijk draagvlak voor een beleidsbeslissing. Van enige betrokkenheid bij de totstandkoming ervan is zelden sprake. Dit totale gebrek aan participatie en betrokkenheid neemt toe naarmate de leefkring groter wordt. spirit – de radicaal-democratische partij bij uitstek – dringt aan op een grote democratiserings- en participatiegolf. Van wijk tot wereld, zeg maar.
En er is werk aan de winkel, ook in eigen land. spirit wil vooreerst het fundamentele inspraakkanaal in een parlementaire democratie – het stemrecht dus – toekennen aan veel meer mensen dan nu het geval is. Aan niet-Belgen op basis van verblijf, een oude eis die tijdens de volgende legislatuur moet verwezenlijkt worden. Maar ook aan jongeren vanaf 16 jaar, die we perfect in staat achten om – als ze dat zelf willen – door hun stem uit te brengen onze samenleving mee te helpen sturen. De leeftijd voor kandidaatstelling voor de federale verkiezingen wordt verlaagd van 21naar 18 jaar.
spirit focust op de positieve energie die uitstraalt van plaatsgebonden of themagebonden actiecomités en wil dergelijke groeperingen toegang geven tot gerechtelijke procedures, en dit ‘recht op recht’ niet langer voorbehouden voor individuen die een belang kunnen aantonen. Daarnaast wil spirit wijkgebonden participatiebudgetten, zodat bewoners zélf beslissingsbevoegdheden verwerven inzake wijkontwikkeling, de aanleg van speelpleintjes, enz. Ook bindende referenda staan op het politieke verlanglijstje van spirit, waarbij we durven vernieuwen en ook denkpistes omtrent meervoudige referenda (waarbij de burger keuzes maakt binnen een waaier aan beleidskeuzes, in plaats van alleen maar ‘ja’ of ‘neen’ te kunnen antwoorden) bewandelen. spirit pleit tenslotte voor het volksvoorstel: elk voorstel dat de handtekening van tenminste tienduizend burgers draagt, wordt aan het parlement voorgelegd en gemotiveerd behandeld binnen een vastgestelde termijn.
Veilig Blauw over Directe democratie:
Onder vorm van referenda die door een onafhankelijk orgaan worden geregisseerd op aanvraag van een bepaald aantal burgers. Alleen voor grote maatschappelijke problemen (euthanasie bv) en met voorlichting van de openbare opinie.
Vivant over Directe democratie:
Directe democratie is een van de voornaamste strijdpunten van Vivant.
De gemiddelde burger is even slim als een gemiddeld volksvertegenwoordiger en dank zij het Internet kan hij zich even goed informeren.
De meeste mensen zullen volgens hun eigenbelang kiezen. Net zoals een volksvertegenwoordiger trouwens. Geeft directe democratie dan geen betere waarborg dat het belang van het volk het best gediend wordt?
Vlaams Blok over Directe democratie:
Het Vlaams Blok is voor een representatieve democratie, die gecorrigeerd wordt door elementen van rechtstreekse democratie. Rechtstreekse democratie maximaliseert de politieke participatie van de bevolking en de legitimiteit van de politieke besluitvorming. Het referendum moet georganiseerd worden op nationaal en op gemeentelijk niveau. Op nationaal niveau kan op vraag van 100.000 kiesgerechtigden of minstens één derde van het totaal aantal leden van het parlement een grondwets-, wetgevings- of verdragsreferendum worden gehouden onder het Vlaamse volk. In de gemeente kan een referendum worden gehouden op vraag van minstens één derde van het totaal aantal leden van de gemeenteraad ofwel 10% van de gemeenteraadskiezers.
Het cordon sanitaire, dat 613.000 Vlaamse kiezers uitsluit, is fundamenteel ondemocratisch, o.m. omdat het de democratie beperkt tot een loutere procedurekwestie.
VLD over Directe democratie:
Voor de VLD moeten de burgers niet alleen bij verkiezingen maar het hele jaar door hun stem rechtstreeks kunnen laten gelden. Na een breed maatschappelijk debat moeten belangrijke bestuurlijke beslissingen met een bindend referendum kunnen worden genomen. De VLD wil daarom de organisatie van het bindend referendum op alle niveaus mogelijk maken. Het initiatief voor zulk een referendum dient door een voldoende aantal mensen te worden afgedwongen. Dat zelfde aantal mensen kan de vraagstelling voor het referendum formuleren. Deze mag evenwel niet in strijd zijn met de grondwettelijke rechten en vrijheden. Het referendum is pas bindend vanaf een bepaalde minimum opkomst.