Citaat:
|
Oorspronkelijk geplaatst door wardje
dit is een semantische discussie misschien, maar wel een belangrijke
een bestel waarin de volkssoeveriniteit is gegarandeerd, maar niet het recht op vrije meningsuiting, of het recht op een eerlijk proces, wel dat bestel noem ik niet democratisch - en ik geloof dat de meerderheid mij daarin volgt  |
Citaat:
met andere woorden: onder democratie wordt meer verstaan dan enkel volksoevereiniteit
natuurlijk volkssoevereiniteit en democratie zijn nauw verwant; een bestel waar de volkssoevereiniteit geldt zal waarschijnlijk ook in de democratische vrijheden voorzien
de zaak is evenwel dat volkssoevereiniteit niet noodzakelijk de democratie garandeert
|
Eigenlijk schuilt de angel in het laatste woordje: 'garandeert'. Democratie kan je niet 'garanderen'. Het is met de democratie zoals met de liefde: je kan aan niemand vragen, dat hij of zij je
gegarandeerd bemint. Door die garantie te eisen, maak je juist het beminnen of de liefde onmogelijk. Zo is het ook met de democratie: door van de burgers a priori de garantie te eisen dat ze 'essentiele rechten en vrijheden' respecteren, maak je dat juist onmogelijk. Want respect dat niet in vrijheid ontstaat, is geen respect, maar hoogstens een soort afgedwongen gluiperigheid. Willen mensenrechten werkzaam zijn, dan moet het gevoel ervoor in vrijheid in de individuen kunnen ontwaken; in het democratisch besluitvormingsproces zullen ze, indien ze vrij kunnen handelen, elkaar inspireren en corrigeren. Ga je daarentegen de mensen met een a priori catechismus van 'essentiële rechten en vrijheden' om de oren slaan, dan bevoogdt je ze, ontken je hun waardigheid als autonome morele producent en wek je - door dit ontkennen van hun diepste waardigheid - op termijn vernietigende tegenkrachten op.
Democratie verdraagt geen van bovenaf door een zelfverklaarde morele elite opgelegde 'garanties'. Democratie laat inderdaad altijd - zoals de liefde - de weg naar haar eigen vernietiging open; dat is eigen aan de aard van het beestje.
Wie je echt bemint, laat je vrij. Wie je echt bemint, vertrouw je. Vertrouwen is de stof waaruit democratie is gemaakt.