Politics.be - Los bericht bekijken - Naast het Chinees is in Sinkiang het Oejgoers, een Turkse taal, de belangrijkste taal

6 april 2007, 16:44

http://nl.wikipedia.org/wiki/Oost-Turkestan

Sinkiang
Van Wikipedia
(Doorverwezen vanaf Oost-Turkestan)
Ga naar: navigatie, zoek
Autonome Regio Sinkiang
Oejgoers:Ø´Ù‰Ù�*Ø¬Ø§Ú�* Ø¦Û‡Ù�*ØºÛ‡Ø± Ø¦Ø§Ù¾ØªÙˆÙ�*ÙˆÙ… Ø±Ø§Ù�*ÙˆÙ�*Ù‰
Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni
Chinees:æ–°ç–�*ç»´å?¾å°”è‡ªæ ²»åŒº
XÄ«njiÄ?ng WÃ©iwÃº'Ä›r ZÃ¬zhÃ¬qÅ«
Afkortingen: ç–�* (pinyin: JiÄ?ng)

Oorsprong naam æ–° xÄ«n - nieuw
ç–�* jiÄ?ng - grens
"nieuwe grens"
Bestuurlijk statuut Autonome Regio
Hoofdstad ÃœrÃ¼mqi
Voorzitter Ismail Tiliwaldi
Oppervlakte
- Totaal Geklasseerd 1ste
1 660 000 kmÂ²
Bevolking
- Totaal (2002)
- Bevolkingsdichtheid Geklasseerd 24ste
19 050 000
11.5 inw./kmÂ²
BNP
- Totaal (2003)
- BNP/inw. Geklasseerd 25ste
187 800 M RMB
8 390 RMB
ISO 3166-2 CN-65

Vlag van Oost-TurkestanSinkiang (ook gespeld als Xinjiang) is een
autonome regio in het noordwesten van China. Het beslaat 1.650.257
kmÂ². De hoofdstad van Sinkiang is ÃœrÃ¼mqi.
Sinkiang is een verbastering van Xinjiang wat "nieuwe grens" betekent.
Andere namen van het gebied zijn Oejgoer (naar aantal het grootste
volk), Chinees Turkestan of Oost-Turkestan (Turks: DoÄŸu TÃ¼rkistan) en
de Turkse benaming Sincan.

Inhoud [verbergen]
1 Geografie
2 Bevolking
3 Geschiedenis
4 Taal
5 Archeologie
6 Aangrenzende landen

[bewerk] Geografie
Het noordelijk deelvan Sinkiang wordt ook wel Dzjoengarije genoemd.
Dit steppegebied werd van oudsher door Kazachen bewoond, maar die zijn
tegenwoordig in aantal door de Chinezen overvleugeld. Hier ligt ook de
hoofdstad ÃœrÃ¼mqi.

Het grotere zuidelijke deel wordt langs de randen gevormd door zeer
hoge gebergten, waaronder de Tian Shan (het "Hemelgebergte").
Daartussen ligt het Tarimbekken, dat voor een groot deel wordt
ingenomen door een zeer onherbergzaem woestijn, de Taklamakan. Langs
de rand van de Taklamakan liggen vele oasen, gevoed door rivieren,
zoals de Tarim, die in het omliggende bergland ontspringen. In deze
oasen is geirrigeerde landbouw mogelijk en het is hier dat het
grootste deel van de islamitische Oejgoeren woont.

[bewerk] Bevolking
Sinkiang telt circa 19 miljoen inwoners, vooral Oejgoeren. Daarnaast
wonen er onder meer Kazachen, Han-Chinezen, Kirgiezen en Mongolen. Het
onafhankelijkheidsstreven wordt tegengegaan door de komst van Han-
Chinezen in deze regio: In 1949 was 6% in de regio Han-Chinees,
tegenwoordig is dat 40%. Het grootste deel van de bevolking in de
regio is islamitisch. De verhouding tussen de Chinezen en de
islamitische Oejgoeren is zeer gespannen.

De belangrijkste steden in Sinkiang, zijn Hami, Turpan, Korla, Kuqa,
Aksu, Kashgar (Kashi), Shihezi, Kashi, Yining, Altay, Karamay en
Hotan. De meeste zijn gelegen langs de zogeheten zijderoute

[bewerk] Geschiedenis
De regio is sinds de Han dynastie met onderbrekingen lange tijd losjes
geregeerd door China. Aangezien het ver weg ligt van het hartland van
China, is het grotendeels autonoom gebleven. De zijderoute liep door
Sinkiang heen.

Tegenwoordig proberen de Chinese autoriteiten de bevolking van het
gebied aan de Chinese cultuur te assimileren, hetgeen bij de
oorspronkelijke bevolking veel verzet wekt.

[bewerk] Taal
Naast het Chinees is in Sinkiang het Oejgoers, een Turkse taal, de
belangrijkste taal. Daarnaast worden er door regionaal verspreide
minderheden Kazachs, Tadzjieks en Kirgizisch gesproken. Voor de meeste
Turkse talen (waartoe het Tadzjieks niet behoort) geldt overigens dat
ze grotendeels onderling verstaanbaar zijn, zij het vaak met enige
moeite.

[bewerk] Archeologie
In Sinkiang zijn vele tientallen goed bewaarde mummies gevonden die
wellicht zo'n 4000 jaar oud kunnen zijn. Zij zijn waarschijnlijk op
natuurlijke wijze bewaard gebleven, in tegenstelling tot de
mummificatie zoals die in het oude Egypte werd toegepast. In het
regionaal museum van de hoofdstad ÃœrÃ¼mqi zijn onder andere dergelijke
mummies te zien, alsmede archeologische vondsten die te maken hebben
met de zijderoute.

[bewerk] Aangrenzende landen
Afghanistan
India
Kazachstan
KirgiziÃ«
MongoliÃ«
Pakistan
Rusland
Tadzjikistan

{{{afb_links}}} Bestuurlijke indeling Volksrepubliek China
{{{afb_groot}}}
Provincies: Amoer | Anhui | Fujian | Gansu | Guizhou | Hainan | Hebei
| Henan | Hubei | Hunan | Jiangsu | Jiangxi | Jilin | Kanton |
Liaoning | Qinghai | Shaanxi | Shandong | Shanxi | Sichuan |
(Taiwan)1| Yunnan | Zhejiang
Autonome regio's: Guangxi | Binnen-MongoliÃ« | Ningxia | Tibet |
Sinkiang
Regeringsbestuurde steden: Peking | Sjanghai | Tianjin | Tsjoengking
Speciale Bestuurlijke Regio's: Hongkong | Macau
1Zie ook: Politieke status Taiwan

Categorie: Geografie van China

6 april 2007, 16:44	#1
F16 Berichten: n/a	Naast het Chinees is in Sinkiang het Oejgoers, een Turkse taal, de belangrijkste taal http://nl.wikipedia.org/wiki/Oost-Turkestan Sinkiang Van Wikipedia (Doorverwezen vanaf Oost-Turkestan) Ga naar: navigatie, zoek Autonome Regio Sinkiang Oejgoers:Ø´Ù‰Ù�Ø¬Ø§Ú� Ø¦Û‡Ù�ØºÛ‡Ø± Ø¦Ø§Ù¾ØªÙˆÙ�ÙˆÙ… Ø±Ø§Ù�ÙˆÙ�Ù‰ Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni Chinees:æ–°ç–�ç»´å?¾å°”è‡ªæ ²»åŒº XÄ«njiÄ?ng WÃ©iwÃº'Ä›r ZÃ¬zhÃ¬qÅ« Afkortingen: ç–� (pinyin: JiÄ?ng) Oorsprong naam æ–° xÄ«n - nieuw ç–�* jiÄ?ng - grens "nieuwe grens" Bestuurlijk statuut Autonome Regio Hoofdstad ÃœrÃ¼mqi Voorzitter Ismail Tiliwaldi Oppervlakte - Totaal Geklasseerd 1ste 1 660 000 kmÂ² Bevolking - Totaal (2002) - Bevolkingsdichtheid Geklasseerd 24ste 19 050 000 11.5 inw./kmÂ² BNP - Totaal (2003) - BNP/inw. Geklasseerd 25ste 187 800 M RMB 8 390 RMB ISO 3166-2 CN-65 Vlag van Oost-TurkestanSinkiang (ook gespeld als Xinjiang) is een autonome regio in het noordwesten van China. Het beslaat 1.650.257 kmÂ². De hoofdstad van Sinkiang is ÃœrÃ¼mqi. Sinkiang is een verbastering van Xinjiang wat "nieuwe grens" betekent. Andere namen van het gebied zijn Oejgoer (naar aantal het grootste volk), Chinees Turkestan of Oost-Turkestan (Turks: DoÄŸu TÃ¼rkistan) en de Turkse benaming Sincan. Inhoud [verbergen] 1 Geografie 2 Bevolking 3 Geschiedenis 4 Taal 5 Archeologie 6 Aangrenzende landen [bewerk] Geografie Het noordelijk deelvan Sinkiang wordt ook wel Dzjoengarije genoemd. Dit steppegebied werd van oudsher door Kazachen bewoond, maar die zijn tegenwoordig in aantal door de Chinezen overvleugeld. Hier ligt ook de hoofdstad ÃœrÃ¼mqi. Het grotere zuidelijke deel wordt langs de randen gevormd door zeer hoge gebergten, waaronder de Tian Shan (het "Hemelgebergte"). Daartussen ligt het Tarimbekken, dat voor een groot deel wordt ingenomen door een zeer onherbergzaem woestijn, de Taklamakan. Langs de rand van de Taklamakan liggen vele oasen, gevoed door rivieren, zoals de Tarim, die in het omliggende bergland ontspringen. In deze oasen is geirrigeerde landbouw mogelijk en het is hier dat het grootste deel van de islamitische Oejgoeren woont. [bewerk] Bevolking Sinkiang telt circa 19 miljoen inwoners, vooral Oejgoeren. Daarnaast wonen er onder meer Kazachen, Han-Chinezen, Kirgiezen en Mongolen. Het onafhankelijkheidsstreven wordt tegengegaan door de komst van Han- Chinezen in deze regio: In 1949 was 6% in de regio Han-Chinees, tegenwoordig is dat 40%. Het grootste deel van de bevolking in de regio is islamitisch. De verhouding tussen de Chinezen en de islamitische Oejgoeren is zeer gespannen. De belangrijkste steden in Sinkiang, zijn Hami, Turpan, Korla, Kuqa, Aksu, Kashgar (Kashi), Shihezi, Kashi, Yining, Altay, Karamay en Hotan. De meeste zijn gelegen langs de zogeheten zijderoute [bewerk] Geschiedenis De regio is sinds de Han dynastie met onderbrekingen lange tijd losjes geregeerd door China. Aangezien het ver weg ligt van het hartland van China, is het grotendeels autonoom gebleven. De zijderoute liep door Sinkiang heen. Tegenwoordig proberen de Chinese autoriteiten de bevolking van het gebied aan de Chinese cultuur te assimileren, hetgeen bij de oorspronkelijke bevolking veel verzet wekt. [bewerk] Taal Naast het Chinees is in Sinkiang het Oejgoers, een Turkse taal, de belangrijkste taal. Daarnaast worden er door regionaal verspreide minderheden Kazachs, Tadzjieks en Kirgizisch gesproken. Voor de meeste Turkse talen (waartoe het Tadzjieks niet behoort) geldt overigens dat ze grotendeels onderling verstaanbaar zijn, zij het vaak met enige moeite. [bewerk] Archeologie In Sinkiang zijn vele tientallen goed bewaarde mummies gevonden die wellicht zo'n 4000 jaar oud kunnen zijn. Zij zijn waarschijnlijk op natuurlijke wijze bewaard gebleven, in tegenstelling tot de mummificatie zoals die in het oude Egypte werd toegepast. In het regionaal museum van de hoofdstad ÃœrÃ¼mqi zijn onder andere dergelijke mummies te zien, alsmede archeologische vondsten die te maken hebben met de zijderoute. [bewerk] Aangrenzende landen Afghanistan India Kazachstan KirgiziÃ« MongoliÃ« Pakistan Rusland Tadzjikistan {{{afb_links}}} Bestuurlijke indeling Volksrepubliek China {{{afb_groot}}} Provincies: Amoer \| Anhui \| Fujian \| Gansu \| Guizhou \| Hainan \| Hebei \| Henan \| Hubei \| Hunan \| Jiangsu \| Jiangxi \| Jilin \| Kanton \| Liaoning \| Qinghai \| Shaanxi \| Shandong \| Shanxi \| Sichuan \| (Taiwan)1\| Yunnan \| Zhejiang Autonome regio's: Guangxi \| Binnen-MongoliÃ« \| Ningxia \| Tibet \| Sinkiang Regeringsbestuurde steden: Peking \| Sjanghai \| Tianjin \| Tsjoengking Speciale Bestuurlijke Regio's: Hongkong \| Macau 1Zie ook: Politieke status Taiwan Categorie: Geografie van China