[Knuppel]

Allochtone leerlingen scoren altijd zwakker dan autochtone

Allochtone leerlingen presteren zowel in de Vlaamse als in de Franse Gemeenschap minder goed dan hun autochtone medeleerlingen, zelfs als de socio-economische factoren, de gesproken thuistaal en het gevolgde onderwijstype buiten beschouwing worden gelaten. Dat blijkt uit een onderzoek van de ULB, in opdracht van de Koning Boudewijnstichting.
Het internationaal OESO-onderzoek van mei vorig jaar wees al op de dramatische kloof tussen allochtone en autochtone leerlingen in het Belgische onderwijssysteem. De ULB kreeg de opdracht de resultaten verder te analyseren.

Het rapport vergeleek systematisch de schoolresultaten van autochtone leerlingen, leerlingen van allochtone afkomst van de tweede generatie en kinderen van nieuw ingeweken migranten. Dat gebeurde zowel in de Franse als in de Vlaamse Gemeenschap.

Wanneer de gemiddelde scores voor wiskunde in de beide gemeenschappen onder de loep worden genomen, is een duidelijke kloof merkbaar tussen autochtone en allochtone leerlingen. Daarenboven zijn er duidelijke verschillen tussen de tweedegeneratieleerlingen en de nieuwkomers.

In de Vlaamse Gemeenschap haalt 7 pct van de autochtone leerlingen niet een minimumniveau in wiskunde om later behoorlijk te kunnen functioneren in het beroepsleven. Bij leerlingen van de tweede generatie loopt dat op tot 42 pct, terwijl zowat 29 pct van de kinderen van nieuwkomers een onvoldoende krijgt voor wiskunde. In de Franse Gemeenschap is dat 17 pct van de autochtone leerlingen, 36 pct van de tweedegeneratie leerlingen en 50 pct van de kinderen van nieuwkomers.

In alle onderwijsrichtingen

In Vlaanderen haalt de tweede generatie een lagere score dan de nieuwkomers. Dat valt te verklaren door de invloed van een groep "allochtone" leerlingen die uit Nederland afkomstig is en die de resultaten van de nieuwkomers opdrijft.

Leerlingen die thuis Nederlands of Frans spreken, halen betere resultaten dan zij die een andere taal spreken. Maar ook al spreken allochtone leerlingen thuis dezelfde taal als autochtone leerlingen, dan nog halen ze niet dezelfde resultaten als de autochtonen.

Daarnaast blijven de verschillen tussen autochtonen en kinderen van migranten bestaan in alle onderwijsrichtingen. De sociaal-economische situatie van een gezin heeft eveneens een duidelijk invloed. In beide gemeenschappen halen kinderen uit gezinnen met een hogere sociaal-economische status, betere resultaten voor wiskunde.

In de internationale rangschikking haalt de Vlaamse Gemeenschap de beste resultaten voor wiskunde wat de autochtone leerlingen betreft. De kloof met de leerlingen van buitenlandse herkomst is er echter heel groot. Een vergelijking tussen leerlingen van de tweede generatie in beide landsgedeeltes levert echter geringe verschillen op.

Heel wat inspanningen noodzakelijk

De thuistaal en de sociaal-economische positie van de ouders spelen dus een heel belangrijke rol, maar kunnen toch slechts een deel van de verschillen tussen allochtone en autochtone leerlingen verklaren. "Er bestaat met andere woorden een problematiek die specifiek is voor allochtone leerlingen", aldus het rapport.

België moet nog heel wat inspanningen leveren voor de democratisering van het onderwijs. "Dat fungeert vandaag in onvoldoende mate als sociale hefboom", besluiten de onderzoekers. Ze roepen de beleidsmakers en de verantwoordelijken binnen het onderwijs dan ook op het nodige te doen om de ongelijkheid tussen allochtone en autochtone leerlingen weg te werken.

De koning Boudewijnstichting wijst verder een tekort aan interactie tussen de migrantenouders en de leerkrachten met de vinger. "Diversiteit is al te lang niet (h)erkend als een specifieke problematiek", aldus het rapport.

Eind maart lanceert de Koning Boudewijnstichting een projectoproep waarbij hogeschoolleerlingen migrantenleerlingen in het secundair onderwijs begeleiden in hun studies.

De studie van de ULB is na te lezen op www.kbs-frb.be. In de Vlaamse Gemeenschap werd een steekproef bij 5.000 leerlingen gedaan en in de Franse Gemeenschap bij 3.000 leerlingen van 15 jaar. (belga/dm)

http://www.kbs-frb.be