Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Rudy
Alles hangt af van wordt er juist wordt bedoeld met "verantwoordelijkheid".
Momenteel ben ik een boek aan het lezen over de rol van de katholieke Kerk voor, tijdens en na de holocaust, en haar onvervulde plicht tot herstel: "Een morele afrekening" geschreven door Daniel Jonah Goldhagen.
Het gaat niet zozeer om excuses. van de Kerk worden geen excuses gevraagd. Wel toegevingen. En zolang de Kerk pertinent weigert toegevingen te doen dan vind ik het een verantwoordelijkheid van de volgende generaties om de bewijslast inzake de rol van de Kerk op de dood van miljoenen onschuldige burgers te vergroten. In het bijzonder het antisemitisme dat tijdens de eerste helft van de vorige eeuw als cultureel gangbaar werd beschouwd, en wat door Pius XII kon worden tegengehouden. De Deense geestelijken en de Franse bisschoppen hebben bewezen dat het kon.
Excuses hoeven dus inderdaad niet van de huidige stadsbesturen te komen.
|
Nu, Goldhagen is zowat dé man van de erfzonde. Ik neem hem ook niet zeer ernstig. De rol van de katholieke kerk is zoals zoveel instellingen enigszins dubbel: goed, ze hebben het verzet niet al te actief georganiseerd, anderzijds heeft het ook nooit opgetreden tegen geestelijken die reageerden. Een voorbeeld waar ik ooit ook iets over gelezen heb is de wijze waarop de kerk via Monseigneur Roncalli, de latere Johannes XXIII, aan de Zweedse diplomaat Wallenberg massaal doopbewijzen heeft laten bezorgen voor Hongaarse joden. Feit is wel dat de kerk al voor 1940 het Hitler-regime heeft aangeklaagd via 'Mit Brennender Sorg', weliswaar wegens de slechte verhoudingen met de katholieken.
Nu, je kan de geallieerden ook verwijten dat ze geen aanvallen hebben gedaan op de concentratie- en exterminatiekampen, ook toen ze al in Duitsland waren. Men oordeelde dat die kampen geen strategische (militaire) waarde hadden. Gaan we nu excuses vragen van het Franse, Britse en Amerikaanse leger vragen?
Natuurlijk had de kerk meer kunnen doen, natuurlijk. Alleen loop je dan het risico helemaal geen tussenkomst meer te kunnen doen bij een regime dat geen tegenspraak duldt. De katholieke kerk was toen, nog meer dan na maar minder dan vroeger, een politieke speler op de mat. Als je dan in 'bezet' gebied zit is je ruimte automatisch minder.