Oorspronkelijk geplaatst door ElFlamencoLoco
Ook niet akkoord. Denken is een activiteit, een werk-woord zo je wil. En één van de dingen waarop de mens zijn denk-activiteit baseert is precies het vergelijken.
Bijgevolg is het geheel gerechtvaardigd dat de Koran (of de Bijbel of wat dan ook) vergeleken wordt met de wetenschap. Alleen zo kunnen we erachter komen in hoeverre die vergelijking opgaat.
Kennelijk heeft imam Nordine last met het maken van vergelijkingen. Zo zegt hij bvb. meermaals dat de mens niet mag vergeleken worden met de aap. Als je enerzijds aan denk-arbeid wil doen, maar je ontneemt jezelf (en anderen) de mogelijkheid tot het maken van vergelijkingen, tja... sorry dat ik dat zo onbehouwen zeg, maar zulk denken kan nooit veel voorstellen.
Precies omdat de brave man de Koran niet vergelijkt met wetenschap (of dat niet durft), ontgaat het hem volledig dat de Koran een totaal andere taal spreekt. Christenen hebben dat in het verleden al geleerd. Zij hebben geleerd de Bijbel niet langer letterlijk te lezen, doch symbolisch, allegorisch. Kan ook niet anders. Hoe kan je de Bijbel of de Koran "wetenschappelijk" lezen, terwijl 2000, respectievelijk 1400 jaar geleden er van van wetenschap nauwelijks sprake was?
Grof vond ik het toen hij christenen "hypocriet" noemde, omdat zij er wél in geslaagd zijn geloof en wetenschap te verzoenen. Precies het inzicht dat de wetenschap ons gegeven heeft inzake het ontstaan van de kosmos, het ontstaan van onze aarde en onze zon, het ontstaan van het leven, het ontstaan van intelligent leven, maakt ons bewust van onze nietigheid. In een wereld die miljarden jaren oud is voel ik me nog veel nietiger dan in een wereld van "slechts" een paar millenia oud. Tegelijkertijd ervaar ik de Schepper juist als nog zoveel groter.
Een Schepper Die het leven tot stand laat komen door evolutie boezemt me veel méér eerbied in, dan een schepper die de wereld en de mens kant-en-klaar schiep. Als onderdeel, als radertje in dat hele evolutionaire gebeuren, voel ik me des te nietiger.
Het Scheppingsverhaal komt niet origineel uit de Koran; Mohammed speelde leentjebuur bij anderen (o.a. bij joden en christenen), want het bijbelse en het koraanse verhaal van Adam en Eva lijken té sterk op mekaar om zomaar toeval te kunnen zijn. Geen ziel ter wereld had ooit van oerknallen en/of evolutie gehoord toen dat verhaal ontstond. Hoe wil je dat God, als Hij het was die de mensheid dat verhaal gaf, over evolutie of over oerknallen zou beginnen praten? Geen ziel zou Hem begrepen hebben. Een allegorische, symbolische weergave van de realiteit echter, begrepen onze voorouders juist veel beter dan wij. En daarom moeten wij dat verhaal vandaag, zoveel eeuwen later, nog steeds allegorisch, symbolisch lezen. En niet letterlijk.
De manieren waarop creationisten de evolutietheorie trachten te discrediteren grenzen aan het onnozele. Imam Nordine noemt Darwin een racist. Ik weet het niet, maar zelfs al zou het waar zijn, dan nog zijn er vandaag heel wat wetenschappers die géén racist zijn, maar toch de evolutieleer niet kunnen ontkrachten. Richard Wagner was tenslotte óók een notoir antisemiet, maar dat belet niet dat zijn muziek moeiteloos repertoire houdt. Of anders gezegd: iemands kwaliteiten als mens (of het gebrek daaraan) zeggen niets over diens kwaliteiten als wetenschapper of kunstenaar. Door te spelen op de persoon, maak je absoluut geen brandhout van iemands verdiensten op het vlak van wetenschap (of van kunst bvb.) De opmerking vanwege de imam over Darwins (al dan niet vermeend) racisme doet dus niet eens terzake, en eigenlijk is ze zelfs geen repliek waard.
Ook houden creationisten vol dat de evolutietheorie beweert dat wij van apen afstammen. De theorie is écht wel ingewikkelder dan dat hoor. Zij beweert dat wij en de apen een gemeenschappelijke voorouder hebben, en die voorouder is totnogtoe onbekend. Intussen is dit gemeenschappelijk voorouderschap bewezen, maar dan moeten we opnieuw gaan vergelijken, en daarmee hebben creationisten het moeilijk: of je het nu graag hebt of niet, maar jij (en ik ook) delen 97% van ons genetisch materiaal met de eerste, de beste chimpansee. Slechts 3% verschillen wij van hem, maar dat is voldoende om van hem "maar" een aap te maken, en van ons beiden specimina van homo sapiens.
Bepaalde leemtes in de evolutietheorie worden door creationisten dankbaar (doch op potsierlijke wijze) aangegrepen om de hele evolutietheorie dan maar in de vuilnisbak te kieperen. Bvb. dat de gemeenschappelijke voorouder van mensen en apen nog niet gevonden is, bewijst volgens hen dat die voorouder... niet bestaat. Op zijn zachtst gezegd een voorbarige conclusie. De conclusie dat die voorouder wél bestaat daarentegen is wel degelijk op tastbaar bewijsmateriaal gestoeld: genetisch onderzoek bijvoorbeeld.
Een andere strategie bestaat erin allerlei complottheorieën in het leven te roepen. Overal waar er complotten opduiken, word ik persoonlijk wantrouwig. En wel omdat die complottheorieën heel wat speculaties voor waarheid aannemen, terwijl zij blind blijven voor de verpletterende bewijslast van het tegendeel van wat zij beweren. (Of is 97% niet verpletterend, denk je? En dat is gemeten, geobserveerd en bewezen.) Soms vergelijk ik het met de complottheorieën die de ronde doen over 11 September... even lachwekkend. Het internet staat er vol mee, en de complottheorieën komen me zo stilletjesaan de oren uit...
Wat me persoonlijk stoort is dat creationisten - en zeker de imam - allerlei taboes in het leven trachten te roepen. In de loop van het interview zegt de man verscheidene keren "dit mag niet" en "dat mag ook niet". Bijvoorbeeld: "Wetenschap kan/mag geen conclusies trekken die tegen de Koran ingaan." Of: "Mensen mogen niet met apen vergeleken worden." Grappig hoe imam Nordine op weinig subtiele wijze de vraag vanwege de moderator nopens eerstgenoemde taboe gewoon... negeert. Die vraag luidde: "Maar wat doet u dan met wetenschappelijke conclusies die de Koran tegenspreken?" Is het dan taboe voor hem, zich over deze kwestie uit te spreken? Als dit vrij denken heet bij moslims, dan bedankt ik daar toch liever voor...
In schril contrast daarmee de houding van de professor, die uitdrukkelijk stelt dat hij de evolutietheorie niet gaat "promoten", maar dat hij die theorie gewoon wil "uitleggen", opdat ze voor zichzelf kan spreken. In die zin zou je best de raad van de imam opvolgen, en inderdaad de evolutietheorie beluisteren. Maar dan wel liefst de versie van de wetenschappers zélf, en niet de discrediterende en ridiculiserende versie die de creationisten ervan maken.
De taboes die de imam, zonder dat hij dat zélf beseft, oproept vormen me dunkt het beste bewijs dat er van vrij denken geen sprake kan zijn. Vrije denkers kennen geen taboes, malen er niet om en trekken er zich geen lor van aan. Wetenschap is wars van alle taboes. Wetenschappers trekken er zich geen zier van aan dat bepaalde van hun conclusies letterlijke lezingen van de Bijbel en de Koran (en andere heilige geschriften) onderuithalen. De imam verwijt christenen hypocrisie. Wel, ik verwijt hem het invokeren van de hypocrietst mogelijke taboesfeerschepping.
En dat alles, zo schijnt het me toe, omdat hij niet wil vergeleken worden met een aap, nochtans ook een schepsel Gods. Omdat hij als creationist, zich schaamt over zijn dierlijke eigenschappen. Of daagt het jou dan niet dat mensen, net als dieren, moeten eten; dat zij net als dieren moeten pissen en kakken? Schaam jij je daarover?
Ik niet. Ik aanvaard mijn dierlijke eigenschappen, in de wetenschap dat er nog iets bijkomends is dat mij "boven" de dierenwereld doet uitstijgen en me tot mens maakt. Ik vind apen geen vuile, vieze beesten. De dierenwereld kent nauwelijks dieren die nóg intelligenter zijn dan chimpansees. Zelfs (de veelal door moslims verafschuwde) varkens zijn intelligenter dan bvb. honden, die toch doorgaan voor 's mensen trouwste vriend.
Als God mij (en jou en alle mensen) deed groeien, deed evolueren uit de dierenwereld, als Hij die dieren kennelijk wél goed genoeg vond om de mens eruit te laten ontstaan, welke pretentie meten creationisten zich dan aan om dergelijke gedachtegangen tot taboe te verklaren? Welke (nog veel grotere) pretentie meten zij zich aan God te vertellen hoe Hij de mens had moeten scheppen?
Eventjes ter overweging, volgende paradox. Als jij en ik geloven dat God alles geschapen heeft, dan heeft Hij ook de wetenschap geschapen, en is Hij (mede)verantwoordelijk voor alle conclusies die door wetenschappers worden getrokken. Dus is Hij (mede)verantwoordelijk voor het bestaan van de evolutietheorie, en is Hij er tevens (mede)verantwoordelijk voor dat de basis van die theorie nu al zo'n 150 jaar lang moeiteloos overeind blijft.
Wat creationisten ook niet lijken te beseffen, tenslotte, dat is dat wanneer de wetenschap op basis van wetenschappelijke methodes tot bepaalde conclusies komt, het enkel en uitsluitend aan de wetenschap toekomt om (opnieuw op basis van uitsluitend wetenschappelijke methodes) die conclusies verder te verifiëren dan wel te falsifiëren. Het geeft absoluut geen pas dat conclusies die op basis van wetenschappelijk onderzoek getrokken worden, geverifieerd of gefalsifieerd worden op basis van andere methodes - bvb. letterlijke lezingen van Bijbel of Koran. Dat is absoluut geen blijk van vrij denken, en wel omdat zulk denken allesbehalve... consequent is. Tenslotte speel je muziek ook niet op een schildersezel, maar op een piano.
|