[tony p]

Cuba heft verbodsbepalingen op

Katrien Demuynck. 07 04 08

Weer eens haalde Cuba de het voorpaginanieuws. Dit keer omdat de Cubanen naar verluidt voor het eerst in toeristische hotels kunnen logeren. Ook zouden ze voor het eerst vrij allerhande elektrische toestellen konden kopen.
Waar gaat het eigenlijk om?

Na de diepe economische crisis van de jaren ’90, de zogenaamde ‘Speciale Periode’ is Cuba stilaan maar zeker uit de put aan het klimmen. Met een economische groei van 11,8 % in 2005, 12 % in 2006 en 7,5 % (ondanks de enorme stijging van energie- en voedselprijzen) in 2007 kunnen te teugels wat losser gevierd worden.

Vóór de Speciale Periode was het heel gebruikelijk dat Cubanen - goedkoop overigens - op hotel konden. Er was maar één munt, de Cubaanse peso, en via de eerlijke handel met de Comecon kon de dollar ver weg gehouden worden.

Maar begin de jaren ’90 verdwenen op enkele maanden tijd de Sovjet Unie en het Oostblok, de belangrijkste handelspartners van Cuba. De VS deed er nog een schep bovenop door de economische blokkade van het eiland te verscherpen.
Cuba had geen andere keus dan het internationaal toerisme, de enige economische troef van het eiland, in sneltempo uit te bouwen om de crisis op te vangen. De dollar moest gelegaliseerd worden om aan de broodnodige deviezen te geraken.

De Cubanen hadden het toen uiterst moeilijk om de eindjes aan mekaar te knopen. Ja, soms was er zelfs gewoon te weinig te eten. De halve productie lag stil, er waren aanhoudend stroompannes, er ontbraken wisselstukken, transportmiddelen, constructiematerialen en nog meer onontbeerlijke zaken. Binnen die omstandigheden achtte de Cubaanse overheid het niet ethisch dat wie toevallig over deviezen beschikte zich dure vakanties zou kunnen permitteren in toeristische installaties, terwijl zijn buurman bij wijze van spreken niet eens over voldoende rijst en bonen beschikte voor zijn voeding. Op hotel gaan was er dus voor Cubanen niet (meer) bij.

Die bepaling is nu opgeheven. Men gaat ervan uit dat de economie voldoende hersteld is en dat de meest schrijnende tekorten opgelost zijn. Cubanen - met voldoende centen dit keer - kunnen dus naar hartelust opnieuw op hotel.

Hierbij wil ik wel een kanttekening maken. Iedereen die ooit naar Cuba op reis ging merkte gegarandeerd Cubaanse gasten in de hotels op. Het ging hier echter niet om ‘klassieke’ binnenlandse toeristen. Als je in Cuba in het huwelijksbootje stapt krijg je namelijk drie nachtjes luxe-hotel gratis aangeboden. Ook via de vakbond of via de studentenverenigingen kan je als stimulans voor je werk of inzet een weekje hotel krijgen. In 2006 konden zo 750.000 Cubanen – gratis – van de uitstekende hotelaccommodatie van het eiland genieten. Dat is zo’n 7 % van de bevolking. De door de gemeenschap gedragen kosten voor dat hotelverblijf bedroegen 52 miljoen dollar.


Voor de GSM gold een beetje dezelfde redenering als voor het hotelverblijf. Het gebruik van dit handige maar dure apparaatje werd tot zijn minimum beperkt. Een GSM was tot voor kort niet zomaar vrij te krijgen. De bezorgdheid was opnieuw om, in een maatschappij die solidariteit en evenwaardigheid zo hoog in haar vaandel draagt, geen onnodige wrevels te scheppen op basis van ten toon gespreide rijkdom.

De vrije verkoop van een aantal elektrische toestellen zoals DVD’s, computers, TV-toestellen, elektrische kookpannen en dergelijke was tot voor kort beperkt wegens het globale energietekort dat in het land heerste. Vandaag is dat opgelost, dus valt ook de beperking op de verkoop weg.

Wat die elektrische toestellen betreft heeft men bovendien eerst nog de maatschappelijke solidariteit laten spelen. Alle Cubaanse gezinnen kregen in de voorbije paar jaar de kans om aan uiterst voordelige kredietvoorwaarden een aantal toestellen zoals ventilators, koelkasten, rijstkokers, drukpannen, elektrische fornuizen, TV’s, waterkokers e.d. aan te kopen. Pas vandaag, als aan die maatschappelijke vraag voldaan is, geeft Cuba de verkoop vrij. Dat is Cuba op zijn best… alleen geraakt dat soort nieuws om een of andere reden niet in de media.