[Spinoza]

De bijstand en dwangarbeid

21-04-2008 | Gepubliceerd 15:46

Mag een gemeente iemand die een bijstandsuitkering aanvraagt, laten schoffelen voor zijn geld? Ja, zegt de gemeente Arnhem, zo kun je zien wat iemands werknemersvaardigheden zijn. Nee, zegt de FNV, dit is dwangarbeid.
Voor de rechtbank in Arnhem diende maandag een rechstzaak over deze vraag. De zaak was aangespannen door een inwoner van Arnhem en vakbond Abvakabo FNV. De man had een bijstandsuitkering en werd door de gemeente gedwongen te werken. Hij moest gaan schoffelen.
De man zag hier het nut niet van in en vroeg daarom herhaaldelijk wat het nut was van zijn geschoffel. Hij werd vervolgens naar huis gestuurd en als gevolg hiervan werd hij gekort op zijn uitkering.
In de zaak die maandag diende, eiste de man met terugwerkende kracht de korting op zijn uitkering ongedaan te maken. De FNV greep de zaak aan om het te werk stellen van uitkeringsgerechtigden aan de kaak te stellen. Gemeenten doen dit over het algemeen onder de noemer 'Work first'.
De man om wie het gaat, heeft inmiddels weer een baan gevonden. De zaak is dus een principekwestie.
Volgens de vakbond kan het verplicht aan het werk zetten van uitkeringsgerechtigden niet door de beugel. Het zou in strijd zijn met internationale verdragen. Op grond van het Europees verdrag voor de rechten van de mens bestaat immers het recht op vrije arbeidskeuze.
De gemeente zei tijdens de zitting de man aan het werkt gezet te hebben om zo snel mogelijk een adequaat beeld te krijgen van zijn werknemersvaardigheden en potenties. "Het gaat hierbij onder andere om het vermogen samen te werken, op tijd te komen en het voldoen aan bepaalde representatie eisen," zo zei de gemeente.
Volgens de gemeente Arnhem is er niet echt sprake van dwang omdat iemand ook kan weigeren, maar de vakbond noemt dit een miskenning van de realiteit. Iemand die weigert, wordt namelijk gekort op zijn uitkering, waardoor hij onder het sociaal minimum zakt.
De vakbond zei tijdens de rechtszaak in principe niks tegen verplichte reïntegratie te hebben, maar dat dit dan wel werkelijk moet bijdragen aan het weer aan het werk komen van de uitkeringsgerechtigde. Omdat iedere uitkeringsgerechtigde anders is, moet het hier om maatwerk gaan.
Van maatwerk was in dit geval geen sprake, aldus Abvakabo FNV. Een uitkeringsgerechtigde krijgt in Arnhem de keuze tussen schoffelen en tubes lijm inpakken. "Een standaadpakket waarin op geen enkele wijze rekening wordt gehouden met de specifieke kwaliteiten van de uitkeringsgerechtigden," zo zei de advocaat van de vakbond.
De gemeente Arnhem bracht hier echter tegenin dat de man waar het om ging al zes jaar werkloos was. "Het is dan niet meer aan de orde om eisen te stellen aan het niveau waarop het werk wordt verricht."
Abvakabo FNV bracht verder ter berde dat als er gewerkt wordt, hier wel minimaal het minimuloon tegenover moet staan. Op dit punt ging de gemeente in zijn pleitnota niet in.
De uitspraak is in principe over zes weken.

BARBARA NIEUWENHUIJSEN

VOOR WAT HOORT WAT

Work first is over komen waaien uit Wisconsin in de Verenigde Staten en Farum in Denemarken. Daar wordt het al veel langer toegepast. Het idee is dat iedereen die een uitkering aanvraagt, daar onmiddelijk wat tegenover moet stellen. Voor wat hoort wat. Maar het aan het werk zetten van uitkeringsgerechtigden wordt ook gezien als schadelastbeperking.
In Nederland komen work first-projecten sinds 2004 voor. In dat jaar kwam de Wet werk en bijstand in de plaats van de oude bijstandswet. De nieuwe wet maakte gemeenten zelf financieel verantwoordelijk voor het uitvoeren van de bijstand. Zijn er sindsdien in een gemeente minder uitkeringsgerechtigden dan geraamd, dan houdt de gemeente geld over. Dit geld mag de gemeente houden.

Bron: Z24

Laatst had ik er ook een discussie over met iemand. Hoe ver mag je gaan in het pushen van werklozen? Er zijn mensen die prima kunnen werken, maar het gewoon weigeren. Sommige sectoren schreeuwen om personeel voor ongeschoolde arbeid. Tegelijkertijd zijn er nog steeds veel mensen die van een uitkering genieten. Waarom zouden we dat werk door Polen laten doen? Maja, zit een werkgever te wachten op werknemers die min of meer gedwongen worden om te werken?