De verschillende staatshervormingen die ons land heeft gekend hebben niet tot grotere efficiëntie geleid. Wel integendeel, nog nooit was de kost van de overheid zo groot. Het aantal mensen dat voor de overheid werkt is in 50 jaar verdubbeld. Opmerkelijk omdat sinds 1950 ook de overheidsdiensten konden profiteren van de technologische revolutie gebracht door computers, faxen, gsm's en internet.
Er werken nu meer mensen voor de overheid dan in onze fabrieken.
Er is dan nu ook weinig ruimte voor loonsverhogingen zoals dezer dagen door stakende ambtenaren wordt geëist tenzij daar een gelijkwaardige productiviteitsstijging tegenover staat. Een loonsverhoging van 3% wordt wel mogelijk als de overheid ook 3% slanker wordt, zo niet moeten de belastingen verhoogd worden waardoor de koopkracht van de burgers vermindert, wat toch niet de bedoeling kan zijn.
In de privé-sector werden in de voorbije 50 jaar wel enorme productiviteitsstijgingen gerealiseerd. Deze productiviteitsstijgingen zorgden voor lagere prijzen wat onze koopkracht ten goede kwam. Bovendien vergrootten de voorbije 15 jaar nog twee uitzonderlijke factoren onze koopkracht. China deed z'n intrede op de wereldmarkt en zorgde voor een stroom aan uiterst goedkope producten, gaande vaan speelgoed, kleding, werkmateriaal tot gsm's en pc's. Bovendien werden die goederen verkocht in dollars, terwijl die munt de voorbije acht jaar alsmaar goedkoper werd voor ons. Die positieve factoren samen, verminderd met de steeds duurder wordende overheid, resulteerden in een netto toename van onze koopkracht en onze welvaart.
Het sprookje dat de Chinezen ongeveer gratis voor ons werken is voorbij. Intussen is ook de olieprijs fel gestegen. De koopkracht van de gezinnen staat onder druk. Belastingen zijn vandaag dé factor die de koopkracht bepaalt, véél meer dan eender welk ander element. Met de belastingafdrachten worden flink wat diensten betaald die de overheid aan de burgers levert zoals onderwijs, politie, rechtspraak, openbaar vervoer en infrastructuur.
Als we de koopkracht willen verhogen, dan moet de kostprijs van de overheid dalen. De kwaliteit van deze diensten in België is redelijk goed maar duurder dan in andere landen. De overheden in ons land zijn vaak log en overgereglementeerd.
Het is tijd om grondig na te denken over welke diensten door de overheid moeten worden geleverd, welke taken de overheid best organiseert en subsidieert maar laat uitvoeren door private organisaties - zoals bijvoorbeeld door het vrij onderwijs - en welke activiteiten niet bij de overheid thuis horen en beter helemaal aan de private sector worden overgelaten.
De overheid moet goedkoper worden. Indien dit niet gebeurt, zullen vele burgers elders gaan om deze diensten te kopen. Vandaag is het immers héél gemakkelijk voor de vitale krachten in onze maatschappij om een nieuw gastland te vinden. De staten die het meeste kansen en de beste levenskwaliteit bieden zullen bewoners aantrekken die veel bijdragen aan de maatschappij. Dat is niet nieuw, migraties zijn van alle tijden, maar in de 21ste eeuw zal dit fenomeen de concurrentie tussen staten en deelstaten veel scherper stellen dan ooit.
Daarom is een productieve staatshervorming een noodzaak geworden, weg van de symbolenstrijd of het louter naar zich toetrekken van bevoegdheden. Dit is een kans om een overheid te krijgen die een betere dienstverlening aflevert voor een lagere kostprijs.
Roland Duchâtelet, senator Open Vld
26 juni 2008
http://www.politiek.be/blog/2008/06/...atshervorming/