[ACV]

Waarden van het ACV


Op zijn nationaal congres 'Een vakbond van waarde(n)' (1994), bezon het ACV zich over zijn waarden. Wat wil het ACV? Wat is de rol van het ACV? Hoe wil het ACV die rol vervullen? De antwoorden op die drie cruciale vragen gaven én geven een duidelijk beeld van de vakbond waarvoor het ACV wil staan. Het ACV hecht veel belang aan die waarden omdat deze een uitdrukking zijn van fundamentele keuzes en de bezieling van de syndicale actie van het ACV vormen.

Waarden als basis voor handelen

Als richtsnoer voor zijn handelen gaat het ACV uit van volgende waarden:

* personalisme: het respect voor de menselijke waardigheid en de erkenning van de waarde van elke persoon;

* arbeid : als noodzaak voor het voortbestaan van mens en maatschappij; als kans tot zelfontplooiing; als bijdrage tot de uitbouw van de samenleving en als belangrijk middel tot maatschappelijke integratie;

* rechtvaardigheid : gelijke kansen voor iedereen, ieder volgens zijn rechten en plichten, via een sociaal gecorrigeerde markteconomie (gelijk loon voor gelijk werk) en via herverdeling (van macht, arbeid, inkomen, vermogen en kennis);

* solidariteit : verbonden tussen werknemers over de grenzen heen als essentieel middel voor vooruitgang, rechtvaardigheid, democratie en vrede;

* publieke zorg : door de overheid gewaarborgd, zowel voor de huidige als toekomstige generaties. De publieke zorg betekent echter geen afbreuk aan ieders individuele verantwoordelijkheid en moet gepaard kunnen gaan met initiatieven van verenigingen en groepen;

* democratie en participatie: als de optimale werkwijze om binnen een gemeenschap beslissingen te nemen op politiek, economisch, sociaal en cultureel vlak ;

* verdraagzaamheid en gelijkheid : als basis om te streven naar een pluralistische, gediversifieerde, evenwichtige en democratische samenleving, met gelijkheid van rechten en behandeling van alle personen, waarbij een andere overtuiging, cultuur, ras of huidskleur als een verrijking wordt ervaren;

* het gezin, in al zijn vormen, als basiscel voor de samenleving;

* Christelijke vakbond : het ACV wil een vakbond zijn die openstaat voor iedereen die zijn waarden deelt met respect voor de verschillende filosofische en religieuze overtuigingen. Het ACV blijft wel vasthouden aan zijn christelijk karakter .Omdat het christelijk geloof een extra motivering en inspiratiebron kan zijn om zich syndicaal in te zetten. Omdat de christelijke identiteit een wezenlijk bestanddeel is van onze geschiedenis en patrimonium. Omdat de christelijke boodschap een referentiekader voor zingeving kan zijn, zeker in een tijd zonder verbindende ideologieën. Omdat de christelijke boodschap een tegenwicht kan vormen tegen materialisme, totalitarisme, liberalisme en alle vormen van fundamentalisme.

De rol van het ACV

Het ACV ziet voor zichzelf vier rollen weggelegd:
* bewaker van democratie;
* behoeder van solidariteit;
* verdediger van werknemersbelangen;
* zaakwaarnemer op het sociaal-economisch terrein.

Voor het ACV blijft een versterking van de democratie op alle niveaus, ook Europees en mondiaal, een essentieel gegeven. Het ACV zal daarom blijven aandringen op echte politieke, economische, sociale en culturele democratie. Ondermeer door:
* emancipatie van iedereen;
* arbeid, als middel tot maatschappelijke integratie, voor iedereen;
* optimale toegang tot collectieve goederen;
* syndicale vertegenwoordiging van werknemers in alle ondernemingen en in de dienstensector, ook in KMO's;
* grotere zeggenschap over het eigen werk;
* inspraak van de werknemers in belangrijke ondernemingsbeslissingen;
* recht op permanente opleiding en vorming voor alle werknemers.

Het ACV wil de solidariteit in ruime zin en binnen de werknemersgroep in het bijzonder handhaven. Door te blijven zeggen en herhalen wat de oorsprong en betekenis van solidariteit is en door de meerwaarde van solidariteit bij maatschappelijke keuzes (dienstverlening, voorzieningen, belastingen en sociale bijdragen) te verdedigen.
Door meer stem en steun te geven aan uitgeslotenen en door werk en alle inkomens beter te verdelen wil het ACV deze solidariteit versterken.

Het ACV verdedigt niet één groep met één duidelijk belang, maar een brede groep werknemers (arbeider, kaders, bedienden, privé- en openbare sector, mannen, vrouwen, onzekere statuten, werklozen,...) met elk hun eigen belangen en verlangens. In zijn belangenverdediging legt het ACV bijzondere nadruk op kwaliteitsvolle arbeid, op arbeidsparticipatie en een billijk inkomen voor iedereen. Krijgen eveneens bijzondere nadruk: mechanismes die een band vormen tussen de gehele werknemersgroep (bijv. automatische indexering van lonen en uitkeringen).

Inzake belangenverdediging staat het ACV voor een duidelijke afbakening van de verschillende onderhandelingsniveaus:
* op Europees niveau wil het ACV collectieve onderhandelingen opeisen;
* voorrang van het federaal niveau (zowel interprofessioneel als sectoraal) om een syndicalisme met verschillende snelheden te vermijden;
* op sectoraal niveau moeten loon- en arbeidsvoorwaarden onderhandeld worden en dit via de paritaire comités. Intersectorale afspraken moeten bekrachtigd worden in de Nationale Arbeidsraad en bindend verklaard worden door de minister van Arbeid en Tewerkstelling;
* op het regionale niveau moeten afspraken gemaakt worden over geregionaliseerde materies;
* op subregionaal vlak moet het economisch en arbeidsmarktbeleid voor een streek waargenomen worden;
* op ondernemingsvlak wil het ACV waken over kwaliteit van de arbeid, inspraak in de onderneming en de toepassing van akkoorden.

Om alle werknemersbelangen gelijkmatig aan bod te doen komen wil het ACV bredere CAO's zodat iedere werknemer ondergebracht wordt onder een effectief werkend paritair comité en een CAO. Op interprofessioneel en sectoraal vlak moeten KAO's (kaderovereenkomsten) een collectief kader voor individuele noden uittekenen. Het ACV streeft ook naar syndicale vertegenwoordiging in alle ondernemingen. Om zijn rol van belangenverdediging en belangenafweging op het sociaal-economische terrein ten volle te kunnen spelen, zijn voor het ACV autonomie van het sociaal overleg, vrijheid van onderhandelen en regeling van sociale conflicten tussen vakbonden en werkgevers, zonder gerechtelijke tussenkomt, onontbeerlijk.

Het ACV wil als sociaal-economisch gesprekspartner zijn advies-, partner- en controlefunctie op sociaal-economisch vlak correct en volledig erkend zien.

In zijn dubbelrol als belangenverdediger en gesprekspartner strijdt het ACV ook voor een betere maatschappij op alle niveaus en vormt het ACV een tegenmacht ten overstaan van economische, financiële en politieke macht.

Het rolpatroon van het ACV

Om zijn rol naar behoren te kunnen vervullen moet het ACV handelen binnen een welbepaald rolpatroon. Om een brede en solidaire vakbeweging te kunnen zijn, moet het ACV:
* een representatieve vakbond zijn die alle werknemers vertegenwoordigt en daarom o.a. toenadering naar boven tussen het arbeiders- en bediendenstatuut nastreven, kaderleden in de syndicale acte integreren, streven naar betere vertegenwoordiging en inspraak van vrouwen en werkzoekenden, bijzondere aandacht geven aan jongeren en migranten in de structuren. Ook de versterkte samenwerking tussen beroepscentrales in de ondernemingen is belangrijk in dit kader, net zoals een opgevoerde syndicale werking in KMO's en in regio's en sectoren in ontwikkeling;
* een participatieve vakbond die de problemen en wensen van werknemers daadwerkelijk blijft opnemen zijn. Een syndicale actie dicht bij de mensen dus, met een doeltreffende dienstverlening en informatie-uitwisseling van de basis naar de top en omgekeerd en met een aangepaste stijl van werken (stimuleren van discussie en debat, directe en duidelijke taal, actieve werkvormen,...);
* een democratische vakbond zijn. Met representatieve instanties, goede interne voorbereiding van standpunten, breed gedragen en bekendgemaakte voorstellen, eisen en acties, mandaten waarover verantwoording wordt afgelegd en aangepaste technieken om minderheidsstandpunten intern aan bod te laten komen;
* zijn waarden concreet beleven.

Het ACV wil ook een ruime vakbond zijn, met nadruk op onze rol als belangenverdediger van werknemers. Dit moet steunen op een professionele en interprofessionele werking die elkaar ondersteunen en aanvullen. Aangezien werknemers tegelijk ook consument, gezinslid,... zijn en omwille van de noodzakelijke samenhang tussen bijvoorbeeld werkgelegenheid en leefmilieu wil het ACV samenwerken met andere organisaties en bewegingen die onze waarden delen. En dit te beginnen met ACW (Algemeen Christelijk Werkersverbond) en MOC (Mouvement Ourvier Chrétien).

Het ACV wil ook een politieke rol spelen: in naam van democratie en solidariteit en ter verdediging van de werknemersbelangen. Het ACV zal daarom, via ACW en MOC, de democratische politieke partijen die de doelstellingen van het ACV het best helpen verwezenlijken ondersteunen.
Het ACV aanvaardt evenwel geen vermenging van syndicalisme en politiek.