[De Rotterdammer]

Ja, Dimitri, ik heb familie in de omgeving Cuxhaven wonen, maar afgezien van wat toerisme is de werkgelegenheid er praktisch nul. Het land is daar behoorlijk leeg, er is nog volop horizon. Die situatie drukt de grondprijs natuurlijk enorm en zijn de kavels er vergelijkbaar met Oost-Friesland. In Hannover, ook al niet het centrum van het universum, maar wel urbaner dan Oost-Friesland, zie je duidelijker, dat nieuwbouwwijken opgebouwd zijn uit te grote huizen en te kleine kavels. Hier betaal je gemakkelijk 200 - 300 euro/m2. We hebben ook een tijdje in Stuttgart gewoond, maar daar wilden we zeker geen eigen huis kopen: met een grondprijs van tussen 700 en 1200 euro/m2duurder dan het huidige Randstadniveau, dat ik tegen het randje van waanzinnigheid vind, want kleine en slechte woningen tegen een enorme prijs. In Nederland -en vooral de Randstad dan, waar mijn wortels liggen- is voor de starter met de smalle beurs bitter weinig te koop.

Het leuke van Vlaanderen is dat vooralsnog de huizen en kavels redelijk van omvang en prijs zijn, ook in de economisch interessantere gebieden. Dat dat langzaam aan het veranderen is, zoals Jan terecht opmerkt, neemt niet weg, dat de gemiddelde situatie in Vlaanderen nog altijd veel beter is dan in Nederland of delen van Duitsland.

Ruimtelijke ordening hoeft niet noodzakelijkerwijze te leiden tot met de lineaal uitgetrokken rechthoekige massale rijenhuizenwijken. In Duitsland is de ruimtelijke ordening goed ontwikkeld: wijken zijn vast omlijnd, percelen -afgezien van een enkele "zwerfboerderij"- tref je buiten de bebouwde kom nauwelijks aan. En toch is die bebouwde kom ruim en individueel opgebouwd. Het is niet verkeerd dat mensen een grondstuk/kavel kopen kunnen, bij een aannemer uit een catalogus een huis kunnen uitzoeken om die te laten bouwen, danwel het zelf te doen (met de nodige voorwaarden, natuurlijk).

Ik kom regelmatig in Engeland, maar de treurigheid op woongebied is er absoluut triest. Een fatsoenlijk huis is er onbetaalbaar, nieuwbouw-rijtjeshuis de helft kleiner dan de Nederlandse, en de verschillen tussen arm en rijk tragisch. Ik houd van het land, maar ben altijd weer blij in Nederland, Vlaanderen of Duitsland te zijn, waar douches gewone druk leveren en de gootstenen geen gescheiden warme en koude kranen (meer) hebben. Kortom, waar voor gewone mensen een normaal leefniveau voor handen is.