Op 4 november spreken de Amerikaanse kiezers zich niet alleen uit over de personenkwestie "Obama of McCain?", maar ook over 152 andere vragen. In maar liefst 36 Amerikaanse deelstaten mogen de burgers beslissen over thema's zoals hernieuwbare energie, het homohuwelijk of het opnemen van kredieten door overheden. In 59 gevallen gaat het om een referendum op initiatief van de burgers zelf. De andere referenda werden door commissies of parlementen geïnitieerd of zijn wettelijk verplicht. In totaal mogen de Amerikaanse burgers in 2008 over 273 vragen zelf beslissen, waarvan er 68 "van onderaf" opgestart werden.
In 24 deelstaten kunnen de inwoners dank zij een initiatiefrecht zelf politieke vragen op de agenda zetten. Deze mogelijkheid bestaat sinds 1898. Volgens het Initiative & Referendum Institute (IRI) kent het burgerinitiatief in Amerika sinds 1990 een hogere vlucht dan ooit: maar liefst 741 initiatieven werden opgestart.
Vandaag bestrijkt de burgerwetgeving een breed spectrum, gaande van het homohuwelijk of de steun aan minderheden tot dierenbescherming en het medisch gebruik van marihuana. Maar ook thema's met een weerslag op de begroting zijn niet uitgesloten. Zo hadden alleen in de maand november 15 referenda plaats over de vraag of de overheid kredieten mag opnemen (bvb. voor alternatieve energiebronnen, medische zorgverstrekking of hogesnelheidstreinen).
Ook in Duitsland worden referenda op deelstaatniveau steeds belangrijker. Met 27 referenda op volksinitiatief was 2007 een recordjaar voor de Duitse directe democratie.
In Vlaanderen tot slot mogen de burgers dit jaar stemmen over maar liefst zev... Oh, excuus, vijf jaar te vroeg.
Meer informatie over directe democratie in Amerika :
http://www.iandrinstitute.org/
Overzicht van alle lopende referenda in de VS:
http://www.iandrinstitute.org/BW%202...3%2010-15).pdf
(Deze tekst is een - lichtjes bewerkte - vertaling van een
persbericht van Mehr Demokratie)