[Den Duisteren Duikboot]

Oorspronkelijk geplaatst door geert van hout

U doet het uitschijnen alsof referenda en compromiscultuur elkaar wederzijds uitsluiten. Dat is helemaal niet zo. In Zwitserland bvb. heeft een referendum meer kans op slagen naarmate meer belangengroeperingen, politieke partijen, media enz. het voorstel steunen.

Interessant. In een parlementaire democratie heeft een voorstel meer kans op slagen naarmate meer politieke partijen dit voorstel steunen.

Ik hoef u vast niet te vertellen dat het parlement 'iets' meer representativiteit kan voorleggen dan de media (die zich niet bedienen van een gemeenschappelijk medium en dus grotendeels naast elkaar praten) of belangengroepen (die eigenlijk beter afgeschaft worden als factor in een democratie). Voor alle duidelijkheid: representativiteit an sich is niet voldoende, anders kun je net zo goed het parlement per loting laten bevolken. Ik ben voorstander van een representatieve elite: het volk duidt de primussen aan die intellectueel in staat zijn het botte eigenbelang te overstijgen. Ook voor alle duidelijkheid: tot op heden is het volk nauwelijks in staat gebleken zijn eigen keurkorps te herkennen. De huidige nivellering van de menselijke soort zal een en ander alleen maar erger maken. In een directe democratie is die zelfs compleet.

Bovendien gaat het bij elk referendum slechts over één wetsvoorstel. Om op die manier een dictatuur in te voeren, zouden tientallen referenda nodig zijn. En vooral : dit proces zou in alle openheid moeten plaatsvinden (met maandenlange debatten in de media, in de huiskamer, op straat, enz.). Een parlement doet zoiets veel sneller en veel geniepiger. Een parlement kan in enkele dagen tijd van de een of andere hetze gebruik maken om ondemocratische maatregelen door te drukken of burgerrechten in te perken.

Waar komt die hetze vandaan?

Denk bijvoorbeeld aan het Ermächtigungsgesetz (23 maart 1933), waarmee twee derde van de Duitse parlementariërs (met inbegrip van de katholieken en de 'linksliberalen') Hitler dictatoriale macht schonken.

Daaruit is duidelijk gebleken dat het volk zelfs niet in staat is deugdelijke leiders te kiezen. Het waren liberale denkers �* la Ortega y Gasset die zeer goed inzagen dat een democratie niet kon functioneren zolang het gros van het volk in de modus 'massamens' bleef steken. Of het dan een keuze moet maken voor een bepaald voorstel of voor een bepaalde vertegenwoordiger maakt weinig uit.

Een zuiver parlementair systeem maakt veel meer kans om tot een autoritair of dictatoriaal regime te ontaarden dan een parlementair systeem waar het volk op elk moment het recht heeft om in het wetgevend proces in te grijpen.

Die kansberekening, met controle van exogene factoren, wil ik wel eens gedemonstreerd zien.