Een van de grote misvattingen over democratie bestaat er in dat de beoordeling van het democratisch gehalte van besluitvorming "staat of valt met de modaliteiten".
Bepaalde modaliteiten in de organisatie van de besluitvorming zouden op zich democratischer zijn dan andere. Bepaalde modaliteiten van "invoering van directe democratie" zoals de invoering van een bindend referendum op volksinitiatief" zouden democratischer zijn dan andere.
Binnen cap is daarover ten tijde van onze eerste verkiezingsdeelname een debat gevoerd die geleid heeft tot een steun aan bindende referenda op volksinitiatief dat spreekt voor zich. Maar niet aan het voorstel van Democratie Nu tot invoering van bindende referenda in artikel 30 van de Grondwet. Wij hebben sindsdien de discussie niet meer gevoerd en dit antwoord kan gezien worden als een "officieel" voorlopig antwoord tot een volgend leden congres van cap zich over de zaak buigt. Individuele kandidaten zijn vrij hierover precieser stelling te nemen.
Directe democratie is niet te herleiden tot invoering van referenda op volksinitiatief. Wij zijn onmiddellijk voorstander van een referendum over het Verdrag van Lissabon, zelfs zonder volksinitiatief. Cap is zelfs ontstaan vanuit deze eis. Wij steunen 100% de volksraadpleging rond de Lange Wapper in Antwerpen, zelfs al is die slechts raadgevend. Wij zijn tegen het voorstel tot invoering van verplichte referenda vooraleer te kunnen over te gaan tot staking in een bedrijf of sector. Ikzelf ben tegen een referendum over de splitsing van België zolang een aantal cruciale kwesties zoals de toekomst van Brussel, de verdeling van de schuldenlast van België en het internationaal statuut van de nieuw op te richten staten enz. niet vooraf in de bestaande instellingen geregeld zijn als voorafgaande voorwaarde voor het stellen van de vraag tot splitsing van dit land.
Directe democratie slaat op alle vormen van deelname aan besluitvorming en druk op bestaande instellingen op alle niveaus en in alle sectoren van het maatschappelijk leven niet alleen de bestuursniveaus van de staat, maar ook de sociaal-economische beslissingscentra.
De centrale politieke actie van cap is gericht op de vorming van een brede nieuwe linkse formatie die een alzijdige omwenteling van alle bestaande maatschappelijke verhoudingen voor ogen heeft, niet in het minst de onteigening door de gemeenschap van de grote private economische structuren en de invoering van een overheidsmonopolie op de geld en kredietvorming, zonder dewelke van een democratische staat geen sprake kan zijn. Bindende referenda op volks initiatief kunnen daarbij zeker een middel kan zijn, maar noch de kern van de democratisering van het maatschappelijk en politiek leven noch de basis van de besluitvorming van de staat.
Wij leven in een "democratische" dictatuur van de multinationals en de bankiers. De invoering van een echte democratie is dus meer dan de "invoering " van democratische "modaliteiten", maar stelt ook het vraagstuk van wie de controle over de voortbrenging en de verdeling van de maatschappelijke rijkdom in handen heeft.
De 7 gestelde vragen zijn daarom geen echte basis om een reëel inzicht te verwerven in de democratische intenties van cap. Zij beperken zich tot een zeer klein segment van de discussie over democratie en geven de lezer niet de mogelijkheid om de bijdrage van cap in een echte democratische tegenmacht tegenover het politiek en economisch systeem vandaag te evalueren.
1) Hoe denkt men het referendum op nationaal niveau in te voeren? Zal men het eenvoudig meerderheidsprincipe laten gelden of communautaire blokkeringsmechanismen inbouwen?
Wij zijn voor een eenvoudig meerderheidsprincipe bij een referendum over het EU-Verdrag.
2) Zal men referendums toestaan over alle onderwerpen die tot het betreffende bestuursniveau horen of wil men referendums over bepaalde onderwerpen uitsluiten?
Zonder dat dit een officieel standpunt is van cap maar in de geest van een aantal standpunten van cap ben ik tegen een referendum over de splitsing van dit land zolang er binnen de voordragende instantie ( volksinitiatief of parlementaire voordracht) geen concensus bestaat over de punten hierboven genoemd ( schuldenlast, Brussel, internationaal statuut)
3) Welke procedure voorziet men voor de totstandkoming van de precieze vraagstelling?
Geen vaste procedure. Wij steunden het wetsvoorstel Daems-De Gucht mbt de Europese Grondwet. Wij kwamen niet tot concencus mbt het voorstel van Democratie Nu over artikel 30
4) Welke handtekeningdrempel heeft men in gedachten voor de verschillende bestuursniveau's?
Wij aanvaarden de gemeentelijke en provinciale drempel om bepaalde doelstellingen te realiseren. Geen mening mbt nationale drempels
5) Welke beperkingen wenst men eventueel op te leggen aan de wijze waarop de handtekeningen worden verzameld?
geen mening
6) Wenst men een deelnamequorum op te leggen?
geen mening
7) Wenst men een recall-procedure in te voeren voor leden van de uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht?
Dit zou inderdaad een goed idee zijn. Afzetbaarheid van de verkozenen is een onderdeel van de strijd voor het algemeen stemrecht dat helemaal vergeten is. Voor de rechterlijke macht geen mening.
Raf Verbeke
lijstrekker cap Europees Parlement nederlandstalige kieskring.
www.anderepolitiek.be