Oorspronkelijk geplaatst door Den Duisteren Duikboot
Mensen willen hun leven zo inrichten dat ze zich er knus en gezellig in thuis voelen. Dat betekent dat ze hun onmiddellijke omgeving zoveel mogelijk willen manipuleren. Het liefst van al willen ze ook de hele wereld naar hun verlangens doen dansen, maar dat is iets te hoog gegrepen. Te veel voor één mens. We zullen de honger in Afrika niet oplossen. We zullen de dictaturen in Centraal-Azië niet onttronen. We zullen de economie niet veranderen.
Daarom stellen we de ambities bij. Het zou al aardig zijn als "de hele wereld" zich bescheiden op de achtergrond houdt, niet voortdurend van aard verandert en een min of meer harmonieus aanzien heeft. Dat vergroot de voorspelbaarheid en geeft ons een "basis" om onze thuis op te bouwen. We hebben een orde nodig die ons zekerheden verschaft in domeinen van het leven waar we ons liever niet mee inlaten. Tegen die achtergrond van orde mag de voorgrond gerust een tikkeltje chaotisch zijn. Vrijheid en blijheid gedijen het best in de woonkamer van ons leven. In de openbaarheid, de speeltuin van de politiek, moet daarentegen alles volgens klare lijnen zijn uitgetekend. Dit zijn de goeden en dat zijn de slechten. Dit hoort hier en dat hoort daar. Het maakt niet uit wat er wordt beslist, als er maar wordt beslist, en als die beslissing een einde maakt aan al dat gepalaver. Zie ook "het communautaire": zolang we in een overgangsfase leven, mort het volk.
Waarom worden uitingen van religiositeit, met name van de islam, zo slecht ontvangen? Omdat ze deze "background" door elkaar schudden. Opeens voelen we ons verplicht ons bezig te gaan houden met die "background", en dus ook met de stoorzender daarin, de islam. De background was een orde gebaseerd op kant-en-klare principes: God bestaat niet, en voorzover Hij bestaat is zijn plaats in onze privé-vertrekken. Iemand die een lam slacht, doet dat om het op te eten. Iemand die geen alcohol drinkt, doet dat op bevel van een dokter. Iemand die vijfmaal daags op een tapijt knielt... - nu ja, het is niet altijd even makkelijk om sommige gedragingen nog te "duiden" in een niet-religieuze context. En zelfs als onze vertrouwde context nog sporen draagt van een religie, dan toch niet van de islam. Ordeverstorend dus. Het beestje heeft (nog) geen plaats in onze orde.
We hebben geen zin om af te wachten of een nieuwe, stabiele "background" mogelijk is mét de islam. Het liefst van al zien we die achtergrond als een stabiel gegeven, door traditie overgeleverd, onveranderlijk, maar vertrouwd. Een baken van rust. Het leven van alledag is al ingewikkeld genoeg. We hebben heel persoonlijke bekommernissen, die we menen op een heel persoonlijk niveau te moeten en kunnen oplossen. Om die reden zijn we ook niet erg verzot op politiek: dat gaat per definitie om meer dan onszelf, en het gaat bovendien over die "background", die blijkbaar het voorwerp moet zijn van voortdurende discussies en modificaties, in plaats van er gewoon, in "rustige vastheid", te zijn, zoals de zon en de maan.
Politieke aliënatie is meer dan alleen desinteresse in de politiek of een uiting van onmacht. Het geeft tevens uitdrukking aan een verlangen naar "bevriezing" van de politiek: even geen veranderingen meer, stop ermee, rust, rust, rust! Hou de migranten buiten, dan kan alles blijven zoals het altijd is geweest, als iets dat "gegeven" is, iets waar we ons hoofd niet over moeten breken. Alleen dan kunnen we ons concentreren op het inrichten van ons leven binnen een bestaande, stabiele orde, waar alles zijn geruststellende, vaste plaats heeft. Niet toevallig zijn politiek gealiëneerden gekant tegen migratie. Afkeer van politiek is afkeer van veranderingen in de achtergrond.
Als de background moet veranderen, is dat niet omdat we er bewust aan moeten sleutelen ten behoeve van mensen die komen schuilen in dezelfde achtergrond (maar eigenlijk uit een andere orde of wanorde komen), maar omdat onze micro-kosmosjes indirect invloed uitoefenen op die background, zoals die background de grenzen bepaalt van onze micro-speeltuin. Die rustig kabbelende dialectiek tussen micro- en macro-niveau wordt verstoord door eigengereide ingrepen van bovenaf en intrusies van buitenuit. The only change people want is a change from a constantly changeable society in a relatively stable society.
Conclusie? Geen conclusie wegens onzeker over de analyse en onzeker over de conclusies die daaruit zouden kunnen worden getrokken... Alle hulp is welkom.
|