[Egmond Codfried]

http://mens-en-samenleving.infonu.nl...-anglicus.html



[Pausin Johanna midden in de bevalling!]

Er komt weer een nieuwe film aan over deze oude geschiedenis: Pope Joan. Dat ritueel met een inwijdingsstoel ritueel vind ik opmerkelijk.

Pausin Johanna

Volgens het verhaal komt Johanna uit Engeland of uit Ingelheim. In haar jeugd heeft ze zich als jongen verkleed om, zoals boze tongen beweren, bij haar vriend te kunnen zijn die in een klooster verbleef. Andere bronnen vermelden dat zij, na een inval van Noormannen, de identiteit van haar broer overnam, die bij de inval gedood werd. Op haar reis door Europa trad zij als broeder in in een klooster. Daar bleef zij enkele jaren. Ze viel op door haar grote intelligentie. Vervolgens reisde zij, met of zonder haar vriend en nog steeds als man verkleed, naar Athene. Vandaar voerde de weg naar Rome. Hier vestigde zij de aandacht op zich door haar grote wijsheid en eruditie. Ze wordt curiekardinaal en de vertrouweling van paus Leo IV.

[...]

Inwijdingsstoel

Bij de pauselijke inwijding is in de middeleeuwen ruim zeshonderd jaar lang het zogenaamde "stoelexamen" afgenomen. Er was namelijk een edict uitgevaardigd dat ten doel had het geslacht van elke nieuwe paus, direct na de verkiezing, vast te stellen. Nadat er een vrouwelijke paus was geweest, wilde de kerk die fout niet nog eens maken en onderwierp men de nieuwgekozen paus aan een genant onderzoek. Hij moest plaatsnemen op een stoel met een groot gat in de zitting, de stella stercoraria oftewel de meststoel. Een hoge geestelijke had tot taak aan de achterzijde onder de stoel te kruipen om het onderzoek te verrichten. Een middeleeuwse Franse dichter vertelt ons dit fijntjes (vrij vertaald):
"De vaste wet die voortaan geldt,
is dat geen paus wordt aangesteld
hoezeer belezen en gezien,
voordat men al zijn vingers telt en daarbij verder komt dan tien."
Als de onderzoeker had vastgesteld dat alles in orde was, riep hij met luider stem: "Mas nobis nominus est."(Onze kandidaat is een man). Daarop barstten de aanwezigen uit in een opgelucht: "Deo gratias!"
Iedere nieuw-gekozen paus moest zich aan dit onderzoek onderwerpen. Zelfs paus Alexander IV, die toch al vier zoons en een dochter had!

De Rooms-katholieke kerk heeft nooit ontkend dat deze stoel bij de pauseninwijding gebruikt werd. Momenteel kan men de stoel nog steeds in het Vaticaan vinden. Ook staat er een exemplaar in het Louvre.

Er bestaat zelfs een ooggetuigeverslag van dit "Stoelexamen". De Engelsman Adam van Usk beschrijft in 1404 de inwijding van paus Innocentius VII. In die beschrijving ontbreekt het stoelexamen niet!

Na de Reformatie wordt het bizarre gebruik afgeschaft.