3 - God is energie.
"God is energie!", riep het kleine popje Jomanda nu zeer zeker van zichzelf.
"Dat is typisch oosters bijgeloof!", riep popje paus Pius verontwaardigd uit, "dat is natuurgodsdienst en natuurgodsdienst is des duivels".
de veredelde materie tot goddelijkheid
De materie bestaat uit punten.
Het scheen nu weer uit de hand te lopen, toen een dikke Beer opstond en plechtig declameerde: "Materie heeft massa en massa betekent veelheid en die veelheid is een veelheid van punten, waaruit alle materie is opgebouwd. Goed, die punten zijn echter ook in beweging, denk maar aan de atomen en de deeltjes van de atomen, bijvoorbeeld de elektronen. Dus materie is eigenlijk een massa van punten in beweging en die eenheid van massa en beweging, dat is nu wat de wetenschap energie noemt; wat ook tot uitdrukking komt in de formule E=mc2.
Dat leek harrie wel wat, want had hij zelf niet gedacht dat de tijd als openbaring van het worden verschijnt als ruimte, dus dat het tijdspunt een ruimtelijk punt wordt en had hij ook niet gedacht aan de beweging van een punt? En zou het dan niet zo kunnen zijn dat de materie eigenlijk een systeem van bewegelijke punten was, met de lege ruimte slechts als wat minder punten dan de massa uit meer punten; of zo dat de lege ruimte uit ideële punten bestond en de materie uit werkelijke punten, dat wil zeggen: stippen?
Of zo dat de beweging van een punt eerst een lijn werd en de beweging van een lijn tot een vlak en de beweging van een vlak de ruimte. En nog een probleem was of die lichtsnelheid in het kwadraat van Einstein ook als een feitelijke beweging in de materie zelf bestond.
Enfin: hier viel nog heel wat na te denken. En het begon hem nu wat te duizelen.
4 - Hoe de aantrekkingskracht wordt verklaard door dikke Beer.
Die dikke Beer ging rustig verder met declameren: de massa kan zowel uit de beweging verklaard worden als omgekeerd de beweging uit de massa, want enerzijds is de massa een systeem van bewegende punten, maar omgekeerd trekken massa's elkaar aan en veroorzaken dus beweging.
Die aantrekkingskracht kunnen we verklaren als wil tot eenheid, want de waarheid is de eenheid. En die eenheid is de wil van de materie om zich op te heffen tot Geest, dat wil zeggen: tot haar eigen metafysische inhoud, wat pas in de mens mogelijk wordt, namelijk in zijn denken... ik bedoel, dat alle punten eigenlijk weer één punt willen worden, en omdat een punt eigenlijk Niets is...
Op dat punt was de dikke Beer blijkbaar in verwarring geraakt en wist hij niet hoe hij verder moest en hield daarom plotseling zijn bek en deed er het zwijgen toe, terwijl zijn hoofd steeds roder werd, wat zelfs onder zijn bruine vacht zichtbaar was. Het was heel knap wat hij allemaal dacht, maar had blijkbaar teveel in ene willen zeggen en was over zijn eigen groffe berenpoten gestruikeld, bij wijze van spreken.
Het deed kleine harrie sterk aan de filosofie van Hegel denken en daarom vroeg hij naar de dikke Beer zijn naam. "Ik heet Sjors", zeide hij. Sjors was een voornaam van Hegel en het kon niet anders of deze Beer was een incarnatie van Hegel*, dacht harrie bij zichzelf. "Sjors Wilhelm Friedrich", herhaalde Beer nog een keer.
*Zodat er dus eigenlijk twee Hegels zijn: een jonge op de kleuterschool en deze ouwe Beer, waar harrie later nog veel en diep over nagedacht heeft. Want volgens hem moest zoiets ook dialectisch te verantwoorden zijn en wel binnen het kader van de heilige geest als eenheid van Vader en Zoon die overal werkzaam is.
de grote filosoof Hegel