Ik heb laatst op de rommelmarkt een boekje gekocht die menig flamingant de gordijnen in zal jagen.
Prachtig in z'n oubolligheid, maar toch hier en daar verlichtend (een klein beetje maar).
Dames en heren, ik presenteer u:
Nette Manieren
Een handboek
der wellevendheid voor jong
en oud
door L. de Paeuw, Directeur-generaal van het normaalonderwijs bij het Ministerie van Openbaar Onderwijs (1934)
Laat mij hier het voorwoord overnemen:
DE WELLEVENDHEID
In een onlangs te Brussel gehouden Vlaamsch Congres, werd er door een der sprekers met recht op gewezen, dat de Vlamingen, om toegang te krijgen in de hooge beschaafde kringen, er zich op toe moeten leggen, steeds netjes en deftig voor den dag te komen als welopgevoede menschen. Te dikwijls zijn er nog onder hen, die de regels der wellevendheid in den wind slaan en deze voor << Fransche complimenten >> schelden. Hun taal is grof en onzuiver, hun kleedij slordig of van minderwaardige snit en hun doen en laten niet altijd vrij te pleiten van een zekere ruwheid. Deze wordt hier en daar nog als << Vlaamsche rondheid, of gulheid, of oprechtheid >> geprezen en gesteld tegenover de meer verfijnde manieren, welke, als zijnde van << Walsche >> dus << valsche >> afkomst, worden gehekeld om haar gemis aan natuurlijkheid, aan ongekunsteldheid.
Onze Vlaamsche menschen mogen niet uit het oog verliezen, dat bij alle volken, welke ook hun taal zij, de leidende kringen er een stelsel wellevendheidsvormen en -regels op na houden, welke door elk fatsoenlijk mensch dienen in acht genomen. De Engelschen hebben hun << etiquette >>, en volgen die stipt in al haar voorschriften. Ook onze Noorderburen zijn op dat gebied zeer fijngevoelig; men kan hun optreden soms als ietwat stijf en deftig aanzien; dat neemt echter niet weg, dat ze prijs stellen op hun beleefdheidsvormen, en dat het daardoor juist op den duur aangenaam wordt, met hen om te gaan. (<---
)