Het probleem is dat die Satan alleen bestaat in de drie "godsdiensten van het boek". Ik heb al gemerkt dat deze godsdiensten van, door en voor mannen geschreven werd, en het is me ook opgevallen dat de praktische uitwerking van het begrip "satan" bestaat uit het volgende:
- Omdat hun god oppermachtig is en er geen andere god kan bestaan is het niet erg verstandig om voortdurend erop te hameren dat je godsdienst bedreigt wordt en verdedigd dient te worden. De sterkste cohesie-factor in een groep is nog altijd een bedreiging van buitenaf. Aangezien er geen andere goden (mogen) bestaan hebben de gelovigen dus een creatuur nodig dat bijna even sterk is als god maar geen god is, de duivel dus.
- Deze duivel is ook een handig hulpmiddel, een zondebok als het ware, om alle zwakheden en slechte karaktertrekken van de mens (de man eigenlijk, in de meeste gevallen) aan toe te schrijven: een moord begaan ? de duivel dreef me ertoe; een vrouw verkracht ? de duivel dreef me ertoe, of de duivel in haar verleidde me; iets gestolen ? ingefluisterd door de duivel... Op geen enkel moment ben je zelf verantwoordelijk voor je daden, want het is telkens die stoute duivel die je ertoe aangezet heeft.
- Het demoniseren van tegenstanders, of het beter onder de knoet kunnen houden van een deel van de bevolking. Iedereen weet dat "die anderen" duivelsjoeng zijn. En elke rechtgeaarde Katholiek die de Kerkvaders bestudeerd heeft weet dat de vrouw een stinkend vat vol drek is dat door de duivel erop uit wordt gestuurd om de man weg te houden van zijn hogere geestelijke aard. Net zoals iedere Moslim wéét dat vrouwen een onverzadigbare honger naar seks hebben en dat iedere man gevaar loopt zodra hij zelfs maar een vrouwenoogje zijn kant ziet uitlonken. En er is een goede reden waarom een Orthodoxe Jood wegblijft van vrouwen - zelfs zijn eigen vrouw- gedurende een bepaalde tijd elke maand. (Alles wat zij aanraakt wordt onrein en dan kun je je godsdienstige plichten niet vervullen tot je een grote reiniging hebt ondergaan. Duivelswerk dat.)
Het draait rond verantwoordelijkheid. Voor deze godsdiensten is de man nooit in fout: het is de duivel, of de duivel die een vrouw als tussenpersoon gebruikt. Het is nooit je eigen schuld als er iets misgaat, het is telkens de duivel die de oorzaak is. Vrouwen en niet-gelovigen zijn niet te vertrouwen, moeten zelfs geschuwd worden, en als het kan stevig onderdrukt. Want de duivel zit in hen. Maar nooit is het de schuld van de man als hij zich weer eens aan zijn lusten overgeeft, hij is nooit zelf verantwoordelijk.
Wie dus een duivel of satan de schuld geeft van wat er misgaat is moreel lui en onverantwoord. Hij voelt zich ook nooit verplicht om iets aan een slechte situatie of onrecht te doen, want duivelswerk valt buiten zijn macht. Een onzinnig excuus dat het steeds weer vervallen in slecht gedrag aanmoedigt. Een man kan immers steeds aan god vergeving vragen en met een schone lei herbeginnen. Maar de vrouw of andersgelovige zal genadeloos bestraft worden en mag niet rekenen op vergiffenis - kwestie van de duivel te bestrijden nietwaar ?
Ik geloof dat er geen entiteit zoals een duivel of satan bestaat, maar dat we allemaal verantwoordelijk zijn voor onze eigen daden. Als er al een duivel zou zijn dan resideert die in je eigen zelf, en de hel is iets wat je zelf om je heen schept - niet een denkbeeldig oord waar jouw ziel na een slecht leven zou heen gaan. Wie kwaad doet dient niet een duivel, maar is gelijk een duivel.
__________________
"In a time of universal deceit, telling the truth becomes a revolutionary act." -- George Orwell
|