[ancapa]

Toespraak Filip Dewinter : Vlaamse Grondwet 9 juni 2004 – Vlaams Parlement
Dames en heren,
Tien dagen geleden presenteerden minister-president Somers en Vlaams Parlementsvoorzitter Norbert De Batselier een nota met enkele van hun Vlaamse prioriteiten voor een volgende staatshervorming.
In de marge van deze nota deelden ze ook nog even mee dat er ook een Vlaamse grondwet moest komen.
Maar in werkelijkheid is van een echte grondwet bij De Batselier en Somers absoluut geen sprake. Ze hebben het in de realiteit slechts over een ‘Handvest’. Volgens De Batselier is het ‘Handvest’ slechts, ik citeer, “de uiting van een Vlaams gevoel, zonder daardoor de Vlaamse autonomie na te streven”.
Het Vlaams Blok eist dat het federale niveau aan de deelgebieden een grondwetgevende bevoegdheid toekent. Een verklaring tot herziening van de federale Grondwet kan dit mogelijk maken. Bovendien moet in het nieuwe Vlaams regeerakkoord de bepaling worden ingeschreven dat Vlaanderen werk maakt van een eigen grondwet.
In tal van federale landen zoals Duitsland, Zwitserland, Canada en de Verenigde Staten is de grondwetgevende autonomie van de deelstaten wel uitdrukkelijk erkend, hoewel die deelstaten niet noodzakelijk over ruimere bevoegdheden beschikken dan Vlaanderen.
In België is dit niet het geval. Volgens de eerste drie artikelen van de federale Grondwet is het Vlaams Parlement immers niet bevoegd een juridisch bindende akte aan te nemen die kan worden beschouwd als een grondwet.
Het Vlaams Blok heeft in tegenstelling tot parlementsvoorzitter De Batselier en ministerpresident Somers niet gewacht tot het einde van de legislatuur om met een basistekst voor een Vlaamse Grondwet naar buiten te komen.
Het Vlaams Blok heeft reeds eind 1999 een ‘Werkgroep Grondwet’ opgericht met parlementsleden uit Vlaams Parlement, Kamer en Senaat. De onmidddellijke aanleiding was toen het verwerpen van een door 24.000 handtekeningen ondersteund verzoekschrift voor een ‘grondwet voor een Vlaamse staat’ dat was ingediend door het ANZ en OVV. In het Vlaams Parlement kreeg dit verzoekschrift toen alleen de steun van het Vlaams Blok. De andere partijen waren niet bereid om het ‘bestaande institutionele kader’ te verlaten. De werkzaamheden van deze Werkgroep leidden begin 2002 tot de publicatie van ‘Proeve van Grondwet van de Republiek Vlaanderen’.
Vandaag stelt het Vlaams Blok hier de 10 belangrijkste basisrechten uit deze grondwet voor. Een Vlaamse grondwet is voor het Vlaams Blok niet zomaar een kladje papier. Ze bevat de essentiële basisrechten en basisplichten waarop onze Vlaamse samenleving is gestoeld, de voornaamste democratische principes van de Vlaamse samenleving.
Wanneer Vlamingen vaststellen dat één van hun basisrechten wordt geschonden moeten ze naar deze Vlaamse Grondwet kunnen verwijzen.
In tegenstelling tot het Handvest van Norbert De Batselier is het Vlaams Blok de mening
toegedaan dat het principe van de vrije meningsuiting hét fundament moet zijn van onze Vlaamse democratische samenleving.

In Vlaanderen moet de vrijheid centraal staan, zowel de politieke als de economische vrijheid maar ook de vrijheid om zijn gedachten en meningen vrij te kunnen uiten. In een open en democratische samenleving moeten alle meningen en overtuigingen hun plaats kunnen hebben, ook wanneer deze politiek niet correct zijn.
De vrije meningsuiting moet naast de principes van gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid, verdraagzaamheid, en solidariteit de grondslag uitmaken van onze Vlaamse samenleving.
Uiteraard is iedere Vlaming gelijk voor de wet. De Vlaamse samenleving moet een open democratie zijn met gelijke kansen voor iedereen. Elke Vlaming moet ook een zo maximaal mogelijk medebeslissingsrecht krijgen dat hij of zij kan waarmaken via rechtstreekse en bindende referenda over alle mogelijke themata met groot maatschappelijk belang.
Het Vlaams Blok legt in deze basisrechten ook de nadruk op het recht op veiligheid.
Veiligheid is immers een basisvoorwaarde voor het samenleven en de bescherming van lijf en goed behoort tot de primaire levensvoorwaarden. Veiligheid is een mensenrecht. Het recht op veiligheid vinden we overigens ook terug in het Verdrag van de Rechten van de Mens (1950).
Vooralsnog staat dit ‘recht op veiligheid’ niet in de Belgische Grondwet ! In onze Vlaamse Grondwet hebben wij dit grondrecht heel uitdrukkelijk wel opgenomen !
Vanzelfsprekend moet ook het onderwijs in Vlaanderen vrij zijn. In Vlaanderen moet de vrijheid om onderwijs te organiseren met een eigen levensbeschouwelijk en/of pedagogisch project dat het universele respect voor de rechten van de mens erkent, worden gewaarborgd.
De Vlaamse overheid zou bovendien een kosteloze toegang tot en deelname aan het leerplichtonderwijs moeten verzekeren.
Kortom, het Vlaams Blok wil met het opstellen van een Vlaamse grondwet de fundamentele rechten en vrijheden van de Vlamingen garanderen : recht op vrije meningsuiting, het recht op vrijheid van vereniging, vergadering en drukpers, de vrijheid van godsdienst, het recht op veiligheid, het recht op de eerbiediging van het privé- en gezinsleven, het recht op eigendom, het recht op persoonlijke vrijheid, het recht op vrij onderwijs en uiteraard ook het recht op het behoud van onze identiteit, taal en culturele eigenheid.

Filip Dewinter