[Hertog van Gelre]

Pirenne (uweetwel):

Gedurende de vijftien jaren zijner regeering, getuigde zijn houding steeds, dat hij ernstig zijn plichten besefte, dat hij besloten was die eerlijk te volbrengen, dat hij het belang van den Staat met dat zijner onderdanen vereenzelvigde, dat hij ten volle rechtzinnig was toen hij hun beloofde, hen als een enkel huisgezin te zullen beschouwen, zonder onderscheid van godsdienst of van nationaliteit, kortom, dat hij even welwillend en rechtvaardig zoowel voor katholieke Belgen als voor protestantsche Hollanders zou wezen. Niets dwingt meer eerbied af dan zijn inzichten, en zoo hij zekerlijk een groot aandeel van verantwoordelijkheid opliep in de ramp waarbij hij België verloor, toch moet men hem het recht laten wedervaren, dat die verantwoordelijkheid onvrijwillig of liever onbewust was.

In den vooravond van de omwenteling van 1830, schijnt het wel, dat het koninkrijk der Nederlanden de welvarendste Staat van het Europeesch vasteland was, en die voorspoed komt te voorschijn veel meer nog in zijn Belgisch, dan in zijn Hollandsch gedeelte. België heeft, zonder den minsten twijfel, in economisch opzicht, veel meer voordeel gehaald dan zijn nabuur uit de ‘versmelting’, welke hun door de Mogendheden opgelegd was.