Eerst even een toelichting over mijn, voor liberalen nogal provocerend overkomend, onderschrift. (Sommigen verdenken mij zelfs van communistische neigingen) Nochtans ben ik liberaal in hart en nieren. Ik ben een vurig voorstander van de vrije markt en het vrije ondernemerschap, en zie de mens als een creatief wezen, als een ondernemer. De mens die streeft naar maximale invulling van het eigen leven, dit zowel materieel als immaterieel. "The good live" zoals de amerikanen dit omschrijven.
Dit gezegd zijnde zie ik het kapitalisme, zoals we dat nu kennen, als een kankergezwel dat zich ent op het liberale ideaal doch enkel gebruikt maakt van slechts enkele aspecten dat in haar kraam past en andere aspecten simpelweg met voeten treedt. Het kapitalisme stoelt vooral op een verkeerd begrepen "eigendomsrecht", dat historisch is onstaan uit het puur eigenbelang van een kleine bevoorrechte minderheid.
Het liberalisme dat in weze de mens centraal stelt, elk individu als evenwaardig beschouwt, elk individu maximale en gelijke rechten toekent zoals ondermeer
gelijke vrijheid ( ik onderstreep dit niet zomaar ... ), zou logischerwijs moeten resulteren in een klasseloze maatschappij. Een maatschappij van souvereine individuen.
Dit mooie ideaal wordt besmeurt en onmogelijk gemaakt door het kapitalisme. De ontelbare excessen die het kapitalisme kenmerkt deed mij besluiten het kapitalisme zelf als exces te beschouwen.
Ideologisch is het kapitalisme onethisch en immoreel om reden van het oneigelijk gebruik van het eigendomsrecht.
Volgens Locke, de grondlegger van het liberalisme, heeft de mens eigendomsrecht op het eigen lichaam en dus de vrucht van de eigen arbeid, heeft de mens recht op de natuurlijke bronnen maar niet meer dan dat hij zelf kan bewerken en op voorwaarde voldoende en van evenwaardige kwaliteit over te laten voor anderen.
In het kapitalisme wordt eigendomsrecht beschouwt als privé bezit van natuurlijke bronnen, wat in tegenstrijd is met het liberalisme. Het is zonder meer regelrechte diefstal, ontneemt de bezitloze zijn souvereiniteit en dus tevens zijn vrijheid en ontplooiingskansen.
Louter technisch bekeken is het kapitalisme een minderwaardig systeem. Het ontbreekt een evenwichtsmechanisme, een zelfregulerend mechanisme. Dit in tegenstelling tot de vrije markt dat hierover wel beschikt.
Het kapitalisme kent enkel groeien of sterven. Zoals een wagen waarmee men enkel plankgas kan geven tot men zich te pletter rijdt.
De steeds wederkerende boom-bust cycle is een typisch verschijnsel van het kapitalisme, en dit alle interventies ten spijt.
Tijdens elke bust zien ontelbare mensen de vrucht van een levenlang hard werken in rook opgaan.
Ik pleit voor een gereformeert soort kapitalisme De inspiratie ontbreekt mij om dit een geschikte naam te geven, doorgaans noem ik het georgisme naar de bedenker van het systeem: Henry George, die ook de inspiratiebron is van de single-tax movement. Maar daar ga ik nu niet dieper op in. In ieder geval is het zo dat in het georgisme economie, samenleving en ecologie geen tegengestelde belangen verdedigen maar integendeel elkaar aanvullen en versterken.
Na mijn ietwat lang uitgevallen inleiding om mezelf ideologisch te plaatsen, kom ik tot het eigelijke topic:
In een ander topic schreef
Citaat:
|
Oorspronkelijk geplaatst door Phrea|K
Het zal geen makkelijke taak zijn om die diepgewortelde vooroordelen tegen kapitalisme en liberalisme weg te nemen, maar volgens mij is het onontbeerlijk voor de doorbraak van een echte, op klassiek-liberale waarden gebaseerde partij. Volgens mij ontbreekt het ons niet aan argumenten om de slogan 'meer mens met minder overheid' te onderbouwen.
|
Dit vond ik een goed uitgangspunt om een discussie te starten over wat onder liberalisme dient te worden begrepen en of dat kapitalisme = liberalisme.
Een mooie samenvatting van de liberale gedachte vond ik hier:
http://www.liberales.be/cgi-bin/show...l?figuur&locke
Ik heb de vrijheid genomen een vergeten doch essentieel aspect van het liberalisme aan te duiden.
Dit is naar mijn bescheiden mening het fundament waarop het liberalisme steunt. Neem dit fundament weg, dan verkrijgen begrippen als recht op leven en vrijheid enkel een louter ideologische betekenis maar blijven verder lege dozen zonder inhoud.
John Locke (1632-1704) is de filosoof van de vrijheidsrechten en van de rechtstaat. Voor hem berust de staat op een overeenkomst die tot doel heeft de oorspronkelijke rechten van de mensen op leven, vrijheid en eigendom te waarborgen. Overschrijdt de staat de grenzen van deze opdracht, dan verliest hij zijn gezag en zijn de burgers gerechtigd zich een regering aan te stellen die beter aan haar doel beantwoordt. Het overheidshandelen dient gelegitimeerd te zijn door algemeen geformuleerde wetten.
Het liberalisme kent als moreel uitgangspunt de idee dat elk individu een maximale vrijheid behoort te hebben om invulling te geven aan het eigen leven, zolang anderen daarbij niet worden geschaad in hun vrijheid. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, pleiten liberalen dus niet voor een ongelimiteerde vrijheid, maar juist voor duidelijke grenzen aan ieders vrijheid. Om de libertariër Nozick te citeren: iemand kan de vrijheid hebben om zijn eigen mes rond te laten slingeren waar hij wil, maar niet in de rug van iemand anders. De vrijheid van de een stopt bij de vrijheid van de ander.
Naast zelfbeschikking over het eigen lichaam, is ook de mogelijkheid om van de natuur gebruik te kunnen maken een wezenlijk onderdeel van de vrijheid van de mens. Omdat de menselijke gemeenschap slechts de beschikking heeft over een eindige planeet, mag een individu de natuur niet ongelimiteerd voor zichzelf op eisen.
Dit idee werd al geformuleerd lang voordat de natuur zo schaars was als we haar nu kennen. John Locke leidde dit af als logische consequentie van zijn liberale principes. Volgens Locke heeft elk individu recht om op een maximale vrijheid invulling te geven aan het eigen leven. Hierbij mag dit individu een gedeelte van de natuur opeisen, mits hij genoeg en van dezelfde kwaliteit overlaat voor anderen. Niemand kan meer aanspraak maken op de natuur dan een ander, want de mogelijkheden die de natuur biedt, zijn niemands persoonlijke verdienste. Wanneer er bijvoorbeeld een beperkte hoeveelheid land beschikbaar is voor twee personen, en een van beide personen eigent zich meer dan de helft toe, dan is dit volgens Locke onrechtvaardig. De tweede persoon wordt hiermee te veel beperkt in het geven van een eigen invulling aan zijn leven.
Locke gaat niet uit van de visie dat privé-bezit alleen voort kan komen uit algemene instemming. Privé-bezit ontstaat uit noodzaak: als men voedsel niet zou bezitten, maar het wel zou nuttigen en dus aan de rest van de mensheid onttrekken, dan zou dat in tegenspraak zijn met elkaar. Dus, wat men nuttigt, dient men te bezitten. Hieruit redeneert John Locke terug naar het begin van bezit, en concludeert dat men iets bezit kan noemen vanaf het moment dat men hier moeite voor doet. Zonder dat er arbeid in is geïnvesteerd hebben goederen nauwelijks waarde; de waarde van een goed wordt bepaald door de arbeid die erin geïnvesteerd wordt. Daarnaast kan niemand het lichaam van een mens bezitten, behalve de betreffende persoon zelf. Locke vindt dat wanneer men iets bezit, men ook de vrijheid heeft dit bezit af te staan aan anderen. Hiermee verklaart hij de handel van goederen. Hij verdedigt het rechtvaardigingsprincipe dat niemand meer zou mogen bezitten dan hij kan bewerken en gebruiken.
Locke zag in elk mens als een van nature vrij geboren individu, met een vanzelfsprekende neiging het eigenbelang na te streven. Zonder overkoepelende statelijke macht zou de samenleving vervallen in een verbeten gevecht om het eigen belang. Door middel van het maatschappelijk verdrag/contract worden de burgers tegen zichzelf en tegen elkaar beschermd. Wie deel wil uitmaken van de staat verplicht zichzelf de regels van de staat te respecteren. Tegenover dit verlies van de vrijheid uit de natuurlijke toestand staat het recht van bescherming door de overheid. Er is dus sprake van een gefingeerde overeenkomst waaruit voor de staat en de burgers wederzijdse rechten en verplichtingen voortvloeien.