[gm10]

BRUSSEL - Het Belgisch elftal onder 19 nam vorige maand voor de derde keer in vier jaar deel aan de eindronde van het EK. Het bewijst dat een andere aanpak van het jeugdvoetbal succes oplevert. Vijf jaar geleden startte in de Houba de Strooperlaan immers een echte revolutie. Om op het EK bij de top te eindigen, is echter nog meer nodig.



KORT voor Euro 2000 werd alarm geslagen. Het Belgische voetbal was in verval en er moest dringend iets veranderen aan de jeugdopleiding. 1999 zal in de annalen van het Belgische voetbal als het jaar van de revolutie ingeschreven worden. ,,We danken heel wat aan de topsportscholen'', zegt Marc Van Geersom, die Ariël Jacobs opvolgde als nationaal jeugdtrainer. ,,De jongens kunnen er het voetbal met hun studies combineren. Naast hun activiteiten bij hun club zijn ze nog eens twaalf uur met voetbal bezig.''

De bond zelf brak rigoureus met een aantal achterhaalde opvattingen. ,,We hebben voor een duidelijke visie gekozen en trekken die door naar alle vertegenwoordigende elftallen. We verdedigen in zone en kiezen voor een herkenbaar systeem met vier verdedigers en drie spitsen. Het moderne voetbal is heel compact. Er is alleen ruimte op de flanken en dan heb je spelers nodig die een individuele actie kunnen maken. Met drie spitsen spelen, is moeilijker. Zo creëer je verstandige aanvallers en wordt het voetbalinzicht van de jongens ontwikkeld.''

Nieuw was dat er sindsdien bij de jeugd met minder spelers en op een kleinere ruimte wordt gevoetbald. ,,Daarvoor werd zelfs het reglement aangepast'', weet Van Geersom. ,,De duiveltjes, de jongste categorie, spelen vijf tegen vijf, de preminiemen zeven tegen zeven en de miniemen negen tegen negen.''

Dat laatste werd inmiddels alweer aangepast. De miniemen spelen sinds vorig seizoen ouderwets elf tegen elf. ,,Dat gebeurde onder impuls van de profclubs. Zij werken vaak met vroegrijpe jongens, die een stap verder staan. We hebben de lijn naar alle clubs doorgetrokken en maken na vijf seizoenen een evaluatie. Nieuw is dat spelers bewust worden doorgeschoven naar een hogere leeftijdscategorie. Talent kan zich alleen in een ideale leeromgeving ontwikkelen. Spelertjes die zich niet moeten inspannen, behalen titels maar worden niet beter.''

,,In Nederland is dat de normaalste zaak van de wereld. Bij ons betekende het een aardverschuiving. Niemand kijkt ervan op dat Sneijder of Van der Vaart voor hun twintigste voor Oranje debuteren. Het ligt helemaal anders om Vincent Kompany (18) of Anthony Vanden Borre (16) in het shirt van de Rode Duivels te zien.''

Het zijn niet toevallig jongens met Afrikaanse roots. ,,Er is nog een aantal van die jongens op komst. Nederland en Frankrijk putten al langer uit het enorme reservoir van de vroegere kolonies. Ook Zwitserland speelt daar tegenwoordig heel sterk op in. Een betere integratie van de allochtonen is noodzakelijk en er zit ook heel wat talent bij de asielzoekers. Wij maken daar nog onvoldoende werk van. Die jongens hebben nog op straat gespeeld en kunnen ons voetbal redden.''

Van Geersom laat de naam Zwitserland niet toevallig vallen. ,,Dat land investeert enorm in de jeugd. Zij hebben het nut ingezien van internationaal jeugdvoetbal. Voor het EK -19 waren ze vijf weken samen. De overheid werkt hand in hand met de bond en doet er alles aan om talenten snel te naturaliseren. De federatie heeft niet alleen nationale maar ook regionale jeugdtrainers in dienst. Die trekken naar de clubs om hen bij te staan bij de opleiding.''

De Belgische bond probeert zijn boodschap uit te dragen via een tweeduizend pas gevormde jeugdtrainers. ,,De bond kan niet alles alleen doen. De clubs moeten volgen.'' Vorig jaar voerde de VUB een kwaliteitsonderzoek uit van de jeugdopleiding van 33 clubs uit de twee hoogste afdelingen. Alleen Beveren, Germinal Beerschot en Racing Genk scoorden goed. ,,De clubs hebben twee jaar om hun tekortkomingen weg te werken. Dan pakken we met labels uit die iedereen de kwaliteit van de opleiding duidelijk zullen maken. Het is ook de bedoeling de lagere afdelingen door te lichten. Positief is in ieder geval dat de betere clubs het bondsbeleid volgen en alleen hier en daar andere accenten leggen.''

De nationale jeugdcoördinator betreurt daarom dat veel spelers ontevreden lijken over hun club. ,,Van de dertig spelers uit mijn kern voor dit seizoen veranderden er negen of tien van club. Dat wijst niet op een stabiele situatie. Een aantal trok weer naar het buitenland. Jammer, want de jongens worden vaak te snel uit hun sociaal milieu losgerukt en in vreemde clubs vaak als een nummer behandeld. Thomas Buffel is eigenlijk de enige die het in het buitenland waarmaakte.''

,,Geld en onvoldoende doorstroommogelijkheden'', ziet Van Geersom als redenen voor de onrust bij de betere jeugdspelers. ,,Bij een buitenlandse club kunnen wij ze minder goed opvolgen en is het vaak onmogelijk deel te nemen aan eendaagse activiteiten van de nationale ploeg. Ik pleit dus voor geduld. Dat iedere club twee spelers jonger dan 21 op het scheidsrechtersblad moet invullen, is een stap voorwaarts. Nog beter zou zijn als er de verplichting was twee jongeren op te stellen.''

,,We mogen in geen geval blijven stilstaan'', waarschuwt hij. ,,Onder impuls van de Uefa wordt het jeugdvoetbal in heel Europa zwaar gepromoot. De Belgische bond is gevolgd en doet meer dan Nederland, maar minder dan gelijkaardige landen als Zwitserland, Tsjechië of Slovakije.''

Marc Van Geersom hoopt dat op verschillende niveaus maatregelen worden genomen om de kwaliteit van ons voetbal te verhogen. ,,Meer sport aan de basis is het begin van alles'', verzekert hij ,,Ik pleit ook voor een preopleiding op school voor getalenteerde jongens van 12, 13. Vijf uur voetbal per week zou voor hen haalbaar moeten zijn. Alle clubs zouden het belang van een goede jeugdopleiding moeten inzien en het niet langer als een noodzakelijk kwaad beschouwen. Er zou ook minder talent mogen verloren gaan. Niet iedere voetballer is op 18, 19 rijp voor de top. Daarom pleit ik voor een serieuze competitie voor spelers van die leeftijd om de overgang naar het eerste elftal te vergemakkelijken.''


BRON: DE STANDAARD