Ik zal het punt, dat als men competent is, men niet noodzakelijk voor de "beste" oplossing gaat, uit goed overwogen keuze, met een paar simpele voorbeeldjes illustreren.
1) Jij gaat als klant naar een winkel, en je geeft de verkoper daar "de opdracht" of "een mandaat" als je wil, om het voor jou best geschikte product aan te bieden.
Denk je echt dat die man/vrouw dat zal doen ? Die zal zich eerder een andere vraag stellen: "welk product zal ik die klant kunnen aanbieden waar ik hem ook zal kunnen van overtuigen, en die mij de grootste voordelen (bijvoorbeeld premie) zal bieden ?"
Dat is NIET dezelfde motivering. Het resultaat zal natuurlijk zijn dat jij je een product zal laten aansmeren dat wel een beetje doet wat je verwacht (want de verkoper moet je nog een gepast praatje kunnen verkopen, he), maar vooral dat hij helemaal niet GEMOTIVEERD IS door jouw mandaat, maar wel door zijn eigen voordeel. Dat voordeel houdt enigzins rekening met jouw mandaat OMDAT JIJ BESLISSINGSMACHT TOT AANKOOP BEHOUDT, maar zijn motief ligt totaal ergens anders.
Dat wil helemaal niet zeggen dat die verkoper niet competent zou zijn om het perfecte product dat bij jouw probleem past, te vinden. Maar dat motiveert hem niet.
2) Jef werkt als ingenieur electronica in een bedrijf, en hij krijgt als opdracht om een electronisch systeem met een zekere functie oftewel te ontwerpen, oftewel aan te kopen, en zelf nog wat specificaties uit te werken.
Zal Jef echt precies doen wat men hem vraagt ? Misschien zijn er zo een kwiebussen, maar normaal gezien gaat Jef van die opportuniteit gebruik maken om zich in een positie te werken die hem nadien meer belang zal opleveren. Hij zal bijvoorbeeld eerst gaan kijken wat er op de markt is, en dan wat specificaties bedenken zodat geen enkel marktproduct daaraan voldoet. Op die manier kan hij zelf een ontwikkeling voorstellen en daar zelf eventueel projectleider van worden. Als hij dat goed doet, dan zal niemand doorhebben dat hij zijn originele opdracht naast zich heeft neergelegd om zijn eigen belang zo veel mogelijk te dienen.
Uiteindelijk zal er dus wel een systeem komen dat ongeveer doet wat er aanvankelijk gevraagd was, maar dat was niet de motivering van Jef. Die heeft die opportuniteit enkel maar aangewend om met de keuzemogelijkheden die men hem gegeven heeft, zoveel mogelijk zijn eigen belang te dienen. Ook hier zal Jef toch binnen een zeker kader werken omdat zijn hierarchie nog steeds de uiteindelijke beslissingsmacht heeft gehouden als "klant" van Jef.
En zo gaat dat ongeveer overal he. Dat uit het oog verliezen is dramatisch. Je kan je al inbeelden wat er gebeurt als je de stok achter de deur weghaalt.
|