[De schoofzak]

Simpel: algemene gezondheid

titel: Onderzoekers volgen 1.200 kinderen van foetus tot schoolkind
‘Wacht niet met gezond te leven tot je zwanger bent’

http://www.standaard.be/plus/20140125/ochtend/4

Foetussen die niet goed groeien omdat de moeder ongezond leeft, zijn als zesjarige vaker zwaarlijvig, hebben meer cholesterol in het bloed en een hogere bloeddruk. ‘Vrouwen die pas stoppen met roken wanneer ze zwanger zijn, hypothekeren hun kinderen.’
‘Wacht niet met gezond te leven tot je zwanger bent’

Maxie Eckert

Brussel

Zodra je weet dat je zwanger bent, moet je gezond eten, alcohol mijden en stoppen met roken. Fout. Een vrouw kan haar levensstijl beter al vroeger aanpassen. De eerste fase van de zwangerschap blijkt immers erg belangrijk voor de latere ontwikkeling van het kind. Als de foetus niet goed groeit omdat de moeder niet in goede gezondheid verkeert, hypothekeert dat het kind op lange termijn.

‘Roken is de belangrijkste boosdoener bij de ontwikkeling van foetussen, maar ook alcohol en ongezonde voeding spelen een rol’

Hart- en vaatziekten

Zo hebben zesjarige kinderen die als foetus eerder klein waren, een hogere kans op zwaarlijvigheid. Ze hebben ook meer cholesterol in het bloed en een hogere bloeddruk. ‘De kinderen zijn wel gezond, maar ze lopen een hoger risico om later hart- en vaatziekten te ontwikkelen’, zegt Vincent Jaddoe, professor kinderepidemiologie aan het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam.

Voor het onderzoek, dat Jaddoe en zijn collega’s publiceerden in het vaktijdschrift British Medical Journal, volgden de artsen 1.200 zwangere vrouwen. Tussen de tiende en dertiende week van de zwangerschap maten ze de grootte van de foetus. Die grootte vergeleken ze met hoe de kinderen het zes jaar later deden.

Jaddoe: ‘Voor het eerst is nu aangetoond dat de eerste drie maanden bepalend zijn voor de ontwikkeling van het kind. De kinderen die als foetus te klein zijn, moeten na de geboorte veel inhalen. Dat verklaart het groter risico op zwaarlijvigheid, wat wederom hart- en vaatziekten op latere leeftijd kan uitlokken.’

‘Roken is de belangrijkste boosdoener bij de ontwikkeling van foetussen, maar ook alcohol en een ongezonde voeding spelen een rol. Vrouwen kunnen hun levensstijl dus beter aanpassen vóór ze zwanger zijn. Dan zijn ze vanaf het begin van de zwangerschap gezond.’

Professor Yves Jacquemin, diensthoofd gynaecologie aan het UZ Antwerpen, gaat daar helemaal mee akkoord. ‘Vroeger dachten we dat het einde van de zwangerschap belangrijk was, want dan groeien de kinderen erg. Nu is er meer en meer bewijs dat juist het begin van de zwangerschap belangrijk is.’

Twee maaltijden per dag

‘Een deel van de vrouwen, zeker de hoogopgeleiden, is al vóór de zwangerschap erg bezig met hun gezondheid. Een andere groep vrouwen heeft een ongezonde levensstijl die ze zelfs niet aanpassen wanneer ze een kind verwachten. Eén op de twintig vrouwen blijft bijvoorbeeld roken.’

Jacqemin pleit er daarom voor jonge vrouwen lang vóór ze eraan denken om kinderen te krijgen, bewust te maken wat een ongezonde levensstijl met een ongeboren kind doet. ‘Kinderen en jongeren zouden dat op school moeten horen, niet pas wanneer ze zwanger zijn.’

Ook Monika Laubach, hoofd gynaecologie aan het UZ Brussel, ziet een taak weggelegd voor het onderwijs. ‘Bij veel zwangere vrouwen heerst verwarring over wat wel en niet gezond is. Dat roken niet mag tijdens de zwangerschap, weet intussen iedereen, al weerhoudt dat lang niet alle vrouwen ervan dat toch te doen. Ook dat alcohol niet zonder risico is, is bekend. Maar over voeding bestaan grote misverstanden. Veel zwangere vrouwen die bij ons op consultatie komen, dénken dat ze gezond eten. Als we vragen wat en wanneer ze eten, blijkt bijvoorbeeld dat ze maar twee maaltijden per dag nuttigen.’

‘Jongeren zouden op school expliciet moeten leren wat een gezonde levensstijl inhoudt. Dan kunnen ze er ook op letten als ze zwanger willen worden.’