Los bericht bekijken
Oud 5 januari 2005, 07:44   #99
Jos Verhulst
Staatssecretaris
 
Geregistreerd: 14 augustus 2002
Berichten: 2.701
Standaard

Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Flurk!
Vergis ik me, of komen alle argumenten tegen het BROV op hetzelfde neer? Nl.: Jan Met De Pet moet dan misschien wel inspraak krijgen/hebben, maar is te dom/bekrompen/onvoorspelbaar/enz. om de macht echt volledig aan hem toe te vertrouwen. Dat is natuurlijk een verdedigbare stelling, maar is dat dan geen argument tegen democratie in zijn geheel? M.a.w.: als we een democratie willen, willen we dan niet net de mening van Jan Met De Pet doorgevoerd zien, los van de vraag of u of ik die mening deel? Als democratie betekent dat de beslissingsmacht bij het volk ligt (en ik ga daar toch van uit), is er dan een betere manier om dit te bewerkstelligen dan een bindend referendum? Tenslotte kan men nooit objectief bepalen of de één of andere opinie "beter" is. Dus rest slechts het kwantitatieve gegeven: waar kan een meerderheid zich in vinden? Dat dit kan leiden tot een "dictatuur van de meerderheid" is natuurlijk waar, maar wat is het alternatief? Een systeem dat mogelijk (en feitelijk, zie bv. vreemdelingenstemrecht in Vlaanderen, los van de vraag of u hier nu voor of tegen bent) kan leiden tot een dictatuur van een minderheid? Is dat dan wenselijker?
Een dictatuur van de minderheid en een dictatuur van de meerderheid zijn lood om oud ijzer. Een dictatuur door 49% verschilt niet wezenlijk van een dictatuur door 51%.

Het probleem heeft volgens mij twee kanten.

Enerzijds zijn er bepaalde maatschappelijke aangelegenheden die omwille van hun aard langs democratische weg moeten opgelost worden. Ruwweg kan je zeggen dat dit al de besluiten betreft die niet de individuele geestelijke activiteit betreffen, of die niet direct afhangen van een of andere vorm van vakbekwaamheid. Je moet bijvoorbeeld mensen niet langs democratische weg meningen gaan opdringen, of contact met meningen ontzeggen, want dat betreft de individuele geestelijke activiteit van de mensen. De staat moet niet, ook niet langs democratische weg, bepalen welke godsdiensten of wel opvoedkundig systeem goed dan wel slecht zijn, welke boeken wel of niet mogen verkocht worden enz. Je moet ook niet proberen om langs democratische weg een vliegtuig te besturen, of een hartoperatie door te voeren. Dat zijn activiteiten die direct op vakbekwaamheid berusten. 'Dictatuur van de minderheid/meerderheid' kan ontstaan wanneer collectieve besluiten worden genomen op levensdomeinen, die niet vragen om zo'n collectieve regeling.

Anderzijds is er de vraag, hoe democratie moet werken op het domein dat haar van nature toekomt. En dan is natuurlijk duidelijk, dat de burgers via het beslissend referendum op burgerinitiatief (BROV) altijd structureel het laatste woord moeten hebben. Zolang een wet kan worden ingevoerd tegen de meerderheidswil van de burgers in, is van democratie simpelweg geen sprake. Het volk moet soeverein zijn.

Omdat het volk in een democratie soeverein is, kunnen niet a priori beperkingen worden opgelegd betreffende de aangelegenheden, waarover wel dan niet mag gestemd worden. Zich onthouden van regelgeving op gebieden waar dit ongepast is, dienen de burgers uit eigen inzicht te doen. Dat is een kwestie van democratische cultuur. Die kan niet a priori door een of andere instantie worden opgelegd. En die democratische cultuur, dat is iets waaraan voortdurend zal moeten gewerkt worden.

Maar daar zijn we nog ver van af. Momenteel leven wij in België een systeem, dat men best kan omschrijven als een 'kreupele particratie'. 'Particratie', omdat niet het volk maar wel de partijhoofdkwartieren de wetten maken. 'Kreupel', omdat het in België voor een burger onmogelijk is om particratisch-electorale invloed uit te oefenen op bepaalde partijen die op federaal niveau het beleid bepalen (een Antwerpenaar heeft bv geen elektorale invloed op de PS enz).Van democratie is absoluut geen sprake. En het is ook duidelijk dat die particratie zich bezighoudt met allerlei maatschappelijke domeinen waar ze beter haar handen zou afhouden (bv onderwijs, cultuur enz).
__________________
WIJ LEVEN NIET IN EEN DEMOCRATIE,
WIJ LEVEN IN EEN PARTICRATIE
Jos Verhulst is offline   Met citaat antwoorden