link
Op het jaarlijkse Pukkelpop-muziekfestival in Hasselt (provincie Limburg) (15-18 augustus 2018) zou een Congolese vrouw uitgescholden zijn door racistische jongeren. De B.U.B. veroordeelt ten strengste elke vorm van racisme, maar is het niet eens met het feit dat dit incident misbruikt wordt om de Belgische koloniale periode in Congo in een verkeerd daglicht te stellen.
Het incident werd in het lang en breed uitgesmeerd in de pers, die helaas veel minder oog heeft voor de catastrofe van het Belgische taalfederalisme, dat eveneens op (taal)racisme gebouwd is. Eigen landgenoten discrimineren is blijkbaar normaal. Sommige partijen maken anno 2018 van de taalnationalistische boodschap zelfs hun kernpunt.
Maar bovenal wenst de B.U.B. een misverstand recht te zetten dat geregeld in de pers te lezen was. De Belgen, zo heet het, zouden niets goeds in Congo gedaan hebben.
Korte terugkeer naar het verleden. In 1884 werd Congo het persoonlijk bezit van Koning Leopold II. In ”Congo-Vrijstaat”, waar de Belgische staat niets mee te maken had, zijn er inderdaad wandaden gebeurd. We kennen de omvang er niet van, wegens onvoldoende betrouwbare gegevens, maar we weten dat de ”Force Publique”, die de orde moest handhaven, in 1890 3.000 leden telde. In 1900 bedroeg dit aantal 14.000 (waarvan 60 % Congolezen). Alleen al omwille van dit kleine aantal huurlingen is het onmogelijk dat er ”miljoenen” of zelfs ”honderdduizenden” Congolezen, zoals men dikwijls hoort, vermoord werden.
Meer ten gronde had de Koning (die Congo overigens nooit zelf bezocht) helemaal niet de bedoeling om Congolezen te vermoorden, laat staan een “genocide” te begaan. De zeer kritische Britse biografe van Koning Leopold II, Barbara Emerson, verklaarde hieromtrent: “Leopold did not start genocide. He was greedy for money and chose not to interest himself when things got out of control” [Leopold startte geen genocide. Hij was op geld belust en koos ervoor zich er niet mee te moeien wanneer de zaken uit de hand liepen] (The Guardian, 13 mei 1999).
Wel werd er aan rubberexploitatie gedaan. De doden die er vielen, waren een betreurenswaardig neveneffect van dit winstbejag zoals er vele doden vielen in de Europese steenkoolmijnen en fabrieken van die tijd, in de Latijns-Amerikaanse zilvermijnen (en dit zelfs tot vandaag) en tijdens de trek naar het westen in de VSA waarbij massa’s Indianen moedwillig gedood werden, quod non in Congo.
In andere Europese kolonies van die tijd was de situatie trouwens nog veel erger. Denken we maar aan Zuid-Afrika waar de Britten tienduizenden Boeren gedood hebben (meestal in concentratiekampen) tijdens de oorlog 1899-1902. Nochtans staat Koningin Victoria in het Verenigd Koninkrijk niet bekend als “massamoordenaar”, maar – integendeel – als een belangrijke staatsvrouw.
Zelfs de auteur van het accusatoire boek “King Leopold’s Ghost” (1998), Adam Hochschild, moest toegeven dat de term ”genocide” overdreven is en dat hij geen bewijzen heeft voor het aantal doden. Er vielen trouwens veel méér doden door de ”invoer” van Europese ziekten (Philippe MARECHAL, ‘La controverse sur Léopold II et le Congo dans la littérature et les médias – Réflexion critiques’ in La mémoire du Congo – Le temps colonial, Uitgeverij Snoeck, Koninklijk Museum van Midden-Afrika, Tervuren, 2005, pp. 43-49).
Maar niemand van de huidige Belgen kan daar iets aan doen, laat staan dat de Belgen verantwoordelijk zijn voor een privé-onderneming. We kunnen alleen akte nehmen van de begane misdaden. Overigens heeft Koning Leopold II de slavernij afgeschaft in Congo, wat wellicht het beste was wat het land in eeuwen overkwam.
In Congo zelf leeft er trouwens geen negatieve perceptie over de tweede Koning der Belgen: zijn standbeelden staan er nog en de overheid tooit sommige van haar gebouwen zelfs met zijn bustes (zoals de ambtswoning van de gouverneur van Lubumbashi). In de Congolese geschiedenishandboeken wordt naar hem verwezen als de ”vader des vaderlands” (“le père de la patrie”).
Hoe dan ook, op 15 november 1908 werd Congo een Belgische kolonie, wat tot een grote welvaart in het land leidde. Zo legden de Belgen een uitstekend wegennet aan en zorgden ze voor degelijk onderwijs in het hele land met de hulp van honderden missionarissen. De wetenschap bloeide, er kwam een hoogwaardige gezondheidszorg en grote infrastructuurwerken zagen het daglicht.
In de media worden die positieve zaken verzwegen. Deels gebeurt die desinformatie op basis van anti-Belgische sentimenten gelet op het feit dat de media door de overbodige en anti-Belgische gemeenschappen gesubsidieerd worden, deels door historische onwetendheid. De kritiek van de pers op een gebrekkig geschiedenisonderricht is dan ook hypocriet. Het is onjuist te stellen dat de koloniale periode alleen kommer en kwel voor de Congolezen was. De situatie was niet wit of zwart, ze was zoals zo vaak grijs, dus met goede en slechte kanten. Dat ontkennen is onwetenschappelijk en zelfs revisionistisch.
Bovendien was het gedrag van de toekomstige eerste minister Patrice Lumumba bij de onafhankelijkheidsverklaring van Congo op 30 juni 1960 ook niet verstandig. In plaats van een respectvolle en optimistische, minstens een neutrale toespraak te houden, verkoos hij de kolonialen in aanwezigheid van de Koning der Belgen te beledigen. Op enkele minuten tijd heeft hij zo zijn kansen verspeeld om de nieuwe staat te leiden. Zijn communistische drijfveren in volle Koude Oorlog deden de rest.
Sommige Belgen en de meestal in België wonende, kleine minderheid Congolezen die het Belgisch koloniaal verleden graag bekritiseren, zouden zich beter eens de vraag stellen of de Congolezen er vandaag, bijna 60 jaar na de onafhankelijkheid, beter aan toe zijn en indien niet of dit niet de fout is van hun eigen leiders.
Qua goed bestuur denkt de B.U.B. overigens niet dat die Congolezen (waarschijnlijk misleid door de anti-Belgische pers) de Belgen lessen moeten geven, ook al zijn we grote tegenstanders van de huidige particratie en haar verschrikkelijk wanbeleid in België.