Het is een veel breder probleem dan dat.
Ja, de verantwoordelijkheid van de VS in het mismeesteren van het MO is van een verpletterende orde.
Gulf war 1 was terecht, Irak had koeweit ingenomen.
Gulf war 2 is er omwille van een schandalige leugen gekomen.
De verantwoordelijke voor het overwonnen gebied maakte dan nog de gruwelijke fout om het Baath regime naar huis te sturen, en de officieren van het leger idem. Meer was er niet nodig om het tribalisme in het machtsvacuum te laten springen.
Irak had een autoritair systeem, waarbij een minderheid (sunni) de baas was over een meerderheid. Toen het regime wegviel, was alle cohesie zoek en kon al quaeda en IS aan haar verovering starten. De VS heeft IS de omgevingsfactoren gegeven die ze nodig hadden. En ze hebben diezelfde fout een tweede keer gemaakt in Syrië. (daar was de macht in handen van de Alevieten, ook maar een minderheid).
Ik ontken die zaken niet. Het is een deel van het grotere geheel.
Maar dwars door heel dat verhaal loopt iets wat al decennialang gaande is, en dat is de machtsstrijd tussen de sjia en de sunni wereld. Het westen (zeg maar de VS) bekijkt dat zo niet, die zien enkel hun strategische belangen. Maar voor SA en Iran is dit wel realiteit : elk van hen wil de macht. En gaat daar extreem ver voor.
Zo gaat SA zelfs zo ver dat zijn van Quatar een eiland willen maken, door hen fysiek via een kanaal af te scheiden. Reden : die zijn te soft voor de sjiëten... Hoe verknipt kun je zijn ?
Anderzijds zit Iran al jarenlang de Houthi's in Yemen van munitie te voorzien, opdat die SA kunnen bestoken.
Iran heeft via haar 'milities' de facto de macht overgenomen in Irak, en Syrië heeft enkel kunnen overleven omdat Rusland fungeerde als luchtmacht voor Assad en de fameuze iraanse milities als grondtroepen fungeerden voor diezelfde Assad. Hun oorlogsprijs : nu kunnen ze zich ingraven in Syrië en staan ze op 80 kilometer van de Israëlische grens.
Ik hoef je toch waarschijnlijk niet te vertellen dat Libanon in twee decennia totaal in de macht van Hezbollah is gekomen ? Dat die 'militie' ondertussen een staat in de staat is geworden, en numeriek belangrijker is dan het reguliere leger ? En dat Iran de sponsor is ? Waarom denk je dat het Iraanse regime daar al al die jaren al dat geld inpompt ?
Het cynisme gaat zelfs zo ver dat Iran de hoofdsponsor is van Hamas in Gaza, een terroristenclub van Sunni strekking.
Altijd opnieuw : 'de vijand van mijn vijand, is mijn vriend'.
In het hele geo strategische spelletje draait het (uiteraard...) enkel om macht, maar niet enkel economische zoals de VS dat zien maar ook de aloude oorlog tussen de twee strekkingen in de islam speelt hierin mee.
25 jaar geleden had Iran geen rechtstreekse toegang tot de middellandse zee, nu hebben ze die op een duurzame manier. En ze gaan die via hun 'onbaatzuchtige' hulp in Irak, Syrië en Libanon in de komende decennia kunnen economisch uitbaten. Zeker nu zowel Irak en Syrië eigenlijk puur overleven omdat Iran dat mogelijk heeft gemaakt. Die landen zitten nu volledig in de zak van Iran.
De enige regionale supermacht die zich ver van dat conflict heeft weten te houden is Egypte. Turkije heeft even gedacht om de oude gewoontes vanuit de ottomaanse periode terug boven te halen, maar in syrië beperken zij zich tot het afslachten van de koerden, en hun plan om Assad omver te werpen hebben ze onder druk van Iran en (vooral) rusland laten vallen.
En dan is er nog het thuis-voordeel van conflicten : zolang de 2 belangrijkste spelers (SA enerzijds, en Iran anderzijds) hun eigen bevolking kunnen kort houden door het gevaar van de 'grote externe vijand' als beeld te maximaliseren kunnen zij hun eigen tyranieke regimes consolideren.
De 2 supermachten VS en Rusland spelen daar -met cynisch plezier- elk hun rol bij, omdat zij enkel naar de eigen pionnen op het schaakbord kijken.
Rusland heeft nu bv permanent luchtmachtbasissen aan de middellandse zee, en -veel belangrijker- een militaire haven.
To the victor belong the spoils of war.
En om het cynisme helemaal ten top te drijven : er is nu dankzij de onvermoeide pogingen van Iran om Israël via haar proxies aan te vallen zelfs al een detente bezig tussen SA en Israël. Altijd volgens hetzelfde principe : de vijand van mijn vijand is mijn vriend.
Zolang de oliebevoorrading vanuit het MO zijn huidige strategische belang blijft houden (zeker nog tientallen jaren) zal hieraan niets verandering kunnen brengen. Als Irak bv de vergissing zou begaan om de straat van Hormuz te willen afsluiten, zullen ze fysiek een shitstorm over hun kop krijgen die hen extreem pijn gaat doen.
Volgens mij is op middellange termijn het allerbelangrijkste dat noch Iran noch SA in het bezit kan komen van het nucleaire wapen. Mocht dat gebeuren, is een oorlog een absolute zekerheid. Zolang SA zich voldoende veilig voelt onder de paraplu van de VS is er geen probleem, maar mocht Iran effectief binnen pakweg 5 jaar een kernwapen kunnen bouwen... Dan krijgen we een game changer.