[Another Jack]

Oorspronkelijk geplaatst door djimi

Wat met de denkpiste van het 'onvoorwaardelijk basisinkomen'?

https://decorrespondent.nl/9731/is-d...08295-e11678d8


Fragment van de tekst (de laatste alinea's):

<

...

De verzorgingsstaat, die trots en zekerheid zou moeten bieden, is in wantrouwen en schaamte ontaard. Het is een monsterverbond tussen links en rechts. ‘Rechts is bang dat mensen stoppen met werken’, verzucht de Canadese professor Forget.
Dat zei ze op de Canadese televisie. ‘En links vertrouwt hen niet om hun eigen keuzes te maken.’

Het basisinkomen zou een beter compromis zijn. Als het om herverdeling gaat, krijgt links zijn rechtvaardigheid, maar als het om bemoeienis, betutteling en vernedering gaat, krijgt rechts een kleinere overheid dan ooit.

Anders praten, anders denken

De diagnose is al vaker gesteld. We zitten opgescheept met een verzorgingsstaat uit een vervlogen tijdperk, toen de meeste mannen nog kostwinner waren en je een leven lang bij één bedrijf kon blijven. Het pensioenstelsel en de ontslagbescherming zijn nog altijd gericht op de geluksvogels met een vaste baan, de sociale zekerheid leunt op de misvatting dat de economie genoeg banen creëert, en uitkeringen zijn vaak geen trampoline, maar een valkuil.

Nog niet eerder is de tijd zo rijp geweest voor de invoering van een universeel, onvoorwaardelijk basisinkomen. Flexibilisering betekent dat we meer zekerheid moeten creëren. Globalisering zorgt ervoor dat de lonen van de middenklasse steeds verder worden uitgehold. De groeiende kloof tussen hoog- en laagopgeleiden betekent dat we de laatsten extra moeten ondersteunen. En de opkomst van steeds slimmere robots kan zelfs hoogopgeleiden hun baan kosten.


In de afgelopen decennia is de koopkracht van de middenklasse op peil gehouden door te lenen, te lenen en nog eens te lenen. Dat kan zo niet langer, weten we nu. De oude, calvinistische reflex – ‘je moet werken voor je geld’ – is een vrijbrief voor ongelijkheid geworden.

Begrijp me niet verkeerd: het kapitalisme is een schitterende welvaartsmachine. ‘Het brengt wonderen voort waarbij de Egyptische piramiden, de Romeinse aquaducten en de Gotische kathedralen verbleken’, schreven Karl Marx en Friedrich Engels al in hun Communistisch manifest.

Maar juist omdat we rijker zijn dan ooit kunnen we ons nu de volgende stap in de geschiedenis van de vooruitgang permitteren: een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen. Dat zou het eindpunt van het kapitalisme moeten zijn. Zie het als een dividend van de vooruitgang, mogelijk gemaakt door het zwoegen van de generaties voor ons.

Uiteindelijk hebben we onze welvaart maar voor een heel klein deel aan onszelf te danken. Wij, inwoners van Luilekkerland, zijn rijk dankzij de instituties, de kennis en het sociale kapitaal die onze voorouders voor ons hebben opgebouwd. Deze rijkdom is van ons allemaal. En een basisinkomen laat iedereen erin delen.

Natuurlijk, het lukraak doorvoeren van zo’n grote droom zou rampzalig uit kunnen pakken. Iedere utopie begint in het klein, met experimenten die de wereld langzaam doen kantelen.

Een paar jaar geleden gebeurde het nog in de straten van Londen, toen dertien daklozen zomaar drieduizend pond kregen. Een van de hulpverleners vertelde toen: ‘Het is moeilijk om van de ene op de andere dag de manier te veranderen waarop je een probleem ziet. Maar nu hebben we de kans gekregen om anders te praten, anders te denken...’

Zo begint alle vooruitgang.

>

Ik hoop alvast dat het een denkpiste blijft.