Alan greenspan was hier vorig jaar al over bezig. Deze discussie is dus al een lange tijd op gang. Het is interessant om te zien hoe meer en meer economici het gevaar voor deflatie zien.
Deflatie = doodsteek voor bedrijven met zware schuldenlast.
IMF ziet reëel deflatiegevaar in Duitsland
Belgische langetermijnrente naar naoorlogs diepterecord
BRUSSEL -- Duitsland loopt, samen met enkele landen in het Verre Oosten, een ,,hoog risico'' op deflatie, een negatieve spiraal van dalende prijzen en economische activiteit. Die waarschuwing laat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) horen in een speciale studie over de wereldwijde deflatierisico's. Tussen de regels lijkt het Fonds een oproep te doen tot de Europese Centrale Bank om snel actie te ondernemen.
ANDERE WEBSITES
www.imf.org
Het IMF schatte de deflatierisico's voor de geïndustrialiseerde wereld in op basis van verschillende criteria, zoals het inflatieritme, het overschot aan productiecapaciteit, de kredietgroei en de mate van overwaardering van diverse financiële markten (inclusief de vastgoedsector). De laatste twee werden gewogen volgens hun belang in de economie van een land.
Voor Duitsland, Japan, Hongkong en Taiwan ziet het IMF een reële kans op het uitbreken van deflatie. In een soortgelijke studie van 1995 noemde het IMF alleen Japan een risicogeval, een inschatting die achteraf correct is gebleken.
In de westerse wereld is deflatie op grote schaal niet meer voorgekomen sinds de economische crisis van de jaren dertig. Het gaat om een bijzonder destructief fenomeen, waarbij structurele dalingen van het prijzenpeil (negatieve inflatie) leiden tot een uitstel van bestedingen, een daling van de productie en de investeringen en een oplopende werkloosheid.
België wordt, samen met zes andere Europese landen, in de categorie met een ,,matig'' deflatierisico geplaatst. Acht jaar geleden achtte het IMF het risico op deflatie in zowel Duitsland als België vrijwel onbestaande. Opmerkelijk is verder dat de Verenigde Staten volgens het IMF weinig risico lopen, hoewel het ,,d-woord'' de jongste weken het onderwerp van gesprek was in Wall Street. Het IMF zegt er wel bij dat er nog veel ,,onzekerheden'' bestaan over diverse onevenwichten in de Amerikaanse economie.
Het Fonds zegt overigens niet te vrezen voor een wereldwijde deflatiegolf. De onderzoekers wijzen erop dat de financiële toestand van het westerse bedrijfsleven de voorbije twee jaar sterk verbeterd is door herstructureringen en kostenbesparingen. Bovendien hebben de centrale banken nog ruimte voor renteverlagingen, luidt het.
De Europese Centrale Bank (ECB) krijgt in het rapport wel de impliciete raad om de rente snel te verlagen, omdat deflatie voorkomen duizend keer eenvoudiger is dan ze te genezen. ,,Strikt genomen moet het monetaire beleid op zichzelf in staat zijn om de deflatoire verwachtingen af te wenden'', luidt het. Maar als dat niet gebeurt, kan een ingrijpen van de overheid nodig zijn. Zo sluit het IMF -- dat doorgaans voorstander is van een strikte begrotingsdiscipline -- niet uit dat een ,,stimulerend'' begrotingsbeleid nodig is.
De meeste economisten onderschrijven de waarschuwingen van het IMF, maar denken dat een soepel monetair beleid het onheil zal kunnen afwenden. ,,De ECB kan toch niet blind blijven. Bovendien lopen de VS niet zo'n groot risico. Er zijn toch ook heel wat goede economische cijfers gepubliceerd, de beurs is gestabiliseerd, de olieprijs gezakt en de bedrijven hebben meer ademruimte gekregen'', zegt Liesbeth Van de Craen van ING België.
Het neemt niet weg dat de financiële markten momenteel een ,,deflatiepremie'' incalculeren. Heel wat beleggers zoeken de jongste dagen hun heil in staatsobligaties, die sterk in waarde kunnen stijgen indien er werkelijk een deflatoire periode komt. De toch al extreem lage langetermijnrente daalde daardoor nog verder. In eigen land zakte de richtinggevende tienjaarsrente gisteren onder de 3,87 %, lager dan eind 1999 en meteen een nieuw naoorlogs dieptepunt. Volgens Van de Craen moeten we tot 1944 teruggaan voor een nog lagere rente.
Het IMF-rapport voerde gisteren de druk op de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder verder op. De regeringsleider noemde het rapport overdreven en zei dat hij geen enkel deflatiegevaar bespeurt. Schröder kreeg steun van ECB-raadslid Tommaso Padoa-Schioppa. In een toespraak gaf de Italiaan toe dat de lage economische groei een probleem vormt, maar zei hij dat dit niet mag leiden tot een versoepeling van de Europese begrotingsdiscipline.