[De schoofzak]

Goed zo! Ze verliezen in de peilingen, en .. daardoor gaan ze wat ruzie maken.

titel: De peilingen had hij al tegen, nu ook de leden: Joachim Coens (CD&V) krijgt intern veel weerstand
link: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf202..._BT=2158280038

Morgen buigt de CD&V zich tijdens een congres over de vernieuwde partijstatuten. Zowat alle belangrijke vernieuwingen die voorzitter Coens wil doorvoeren, worden intern stevig betwist. Versterkt hij zijn positie of wordt hij een keizer zonder kleren?

BELUISTER OOK. PODCAST. Liesbeth Van Impe over uitleg Joachim Coens (CD&V) na dramatische peiling: “Ik erger me daar dood aan”

In de aanloop naar het CD&V-congres over de vernieuwde partijstatuten, kon onze zusterkrant De Standaard de honderd pagina’s amendementen inkijken. Dat is een lijst van alle mogelijke aanpassingen die CD&V-leden nog willen doorvoeren aan de oorspronkelijke vernieuwingstekst die CD&V-voorzitter Joachim Coens opstelde. Morgen moeten de leden stemmen of ze al dan niet definitief aanvaard worden en dus in de plaats komen van de oorspronkelijke tekst.

CD&V zit al een tijd in de hoek waar de klappen vallen, maar voorlopig kwam dat vooral aan de oppervlakte door externe factoren, zoals de slechte peilingen of het Arco-dossier. Maar uit de amendementen blijkt nu officieel dat er intern bijzonder veel weerstand is tegen de vernieuwing van Coens.

Heibel over Artikel 1

De aanhef van de partijstatuten heeft onmiskenbaar een grote symbolische waarde, denk maar aan artikel 1 bij de N-VA dat vandaag nog altijd expliciet spreekt over de keuze voor een “onafhankelijke republiek Vlaanderen”. Coens maakte een statement door de allereerste zin van de CD&V-statuten – “voor ons telt elke mens” – te vervangen door het meer liberale “CD&V gelooft in wat mensen kunnen”. In de amendementen komen er meteen voorstellen om dat ongedaan te maken of op zijn minst te wachten met artikel 1 tot het inhoudelijke congres in december.

Van verantwoording naar engagement

Coens wil meer slagkracht geven aan het voorzitterschap. In de tekst stelt hij dat de nationale voorzitter de provinciale en lokale voorzitters en de ministers en fractieleiders “ter verantwoording kan roepen” en dat ze de voorzitter te allen tijde “op de hoogte moeten houden”. Maar die passage botst op fel verzet. De algemene vergadering schrapte al de term “verantwoording” en zwakte verder af dat ze zich alleen moeten “engageren” om de voorzitter te informeren. Maar ook een nieuwe reeks amendementen stelt voor om de verantwoording te schrappen en alleen “informeren”, “nauw contact” of “overlegmomenten” te behouden. Van de poging om de macht te centraliseren, zou dan niet veel meer overblijven.

Herzieningsrecht voor de voorzitter

En het gaat nog een stap verder. Coens schreef ook dat de nationale voorzitter het recht heeft om eerder genomen politieke beslissingen “te herbekijken of te heronderhandelen” als die tegen de eigen visie ingaan. Dat zou onder meer de deur openen voor discussies over het Vlaamse regeerakkoord, dat Coens zelf niet mee onderhandelde. Maar ook op dat punt volgen een reeks amendementen die de passage helemaal schrappen of afzwakken. Zo zou de voorzitter het recht kunnen krijgen om “een heroverweging te vragen op de partijraad” of om “met de betrokkenen in dialoog te gaan”.

Minder macht bij de lijstvorming

In de aanloop naar de verkiezingen is de lijstvorming uiteraard van levensbelang. Ook dat wilde Coens centraliseren door de modellijsten voor de parlementen via de nationale partijraad vast te leggen. Hij ging daarbij nog een stap verder door te stellen dat de nationale voorzitter altijd het recht heeft om zelf te interveniëren “met betrekking tot strategisch belangrijke plaatsen”. Dat laatste zwakte de algemene vergadering van CD&V al af naar “een advies uitbrengen” in plaats van interveniëren. En ook dat eerste ligt nog zwaar ter discussie. De provinciale raden willen nog altijd de macht in handen houden over de lijstvorming. Daar komt nog bij dat de voorzitters van de drie CD&V-geledingen, Jong CD&V, Vrouw & Maatschappij en de CD&V-senioren, elk een afgevaardigde eisen in alle lijstvormingscomités.

Strengere decumul

Het gaat in de amendementen niet altijd over het terugdraaien van de vernieuwing. Soms willen een aantal CD&V-leden net veel verder gaan. Zo bepaalt de tekst nu dat het mandaat van parlementslid onverenigbaar is met het burgemeesterschap of een schepenambt in een stad met meer dan 30.000 inwoners. Verschillende amendementen willen de cumul volledig verbieden. Op die manier zouden veel lokale CD&V-burgemeesters uit het parlement verdwijnen. Coens krijgt ook een koekje van eigen deeg. Het voorzittersmandaat is in zijn ontwerptekst onverenigbaar met het mandaat van gedeputeerde, minister, staatssecretaris of lokale voorzitter. Verschillende amendementen voegen daar nog aan toe dat het voorzitterschap ook niet gecombineerd zou mogen worden met een parlementair mandaat, het burgemeesterschap of een schepenambt. Als dat aanvaard wordt, zou Coens zelf onmiddellijk moeten opstappen als burgemeester van Damme.