Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Der Wanderer
Uiteraard kan je altijd zeggen dat in theorie alles inbeelding kan zijn, en in zekere zin is dat ook zo: we zijn cybernetisch gekoppeld aan 'de dingen' en onze interpretaties van de werkelijkheid interfereren met onze 'waarneming' ervan. Voor een primitief bestond er dan ook geen 'natuur' zoals wij die kennen etc. Maar dat gezegd zijnde, kan je vanuit de kritische rede wel patronen afleiden waarvan de kennis een steekhoudende coherente reductie van de werkelijkheid toelaat die haar tegelijkertijd voor ons rationeel hanteerbaar maakt. Weliswaar moeten we daarbij ook onze eigen betrokkenheid in die patronen en de manier waarop die ons 'weten' genereert zelf wederom kritisch-rationeel onderzoeken (cf. het begrip tweede-orde-cybernetica), waarvan de ethische gevolgtrekkingen, het inzicht in de Widersinnigkeit en tegendoelmatigheid van ons handelen soms op oncomfortabele wijze kunnen botsen met de 'manier van leven' die we ons nu eenmaal hebben eigen gemaakt en waarvan we gezien de kracht van de gewenning niet zomaar afstand kunnen doen, waarvan we dan 'tegen beter weten in' toch 'verslaafd' kunnen zijn. Herhaaldelijke blootstelling aan hoger inzicht, het kweken van die blootstelling als nieuwe gewoonte (in het Hebreeuws betekent het woord voor 'leren' letterlijk 'wennen aan', en is een TOESTANDSwerkwoord veeleer dan een handelingswerkwoord), zonder daarom een onmiddellijke transformatie te verwachten, in combinatie met het uitdragen van de kennis naar anderen en nieuwe generaties (elke baby en de opvoeding ervan is een nieuwe worp van teerlingen die kan leiden tot een congruentie van gedrag en rationele inhoud doorheen de opvoeding) bieden daarbij soelaas - net als het genieten van het inzicht zelf dat haast een semi-goddelijk voorrecht is.
|
Ik zal de vraag anders stellen, bestaat er objectieve waarheid, ook als we ze niet kennen?