ridderke check dit aub
------------------------------------
https://paul-van-dongen.nl/boek/2021/62-oorlog.pdf
6.2. Groepsgeweld en dodelijk geweld bij primaten,
inclusief de mens
Paul A.M. van Dongen © 2021
De mens is de enige soort onder de zoogdieren die oorlog voert.
Samenvatting
Het dodelijk geweld van chimpansees tegen soortgenoten wordt vergeleken met het dodelijk
gewelddadig gedrag van mensen. Groepen volwassen chimpanseemannen ondernemen
regelmatig patrouilles in het gebied van andere gemeenschappen. Dan doden ze solitaire
volwassen mannen van de andere gemeenschap. Zij hebben een tactiek die weinig risico
voor de aanvallers heeft, die numeriek in de meerderheid zijn. Als veel volwassen mannen
van een chimpanseegemeenschap gedood zijn, houdt die gemeenschap op te bestaan. De-
ze moorden zijn nuttig voor het verbreiden van de allelen van de daders. Chimpansees ver-
mijden serieuze strijd tussen groepen.
Deze patrouilles bij chimpansees lijken nog het meest op het spontane, ongewapende ex-
cessieve geweld van groepen westerse mannen tegen eenlingen, die ernstig gemolesteerd
worden. Daarnaast komen bij niet-westerse volken rituele veldslagen voor en dodelijke roof-
tochten. Ook bij de mens worden daardoor gemeenschappen geëlimineerd. Uniek voor de
mens is oorlog: grootschalig, dodelijk geweld tussen groepen. Er zijn regels geformuleerd om
normaal oorlogsgeweld te onderscheiden van oorlogsmisdaden. Maar steeds weer plegen
gewone soldaten tijdens oorlog oorlogsmisdaden.
Samenvatting
1. Inleiding
2. Geweld door primaten
2.1. Grensconflicten bij primaten
2.2. Het doden van kinderen
2.3. Primaten doden volwassen soortgenoten
2.4. Conclusies: dieren die soortgenoten doden
3. Groepsgeweld bij mensen
3.1. Moord en doodslag bij de Yanomamö
3.2. Kindermoord bij mensen
3.3. Groepsgeweld door mensen
4. Groepsgeweld bij chimpansees en mense
https://paul-van-dongen.nl/boek/2021/62-oorlog.pdf
-----------------------------------