[Micele]

Nieuw IPCC rapport meldt dat ze nu veel meer weten over de gevolgen van de klimaatverandering.

Pakweg de helft van de wereldbevolking zal zwaar afzien, of zich aanpassen of vluchten naar leefbare gebieden...

Ook binnen Europa gaan er klimaatvluchtelingen zijn...

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/01...atverandering/

Alarmerend VN-rapport belicht concrete impact van klimaatverandering: "Ook in Europa zullen we de gevolgen voelen"

De gevolgen van de klimaatverandering worden steeds zichtbaarder en zullen nog toenemen, ook in Europa. Zowat 3,6 miljard mensen wonen in een gebied dat een zware impact kan ondervinden van klimaatverandering. Daarvoor waarschuwt het VN-klimaatpanel IPCC. "Het is een alarmerend rapport," zegt klimaatwetenschapper Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain). Maar er is ook goed nieuws: "Het is mogelijk om een groot deel van die negatieve impact nog af te remmen. Door bijvoorbeeld gewoon de natuur zijn gang te laten gaan."

Deel 2 van het grote IPCC-klimaatrapport in een notendop:

- impact van klimaatverandering op natuur en biodiversiteit: 1 op de 2 planten- of diersoorten kan tegen het einde van de eeuw verdwenen zijn als de klimaatopwarming verder uit de hand loopt

- impact op de mens met migratiestromen tot gevolg: zowat de helft van de wereldbevolking woont in gebied dat een serieuze impact kan gaan ondervinden

- de voedselbevoorrading komt op verschillende vlakken in gevaar, bijvoorbeeld door waterschaarste of omdat oogsten onder druk komen door extreem weer

- de steden zullen zeker ook een impact ondervinden, op meerdere manieren, maar daar liggen ook mogelijkheden

- ook Europa ontsnapt niet aan een grote impact, op meerdere vlakken

- het goede nieuws is dat we er nog iets (veel zelfs) aan kunnen doen om de grootste impact af te wenden


• "We weten nu veel meer. Daarom is dit rapport zo belangrijk" Klimaatwetenschapper Jean-Pascal Van Ypersele

[.....]

Wat is de rechtstreekse impact op de mens?

Ook op de mens zal de impact groot zijn. Hoe meer het klimaat opwarmt, hoe meer klimaatvluchtelingen er zullen zijn, in de armste landen en de eilandstaten het eerst. Er is een grotere kans op mislukte oogsten en drinkwatertekorten. Ook de steden komen steeds meer in gevaar, vooral degene die vlak aan zee liggen, stelt het nieuwe rapport.

Door dit alles dreigen er grote migratiestromen op gang te komen, zegt Shirley Matheson die voor het Wereldnatuurfonds de onderhandelingen over dit rapport volgde: "Ongeveer 3,6 miljard mensen wonen op plekken die een serieuze impact kunnen ondervinden van de klimaatverandering. Dat kan op het platteland zijn, maar evengoed in de stad, en om verschillende redenen: door bijvoorbeeld hittegolven en droogtes, maar ook door zware regenval die infrastructuur kan beschadigen. Het gaat om ongeveer 45 procent van de wereldbevolking."

Voor de steden is het een dubbel verhaal

De toenemende verstedelijking, vooral in armere regio's, vormt een groot risico. Steden zijn makkelijker het slachtoffer van hittegolven omdat ze fungeren als hitte-eilanden. Steden houden door het vele steen en beton en door de verharding warmte veel beter vast. Meer evengoed kunnen extreme regenval en stormen er een veel grotere impact hebben omdat er veel mensen samenwonen.

De impact op steden zal buitenproportioneel sterk gevoeld worden in armere gebieden, maar ook steden in rijkere landen lopen gevaar, vooral dan als ze aan de zee liggen. De oplossingen liggen voor de hand: verdere versterking van de dijken, meer waterdoorlatende oppervlaktes (ontharding), meer groen in steden om voor afkoeling te zorgen...

"Er wordt momenteel al aan "adaptatie" gedaan om het ergste te voorkomen, maar er gebeurt nog te weinig", waarschuwt het VN-klimaatpanel. Tegelijk liggen bij steden ook veel mogelijkheden om snel een omslag te maken naar een groenere toekomst, omdat alle infrastructuur er bij elkaar ligt en het potentieel groot is.

De samenlevingen en de wereldeconomie in het algemeen lopen gevaar, zegt het IPCC, want 10 procent van van de wereldbevolking woont op minder dan 10 meter boven de zeespiegel.

Hoe gaan we impact concreet voelen in Europa?

Het aantal hittedoden en mensen die in de gevarenzone komen door hittestress, zal bij een opwarming met 3 graden twee of drie keer zo hoog zijn als bij een opwarming van anderhalve graad.

Tegelijk zullen er veel meer gebieden vatbaar worden voor bos- of natuurbranden. Daardoor komt de biodiversiteit verder onder druk, net als de opslag van CO2. Europese landbouwgebieden zullen bij een verdere klimaatverandering globaal minder opbrengen, en al zeker in Zuid-Europa. "Die verliezen worden niet goedgemaakt door winsten die geboekt kunnen worden in het noorden van Europa." Irrigatie kan een oplossing vormen, als er een goed en slim waterbeheer aan gekoppeld is.

In het zuiden van Europa gaat ruim een derde van de bevolking risico lopen op waterschaarste bij 2 graden extra. Bij 3 graden extra gaat dat aantal verdubbelen. Voor Europa - en zeker voor België - blijft de kustlijn een gevoelig punt door de zeespiegelstijging. "Schade aan de Europese kusten kan tot 10 keer groter worden tegen het einde van de eeuw," waarschuwt het rapport. Zelfs als we de opwarming onder controle krijgen, zullen de polen ook na 2100 blijven smelten en daardoor de zeespiegel verder laten stijgen - met alle risico's daaraan verbonden.

Jean-Pascal van Ypsersele wijst specifiek voor Europa ook op het gevaar van oprukkende steekmuggen die ziektes kunnen overbrengen. Zo rukt de tijgermug verder op.

Wat kunnen we precies doen?

Het rapport is dus vrij alarmerend, maar toch is er ook goed nieuws. We kunnen nog heel wat doen om een groot deel van die negatieve gevolgen te vermijden. "Er is heel veel dat we kunnen doen in dit domein. Een van de conclusies van het rapport is dat er nog veel te weinig is gedaan op het vlak van aanpassing aan de klimaatverandering", zegt Van Ypersele.

Het rapport zegt dat een systeemaanpak nodig is. De politiek moet bij het nemen van maatregelen oog hebben voor verschillende aspecten en die samen aanpakken. "Niet alleen klimaatverandering, maar ook het afglijden van de biodiversiteit, de natuur, de bossen, het aanpakken van ongelijkheid, duurzame ontwikkeling, het gezondheidsaspect... alle sectoren moeten betrokken zijn. Een geintegreerde aanpak is nodig, zodat die beter kan werken."
[...]