Citaat:
Oorspronkelijk geplaatst door Zwitser
In sommige kantons hebben ze daar een ander systeem voor. In het geval de keuze gaat tussen twee voorstellen krijg je drie vragen.
1) ben je het eens met voorstel A
2) ben je het eens met voorstel B
3) welk van beide voorstellen heeft jou voorkeur.
Je kan dan bijvoorbeeld zowel op A als B "ja" zeggen, en dan bij de derde vraag bijvoorbeeld "B" antwoorden.
Maar je kan ook op beide "nee" zeggen, en toch bij vraag drie een voorkeur geven. (om zo aan te geven wat je het minst slechte initiatief vindt).
Als beide voorstellen meer dan 50% ja antwoorden hebben, dan zijn het de antwoorden op vraag 3) die bepalen welk voorstel het haalt, en dat hoeft dus niet het voorstel met het meeste ja stemmen te zijn.
|
Dit lijkt wat op het Borda-systeem :
Citaat:
http://www.standaard.be/cnt/dsw24072000_001
Eerlijker stemmen met punten
De Standaard, 24/07/2000
Steven Stroeykens
BRUSSEL -- Verkiezingen met drie of meer kandidaten voor één post leiden vaak tot paradoxale resultaten. Stel dat het verkiezingssysteem zo in elkaar zit dat de kandidaat met het grootste aantal stemmen wint.
Klinkt redelijk. Maar veronderstel nu dat er twee kandidaten met een gelijkaardig en populair programma zijn, en één met een afwijkend en minder populair programma. Dan worden de stemmen van het meerderheidskamp verdeeld, en kan de derde winnen. Resultaat: een kandidaat die in feite door een grote meerderheid wordt afgekeurd, wint de verkiezing.
Ook als gestemd wordt in meerdere rondes, waarbij op het einde de stemming nog slechts tussen twee kandidaten gaat, kan het verkeerd lopen. Stel dat een kandidaat in de eerste ronde geëlimineerd wordt omdat weinig kiezers hem als eerste keus aanduiden. Maar misschien vindt een meerderheid hem wel een aanvaardbare tweede keus, veel meer dan de twee enige kandidaten die op het eind overblijven, misschien omdat ze in het begin veel stemmen haalden door een harde kern supporters.
De Amerikaanse wiskundige Donald Saari heeft verkiezingssystemen wiskundig geanalyseerd, schrijft The Economist. En hij is tot het besluit gekomen dat bijna alle gebruikelijke verkiezingssystemen aan dergelijke gebreken lijden. Wie verkozen wordt, is evenzeer het resultaat van het systeem als van de wil van de kiezers. In 70 procent van de verkiezingen met drie kandidaten, zou een wijziging van de procedure ertoe leiden dat iemand anders verkozen wordt.
Het enige echt goede systeem, zo blijkt uit Saari's analyse, is een procedure die genoemd is naar Jean-Charles de Borda, die ze in 1770 voorstelde om leden van de Parijse academie voor wetenschappen te verkiezen. In de Borda-stemming rangschikken de kiezers alle kandidaten in de volgorde van hun voorkeur. Bij het tellen worden dan punten toegekend, bijvoorbeeld als er vijf kandidaten zijn, vijf punten voor de eerste keuze, vier voor de tweede, drie voor de derde, en zo verder. Wie de meeste punten haalt, is verkozen.
|
Men zou referenda kunnen organizeren die genuanceerder zijn dan een simpele "ja/nee"-kwestie door kiezers de mogelijkheid te bieden om tussen meer dan twee mogelijkheden te kiezen: ook een "ja, maar..." of "nee, maar...". Of gewoon alle mogelijkheden op het stembiljet plaatsen. Als geen van de voorstellen een absolute meerderheid haalt kan men een tweede ronde organizeren met de twee voorstellen die de meeste stemmen behaalden.
Men kan de wil van de bevolking zelfs nog beter weergeven door in de eerste ronde de kiezers volgens het Borda-systeem de verschillende mogelijkheden in volgorde van voorkeur te laten rangschikken. Dit systeem houdt ook rekening met de volgorde van voorkeur. Het kan immers best zijn dat een voorstel dat kwa stemmenaantal slechts op de derde plaats uitkomt voor de meerderheid wel een aanvaardbare tweede optie is. Naar toenemende volgorde van voorkeur krijgt een voorstel meer punten. In geval van 3 voorstellen krijgt de eerste voorkeur dan 3 punten, de tweede 2 punten, en de laatste 1 punt. Niet het voorstel dat het meeste stemmen haalt maar dat het meeste punten krijgt haalt het dan. Om het nog meer te verfijnen kun je een tweede ronde houden tussen de twee voorstellen die het meeste punten hebben behaald indien geen van de voorstellen meer dan de helft van het totaal aantal punten heeft gehaald.