De regering schrijft binnenkort een aanbesteding uit om de kranten aan huis te bedelen bij abonnees. “Een belangrijke stap om het monopolie van bpost te doorbreken en de vrije markt te laten spelen”, zegt Open Vld Kamerlid Willem-Frederik Schiltz in een opiniestuk op knack.be. Maar hij vindt niet dat het een taak van de overheid is om de krant thuis te bezorgen en stelt de subsidie van €200 miljoen in vraag. “Die is achterhaald, doet de krantenwinkels oneerlijke concurrentie aan en het schrappen levert een forse besparing op.”
Het is de Europese Commissie die de Belgische overheid dwong om de krantenbedeling openbaar aan te besteden, vooraleer ze het nieuwe beheerscontract tussen bpost en de Belgische staat zou goedkeuren. Vandaag ontvangt bpost jaarlijks €200 miljoen subsidies om de krant ’s morgens tijdig in de bus van de abonnee te bezorgen.
Openbare aanbesteding
“Wij drongen als liberalen en voorvechters van de vrije markt reeds lange tijd aan op het doorbreken van het monopolie van bpost inzake krantenbedeling”, reageert Open Vld Kamerlid Willem-Frederik Schiltz tevreden. Hij deelt wel de bezorgdheid van de uitgevers en mogelijke kandidaten voor de aanbesteding. “Het zal een helse klus worden om de voorziene timing van januari 2016 te halen. Het BIPT moet de kwaliteitscriteria zoals bedelingsuur, te bedelen regio’s, foutenmarge… nog vastleggen. Voor ons is het belangrijk dat potentiële nieuwkomers de kans krijgen om een distributiesysteem op poten te zetten dat kan concurreren met het dicht vertakte distributienet van bpost. Daarom dring ik er op aan bij de regering om de kwaliteitseisen zo vlug mogelijk bekend te maken en flexibiliteit aan de dag te leggen zodat nieuwkomers daadwerkelijk kunnen meedingen naar het contract. Zo niet zal de monopoliepositie van bpost enkel bestendigd worden.” Van potentieel massaal jobverlies door toedoen van de aanbesteding is volgens de liberaal geen sprake. “Jobs zullen hooguit verschuiven.”
Kranten bedelen een overheidstaak?
Hoe dan ook zal de aanbesteding ervoor zorgen dat deze ‘overheidstaak’ zo efficiënt mogelijk wordt uitgevoerd. Maar Schiltz gaat verder en vraagt zich af of het bedelen van de abonnees op kranten wel een overheidstaak is. “Die subsidie had vroeger zeker haar bestaansrecht: ze gaf elke burger gelijke toegang tot informatie op een zelfde moment. Maar dat argument verliest haar kracht in dit digitaal en mobiel tijdperk. Elke burger heeft instant-toegang tot informatie via onder meer radio, tv, internet en moet niet langer met paard en kar over onverharde wegen naar het dorp trekken om nieuws te consumeren.” Het bestaansrecht van de subsidie is dus achterhaald. “Voedsel is ook een basisbehoefte, maar daarom subsidiëren we nog niet de post of grootwarenhuizen om onze boodschappen gratis aan huis te leveren”, werpt Schiltz op.
Ten tweede levert het schrappen van de subsidie een jaarlijkse besparing van maar liefst €200 miljoen op. “Er is een terechte vraag om het overheidsbeslag te doen dalen, maar vaak blijft men op de vlakte hoe dit doel te realiseren. Wel, dit is een concreet voorbeeld van een taak die niet langer door de overheid moet worden uitgevoerd. En het schrappen ervan levert een aanzienlijke besparing op.”
Concurrentievervalsing
Ten derde zou het schrappen van de subsidie de dagbladhandelaars verlossen van de concurrentievervalsing die ze nu lijdzaam ondergaan. “Elk jaar sluiten volgens cijfers van Unizo een honderdtal krantenwinkels de deuren, onder meer door de oneerlijke concurrentie veroorzaakt door de subsidie. Dit bleek nogmaals duidelijk in het voorjaar toen na overleg met de sector de Kamercommissie Bedrijfsleven besloot een overlegorgaan dagbladhandels op te richten. Het is tijd om het debat te openen en om de vrije markt te herstellen.”
De abonnee zal nog steeds zijn krant aan huis kunnen laten bezorgen, maar zal daar een eerlijke prijs voor betalen, of naar de krantenboer moeten gaan. Dat is de logische consequentie. “Maar de burger zal ook minder belastingen betalen, gezien de subsidie wegvalt.”
Rem op innovatie
Rest ten vijfde de vraag of het schrappen van de subsidie de gedrukte pers pijn zal doen. “Het klopt dat de verkoop van gedrukte kranten vandaag relatief standhoudt in vergelijking met het buitenland dankzij de subsidie. Die maakt dat de bedeling quasi gratis is, wat de kost voor krantenuitgevers drukt. Maar ik stel eveneens vast dat ons medialandschap de trein van de digitalisering mist. Ook daarvoor is de subsidie verantwoordelijk. Want de kranten missen tot op vandaag elk incentive om digitaal te innoveren.” Nochtans is dat volgens het liberale Kamerlid belangrijk om ook in de toekomst onze burgers van kwalitatief nieuws te voorzien. Dat digitaal de toekomst is, blijkt ook uit recente cijfers van het Centrum voor Informatie over de Media (CIM). Die bewijzen dat het net door het inzetten op digitalisering is dat de kwaliteitskranten kunnen standhouden.
Schiltz besluit: “We moeten ons de vraag durven stellen of het geoorloofd is deze subsidie in stand te houden, wetende dat ze de vrije markt geweld aandoet, de concurrentie vervalst, en de digitalisering en overlevingskansen van de kranten hypothekeert. Daarom wil ik het debat openen met de sector en in het parlement, eventueel met een resolutie gericht aan de regering. Ook tijdens de komende onderhandelingen over het nieuwe beheerscontract dat vanaf 2016 ingaat, moet deze subsidie onderwerp van discussie zijn.”
VOOR MEER INFORMATIE
Het integrale opiniestuk is te lezen op
http://www.knack.be/nieuws/belgie/kr...on-129053.html
Thomas Vanwing, fractiewoordvoerder Open Vld
G
Bron:
politics.be