Op school leerden we dat, vele eeuwen geleden, de barbaren uit het oosten kwamen. Waar de troepen van Attila gegaloppeerd hadden, daar groeide het gras niet meer. Zulke woestelingen waren het. Echter, nog maar enkele tientallen jaren geleden sproeiden Amerikaanse vliegtuigen buiten hun eigen landsgrenzen een verderfelijke chemische vloeistof waarmee aldaar hele bossen werden ontbladerd. Dit werd gedaan om daarna des te gemakkelijker alles te verdelgen wat bewoog. Immers, de Westerse beschaving stond op spel vanwege een vermeend ‘domino-effect’…
Klik op meer.
In zijn ‘L’intelligence du barbare’ verwerkt de Franse anarchist en historicus, Maurice Rajsfus, een grote hoeveelheid moderne barbarij. Wat is zijn uitgangspunt voor die beschouwing?
Wie enkele duizenden jaren terugkijkt, komt de primitieve mens tegen. Vervolgens kan men diens ontwikkeling schetsen. Heeft die ontwikkeling er toe bijgedragen, dat we het barbarisme achter ons hebben gelaten, omdat we heden niet meer zijn te vergelijken met die ‘wilden’ van toen? Het tegengestelde lijkt zich te hebben voorgedaan, zegt Rajsfus, als we kijken naar mensen en hun gedragingen in relatie tot macht, wreedheid en onmenselijkheid. Konden de oude barbaren slechts een beperkt gebied bestrijken, de moderne barbaren weten de hele aarde in hun greep te nemen.
Op de middelbare school (of hoe die nu mag heten) wordt geleerd, dat het Romeinse rijk bezweken is door de invasie van de barbaren. Wat de schoolboeken niet graag leren, is dat de ‘barbaren’ (de Hunnen, de Mongolen, etc) de natuurlijke opvolgers zijn van een systeem dat teruggaat op het Romeinse rijk. Deze ‘barbaren’ imiteren de laatste Romeinse heersers en zij gaan meer en meer het christendom aanhangen. Dat laatste wordt de dominante religie, zonder dat dit de wrede zeden van die periode herziet.
De kern van dit geschiedenisonderwijs, aldus Rajsfus, is ondergebracht in wat vooral niet wordt gezegd. Want wat uiteindelijk in de beeldvorming van de scholier blijft hangen is, dat ‘barbaren’ zijn zij die van ver naar ‘ons’ land komen en die geen christen zijn.
Evenwel, de ‘Barbaar’ is veranderd, en de barbarij is vooral terug te vinden in de periode waarvan de twee laatste wereldoorlogen deel uitmaken. De ‘Barbaar’, dat is de dictator, de overheerser, de ‘patroon’, aan wie je vooral niet de macht moet toevertrouwen. We worden hier door Rajsfus met de moderne Barbaar geconfronteerd.
Met de intrede van de totalitaire regimes, in de twintigste eeuw in Europa, vindt de barbarij zijn rechtvaardiging in de etnische zuivering. Dat is het geval in het Duitsland van Hitler. Dan volgt bijvoorbeeld het fascistische Italië van Mussolini. De laatste denkt er over een koloniaal imperium op te bouwen in oost Afrika, door al bombarderend de burgerbevolking aldaar uit te roeien (in wat nu Ethiopië heet). In naam van weer een heel andere ideologie vinden tussen 1920-1953 massamoorden in de Sovjet Unie plaats, en dat in een land waar het communistisch ideaal wordt verheerlijkt… Op deze wijze gaat Rajsfus een boek lang door!
Dit betekent dat hij niet een ‘geleerd’, systematisch boek over barbarisme heeft geschreven. In feite komt het erop neer dat alles wat in zijn ogen moet worden gekritiseerd en afgewezen, wordt bezien vanuit de Barbaar of de barbarij. Hij behandelt dat in hoofdstukken van enkele pagina’s (het boek telt 52 hoofdstukken), niets en niemand sparend.
Niet verwonderlijk dat dit boek getuigt van veel barbarij in de Westerse wereld die leeft onder het juk van een groot aantal moderne Barbaren. Tot op de dag van vandaag!
RAJSFUS, Maurice, L’intelligence du barbare, Éditions du Monde libertaire, Paris,
|