[Dies]

De drie primaire natuurlijke rechten van de mens zijn Leven, Vrijheid en Eigendom, en ze worden door Prof. F. van Dun (In ‘Natural Law and Natural Rights’) als volgt omschreven:

Leven : in de biologische zin;
Vrijheid : het eigen leven in de zin van de eigen activiteit als een denkend, sprekend, handelend en werkend persoon;
Eigendom : het eigen lichaam, dat de fysieke zetel is van leven en vrijheid.

Van Dun leidt hieruit af dat elk mens recht heeft op respect voor zijn leven, vrijheid en eigendom, en dat niemand een rechtsgeldige aanspraak op het leven, de vrijheid en de eigendom van een ander heeft. Juist, want op grond van zijn natuurlijke rechten is de mens, het individu, soeverein en maakt hij als vrij autonoom wezen keuzes. Hij bezit een absoluut zelfbeschikkingsrecht, maar heeft géén eigendomsrecht op een ander (slavernij is daarom strijdig met het natuurrecht).

De natuurlijke rechten zijn als individuele rechten onvervreemdbaar, wat betekent dat geen enkel mens ervan beroofd kan worden, maar ook dat geen enkel mens er vrijwillig afstand van kan doen!
Wel is het mogelijk om iemand, bij wijze van negatieve sanctie als reactie op immoreel gedrag, het uitoefenen van één of meer rechten tijdelijk of voor altijd te verbieden of onmogelijk te maken.

Uit de drie primaire rechten worden alle andere natuurlijke rechten afgeleid (deductie); de afgeleide rechten heten dan de secundaire rechten. Zo is het secundaire recht op vrijheid van uiting afgeleid uit het primaire recht op vrijheid. Het recht op zelfverdediging is een secundair recht dat uit het primaire recht op leven, maar mogelijk ook uit de twee andere primaire rechten, afgeleid is.

De secundaire rechten (en de handelingen die daaronder verricht worden) mogen nóóit met de primaire rechten in strijd zijn. Secundaire rechten bezitten dus ten opzichte van de primaire rechten een relatief karakter.

In het verleden hielden de natuurrechtsfilosofen er vaak hun eigen mening op na over welke nu eigenlijk de primaire natuurlijke rechten zijn. Sinds Frédéric Bastiat in 1850 Leven, Vrijheid en Eigendom als de drie natuurlijke rechten noemde, lijken ze voorgoed vastgelegd:

[...] individualiteit, vrijheid, eigendom – dat is de mens. En ondanks de sluwheid van listige politieke leiders hebben deze drie geschenken van de natuur voorrang op alle menselijke wetgeving en zijn ze eraan superieur. [...] Leven, vrijheid en eigendom bestaan niet omdat de mensen wetten gemaakt hebben. Integendeel, het was het feit dat leven, vrijheid en eigendom eerder bestonden dat mensen ertoe bracht wetten te maken.

Het volledige artikel op: Korte inleiding tot het natuurrecht