Zoals de Fransen het Frans opdrongen in Frans-Vlaanderen, zo werd in het overwegend Dietse hertogdom Limburg en idem dito Graafschap Dalhem de poort van de verfransing langzaam maar zeker geopend toen ze beide vorstendommen onderbrachten in het departement van de Ourthe. Willem I liet helaas die situatie ongewijzigd toen het Ourthedepartement werd omgedoopt tot provincie Luik.
Ingebed als ze waren in een volledig Franssprekend gebied werd in het onafhankelijke België vanaf de industrialisatie, het landelijke noorden (o.a. de Jekervallei en de Voerstreek) en oosten van de provincie Luik, (de Platdietse Streek) steeds meer economisch afhankelijk van het industriegebied rond de stad Luik. Nog belangrijker is echter dat de taalwetten die zorgden voor de herwaardering van het Nederlands in België slechts betrekking hadden op de Vlaamse provincies en dus niet reikten tot de Limburgstalige gebieden in de provincie Luik, iets wat deze bebieden trouwens gemeen hadden met Brussel.
In de Voerstreek was het Nederlands vanouds de kerk- en schooltaal. Op taalkundige gronden - en daar gaat het om bij het vastleggen van een taalgrens - zou de keus ook niet tussen Nederlands en Frans hebben moeten zijn, maar tussen Nederlands en Duits. De dialecten van Voeren zijn immers ontegensprekelijk Germaans en niet Romaans.
In de Platdietse Streek was de kerk- en schooltaal van oudsher Duits, maar schakelde men na de Eerste Wereldoorlog om vaderlandslievende redenen over op het Frans, of liever vanwege anti-Duitse sentimenten. Men sprak er echter nog steeds een Germaans (Nederlands / Limburgs / Platdiets / Duits) dialect. De indeling bij het Franse taalgebied in 1963 was dus een puur politieke keuze, niet gebaseerd op de werkelijke taalsituatie. Dat de bevolking in beide gevallen naast het eigen dialect vaak ook nog andere talen uit de regio sprak (Nederlands, Duits, Frans), doet niets af aan het feit dat dit dialect de eigen taal van de bevolking was. Een indeling bij de Oostkantons ware dan ook niet onlogisch geweest.
Enkel de oude Dalhemse dorpen Mheer, Noorbeek, Oost en Cadier werden door de Fransen ondergebracht bij het departement Beneden-Maas, dat de basis zou vormen voor de latere provincies Belgisch- en Nederlands-Limburg. Deze dorpen wisten zo de verfransingsdans te ontspringen doordat ze niet werden ondergebracht in het departement van de Ourthe. Ook de Voerdorpen konden het lot ontspringen dat de Fransen bijna bezegelden doordat ze uiteindelijk werden overgeheveld naar de provincie Limburg.
Eupen en Sankt Vith hadden dan weer het geluk dat ze de verfransingsdruk niet ondergingen doordat ze op het kongres van Wenen werden ondergebracht bij Pruissen en daar eventjes konden schuilen voor de verfransing, om na WOI terug te keren naar België.
Voor de Platdietse Streek en de Jekervallei was het te laat.
Zoals de Fransen de Westvlaamse Westhoek in tweeën scheidden, zo scheidden zij ook enerzijds de Overmase gebieden, de Voerstreek, Platdietse streek en de Oostkantons, en anderzijds de rest van de Limburgstalige gebieden.
Zodoende bepaalden zij vrijwel volledig de staatkundige vorm van de provincies Luik en Limburg. Net zoals door hun toedoen de grens bepaald werd van de graafschappen Henegouwen en Vlaanderen door ten tijde van de zonnekoning van beide vorstendommen de helft af te knabbelen.
Bron:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Taalst..._de_Voerstreek